Χρονογράφημα 

Του Πέτρου Μανταίου

Τώρα που, με την ευκαιρία των χρεών, βγήκανε στη φόρα όλα τα εσωτερικά πάθη –«γύρισε το μέσα έξω» που έλεγαν οι παλιοί ραφτάδες– στο ΠΑΣΟΚ, κι άρχισε πάλι να γίνεται λόγος για διάσπαση στη διαφαινόμενη ή σοβούσα ρήξη Βενιζέλου-Παπανδρέου, ίσως είναι ώρα να… συλλογιστούμε λίγο πάνω στην έννοια διάσπαση και τι λογής πράγμα είναι αυτό το πολιτικό/κομματικό αποκύημα.

Το πρώτο που σκέφτεται ένας άνθρωπος με στοιχειώδη εμπειρία από διασπάσεις… εξ αριστερών, είναι ότι το κομμάτι που μένει, ισχυρίζεται, πάντα, ότι η διάσπαση είναι ανύπαρκτη ως έννοια και αποτελεί επινόηση του πολιτικού (ή ταξικού) αντιπάλου, ενώ οι «διασπαστές» κοσμούνται με επίθετα, εκ των οποίων ο «προδότης» και ο «ξεπουλημένος» είναι τα κομψότερα! Το κομμάτι τώρα που φεύγει, επιδιώκει, πάντα, «ανανέωση», «εξυγίανση» και «εκδημοκρατισμό» του κόμματος ή της παράταξης.

Αυτά ως προς τα, κοινώς αποδεκτά, στερεότυπα μιας διάσπασης. Διότι, άμα το δούμε το θέμα διαφορετικά, έξω από ιδεολογικές και διαλεκτικές συζεύξεις, μακρόχρονη εμπειρία διδάσκει ότι στην ανοδική πορεία ενός κόμματος σπανίως, έως ποτέ, εμφανίζεται διάσπαση, ενώ στην καθοδική, σχεδόν πάντα. Και οι διασπάσεις, όπως και οι ενδυναμώσεις, είναι πρωτίστως ζητήματα… πλήθους, που φεύγει ή έρχεται, και δευτερευόντως προϊόντα ενδοκομματικών ρήξεων και ιδεολογικών διαφοροποιήσεων.

Ιδιαίτερα ως προς το, εκ γενετής αρχηγικό, ΠΑΣΟΚ και μία ακόμα (ποιος θυμάται να μετράει…) διάσπαση, να μου επιτραπεί μόνο μία… ποιοτική παρατήρηση, που δείχνει, νομίζω, την ποιότητα της διάσπασης που ίσως προαλείφεται. Διαβάζω ότι «συνεργάτες» του Γ. Παπανδρέου (ανιαρό, κουτοπόνηρο και ακαλαίσθητο να βάζεις άλλους να μιλούν για σένα!) μιλούν για «σκοπιμότητες» που αποσκοπούν να τον «απαξιώσουν ηθικά». Αν ακόμα πιστεύουν κάποιοι, έστω ελάχιστοι, ότι ο Γ. Παπανδρέου, ηθικά, πολιτικά ή ό,τι άλλο, είναι καταξιωμένος (άρα κάποιοι επιδιώκουν να τον απαξιώσουν!), γίνεται αντιληπτό σε ποιους άξονες αξιών θα κινηθεί το «όχημα» ενδεχόμενης διάσπασης…