Μαθαίνει μπουζούκι στο αποπνικτικό περιβάλλον των τεκέδων τη δεκαετία του 1920 διασκεδάζοντας μαστουρωμένους θαμώνες και σκυλόμαγκες. Αυτοδίδακτος, ακατέργαστος, αυθεντικός. Συνωμοτούν θεοί και δαίμονες για να εισβάλει από τα πειραιώτικα καταγώγια στα σαλόνια κεντρικού ξενοδοχείου, όπου μια βδομάδα κάθε εξάμηνο φιλοξενεί ένα βαρύ μηχάνημα που παγιδεύει τους ήχους σε μια μήτρα από κερί. Ακούει έκπληκτος τον καλλιτεχνικό διευθυντή της ODEON να επιμένει να πει ο ίδιος τα τραγούδια του. Εχει συναίσθηση της τραχιάς, μπάσας, απόκοσμης φωνής του.
Αυτή η φωνή έγινε μολαταύτα το σήμα-κατατεθέν του ρεμπέτικου. Απλώθηκε στο κερί σαν φυσική προέκταση του μπουζουκιού, σαν αποτύπωμα της ειμαρμένης. Χάραξε διά παντός το λαϊκό τραγούδι σαν τις αυλακιές της πλάκας γραμμοφώνου. Ηταν ο πρώτος. Ακολούθησαν πολλοί μετά απ' αυτόν. Αρκετοί καλύτεροί του στο παίξιμο, στη φωνή, στις μουσικές γνώσεις. Κι όμως, αυτός ταυτίστηκε με το ρεμπέτικο όσο κανείς. Το όρισε.
Ρεφρέν: Γράφω αυτές τις γραμμές με αφορμή όχι τόσο το ότι ο Μάρκος Βαμβακάρης είδε για πρώτη φορά το φως τέτοιες μέρες το 1905 στη φράγκικη Ανω Σύρα όσο για το άρτι αφιχθέν βιβλίο του Λεωνίδα Κιούση «Τίνος είναι το ρεμπέτικο» που έπεσε στα χέρια μου. Ακούω τον Λεωνίδα να παίζει τζουρά από τη δεκαετία του 1980. Στις ταβέρνες των Εξαρχείων, σε συναυλίες, στα νησιά τα καλοκαίρια. Ψυχή των Ρεμπέτ Ασκέρ που μας προσφέρουν ψυχικές ανατάσεις χρόνια τώρα.
Κι είναι αυτή ακριβώς η ιδιότητα του Κιούση που αποτελεί το πλεονέκτημα της μονογραφίας του. Στις σελίδες της ανασταίνεται, θαρρείς, ο Μάρκος και οι άλλες μεγάλες μορφές του ρεμπέτικου. Γιατί το προσεγγίζει βιωματικά. Οχι σαν μουσειακό είδος αλλά σαν ζώσα πραγματικότητα στα παρεάκια που το παίζουν, το χορεύουν, το ακούνε, το ψάχνουν, το συζητούν.
Οχημά του μια γλώσσα ρέουσα. Χωρίς πολλά πολλά επίθετα, απαρέμφατα και λογής λογής περικοκλάδες και φιοριτούρες. Απλή, καθημερινή, στακάτη, όπως το ίδιο το ρεμπέτικο. Εχει το χάρισμα να διατυπώνει πολύπλοκα νοήματα με λιτότητα και ακρίβεια. Οπως ο Μάρκος. Η βιωματική οδός ωστόσο εμπεριέχει συναίσθημα και το συναίσθημα ναρκοθετεί τέτοιου είδους εργασίες. Τους στήνει παγίδες. Ο Λεωνίδας Κιούσης κατορθώνει να αποφύγει τις περισσότερες. Εμπυρος μάστορας, δεινός ερασιτέχνης αναβιώνει στο κείμενό του το ρεμπέτικο τραγούδι με το πάθος ενός φλογερού εραστή.
Στα ορεινά της δυτικής Ελλάδας αντιθέτως θα πέσουν σήμερα καταιγίδες. Η θερμοκρασία θα ανέβει σε όλη τη χώρα. Σε Αττική και Σαλονίκη θα επικρατήσει αιθρία με λίγα νέφη το απόγευμα. Αύριο στο Ιόνιο και τα ηπειρωτικά οι συνθήκες θα είναι άστατες με βροχές και σποραδικές καταιγίδες. Στην υπόλοιπη χώρα λίγη συννεφιά πρόσκαιρα πιο πυκνή. Ανεμοι από δυτικές διευθύνσεις έως 6 Μποφόρ θα αφρίζουν στα πελάγη.
Μετέωρος [email protected]
