ΒΟΛΙΒΙΑ Ο Μοράλες έδιωξε από τη χώρα του την Αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης κατηγορώντας την ότι δίνει ψίχουλα στους ιθαγενείς και τους στρέφει εναντίον της κυβερνησής τους
Της Χριστίνας Πάντζου
Οπως κάθε χρόνο από τότε που ο Εβο Μοράλες βρίσκεται στην κυβέρνηση, δημοσιογράφοι και αναλυτές στοιχημάτιζαν ποια εθνικοποίηση θα ανακοίνωνε φέτος ο πρόεδρος της Βολιβίας. Κι εκείνος τους εξέπληξε, ανακοινώνοντας ότι διώχνει από τη χώρα την USAID, την αμερικανική Υπηρεσία Διεθνούς Ανάπτυξης, «εθνικοποιώντας έτσι την αξιοπρέπεια του λαού» ενάντια στις ξένες επεμβάσεις.
Ο Eβο Μοράλες κατήγγειλε την USAID ότι συνωμοτεί και υπονομεύει την κυβέρνηση, «χειραγωγώντας με ψίχουλα και ελεημοσύνες ιθαγενείς και αγρότες, ώστε να στραφούν εναντίον της». Με αυτή την απόφαση απαντά δυναμικά στον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζον Κέρι, ο οποίος τον περασμένο μήνα χαρακτήρισε τη Λατινική Αμερική «πίσω μας αυλή». Ούτε πίσω αυλή ούτε σκουπιδότοπός τους είμαστε, δήλωσε ο Μοράλες, τονίζοντας ότι η Βολιβία δεν μπορεί πλέον να χειραγωγηθεί πολιτικά και οικονομικά, ούτε θα επιτρέψει σε οργανώσεις που υπηρετούν τα αμερικανικά συμφέροντα να επεμβαίνουν στα εσωτερικά της.
Οι κατηγορίες που συχνά έχουν διατυπωθεί κατά της USAID για δράση με στόχο την αποσταθεροποίηση μη αρεστών κυβερνήσεων, έχουν επιβεβαιωθεί ακόμη και από στελέχη της, όπως ο Μαρκ Φάιερσταϊν, που παραδέχτηκε ότι η οργάνωση στηρίζει αντιπολιτευτικές δυνάμεις εναντίον δημοκρατικών κυβερνήσεων της Λατινικής Αμερικής. Είναι ενδεικτικό ότι πρόσφατο έγγραφο που αποκαλύφθηκε από τα WikiLeaks κατέδειξε την ύπαρξη σχεδίου της USAID για ανατροπή του εκλιπόντος προέδρου της Βενεζουέλας Ούγο Τσάβες.
Η USAID δεν είναι μια μη κυβερνητική οργάνωση, είναι η βασική υπηρεσία διοχέτευσης της μη στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ σε ολόκληρο τον κόσμο. Παρότι εμφανίζεται ως ανεξάρτητος οργανισμός, υπακούει σε στρατηγικές οδηγίες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ενώ ο προϋπολογισμός της εγκρίνεται από το Κογκρέσο. Στην πραγματικότητα είναι ένα από τα μέσα εφαρμογής του πολέμου χαμηλής έντασης που ο Μοράλες έχει προ καιρού καταγγείλει ότι διεξάγεται εναντίον της πατρίδας του. Για το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ο «πόλεμος χαμηλής έντασης» -ένας από τους τρεις που η κυβέρνηση Ρέιγκαν όρισε ως μέσα διατήρησης της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ- είναι ένας συνδυασμός πολιτικών, ιδεολογικών, μιντιακών, οικονομικών και στην ανάγκη στρατιωτικών μέτρων, που στοχεύουν στην υπονόμευση και τελικά ανατροπή κάθε διεργασίας που θέτει σε κίνδυνο την κυριαρχία των αμερικανικών συμφερόντων.
Στη Βολιβία, αυτός ο πόλεμος εκφράστηκε πολλαπλώς και κορυφώθηκε με τον Αμερικανό πρέσβη Φίλιπ Γκόλντμπεργκ, που διώχθηκε από τη χώρα τον Σεπτέμβριο του 2008, έχοντας αναπτύξει μια δυναμική ατζέντα στήριξης και οργάνωσης της πιο αντιδραστικής αντιπολίτευσης και ενθαρρύνοντας ανοιχτά απόπειρα πραξικοπήματος που στόχευε στον διαμελισμό της χώρας. Μέσο για την επίτευξη αυτών των στόχων ήταν η χρηματοδότηση μέσω της USAID αντιπολιτευτικών πολιτικών και κοινωνικών φορέων. Η οργάνωση συνέχισε και μετέπειτα τη δράσης της μέσα από το περίφημο πρόγραμμα κατ' ευφημισμόν «Ενδυνάμωσης της Δημοκρατίας».
Η αμερικανική πρεσβεία εξέφρασε την λύπη της για την απόφαση της κυβέρνησης αρνούμενη τις κατηγορίες και προειδοποιώντας ότι ο μεγάλος χαμένος θα είναι ο λαός αφού «στα 50 χρόνια της δράσης της USAID στη χώρα έχουν δαπανηθεί 2 δισ. δολάρια σε αναπτυξιακά και άλλα προγράμματα». Δεν είναι να απορεί κανείς που τόσες δεκαετίες και τόσο χρήμα δεν έφεραν καμιά ανάπτυξη, απάντησε η κυβέρνηση, επισημαίνοντας πως αυτές οι πολιτικές όχι μόνο δεν επιλύουν τα προβλήματα της φτώχειας και της υπανάπτυξης, αλλά τα διαιωνίζουν σκόπιμα. Και, τονίζοντας ότι σε κανέναν δεν θα λείψει η «φιλανθρωπία» της USAID, έσπευσε να ανακοινώσει κοινωνικά προγράμματα ενταγμένα σε ένα εθνικό σχέδιο ανάπτυξης με πρωταγωνιστές τους ίδιους τους τοπικούς πληθυσμούς.
