ΑΝΟΙΧΤΟ ΒΙΒΛΙΟ-ΒΙΒΛΙΟΣΤΑΤΗΣ
ή πώς να περάσετε από τη δημοκρατία στη φιλοσοφία
Της Αντζελας Δημητρακάκη
Εβγαλε κι ο Alain Badiou το βιβλίο που ονειρεύονται να γράψουν όλοι οι φιλόσοφοι της Αριστεράς, μ΄έναν αγγλικό τίτλο φωτεινό σαν την άνοιξη: «Philosophy for Militants». Δεν πρόλαβα καν να το αγοράσω γιατί με το που το ανέφερα σ΄έναν militant διδακτορικό φοιτητή μου, το βιβλίο έφτασε, διά της πειρατικής οδού, συνημμένο ηλεκτρονικά. Οπότε και πληροφορήθηκα ότι ο αρχικός γαλλικός τίτλος είναι «Η αινιγματική σχέση φιλοσοφίας και πολιτικής».
Απτόητη όμως ξεπέρασα το εξώφυλλο, που παρουσιάζει ένα χοντρουλό βιβλίο κομμένο σε σχήμα ρεβόλβερ, κόκκινου σε μαύρο φόντο, και προσπάθησα, επί του καναπέ, να καταλάβω τι θέλει να πει ο ποιητής, ο οποίος μάλιστα είχε ενστάσεις για τον αγγλικό τίτλο αλλά δεν είχε, λέει, να προτείνει καλύτερο στον εκδότη του. Εκδότης – φιλόσοφος: 1-0. Σκορ που επιβεβαιώνεται διαβάζοντας το πόνημα και μαθαίνοντας ότι: η φιλοσοφία παρά τον αντι-δημοκρατικό αυταρχισμό της ως προς την κοινή μοίρα που ονειρεύεται για την ανθρωπότητα, είναι αυτό που δημιουργεί δεσμούς ανάμεσα στους στρατευμένους διανοούμενους και στο γοργά πολλαπλασιαζόμενο προλεταριάτο.
Αυτό το σημείο με δυσκόλεψε, ομολογώ. Αντιθέτως, πιστεύω ότι κατάλαβα τη φράση «πρέπει να περάσουμε από τη δημοκρατία στη φιλοσοφία», που κατά τον Badiou σημαίνει ότι η αλήθεια ως φιλοσοφικός στόχος είναι πιο πολύτιμη από την ελευθερία. Δηλαδή, συνεχίζει ο ποιητής, τελούμε υπό καθεστώς αντίφασης επειδή η δημοκρατία είναι μεν προϋπόθεση για τη φιλοσοφία, αλλά η φιλοσοφία σπανίως πραγματεύεται δημοκρατικά οράματα πολιτικής.
Ωστόσο για την αντίφαση αυτή δεν ευθύνεται ούτε η δημοκρατία ούτε η φιλοσοφία, αλλά η διαφθορά και των δύο στα γρανάζια της κρατικής εξουσίας και από την οποία πρέπει να σώσουμε και τις δύο. Η κατάσταση απαιτεί τουλάχιστον ένα ηρωικό εγχείρημα διάσωσης και συνεπώς τη δημιουργία ηρώων εκτός πολέμου. Και απαιτεί επίσης μια νέα αφήγηση που να υπερβαίνει τον νόμο και την επιθυμία και που να δίνει μορφή στη θέληση. Τρεις ώρες ανάγνωσης και μία καφετιέρα.Φιλοσοφία για στρατευμένους; Δεν νομίζω. Φιλοσοφία για ήρωες και αφηγητές; Ισως. Οποιος αισθάνεται ήρωας, ή έστω αφηγητής, πέραν στεγνών νόμων και υγρών επιθυμιών, να σηκώσει το χέρι. Τώρα.
