Υπόνοιες για χειραγώγηση των τιμών αναφοράς πετρελαίου, πετρελαιοπαραγώγων και βιοκαυσίμων

Του Μπάμπη Μιχάλη

Σκάνδαλο χειραγώγησης των πετρελαϊκών τιμών υποψιάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που πραγματοποίησε χθες εκτεταμένες έρευνες στα γραφεία κορυφαίων εταιρειών ενέργειας της Ευρώπης.

Οι ρυθμιστικές αρχές της Ε.Ε. εισέβαλαν στα γραφεία της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας της Νορβηγίας Statoil, της ολλανδοβρετανικής Royal Dutch Shell, της βρετανικής ΒΡ και της Platts που είναι η μεγαλύτερη εταιρεία διαμόρφωσης και παροχής πληροφοριών για τις τιμές αναφοράς του πετρελαίου και των παραγώγων του σε όλον τον κόσμο.

Η έρευνα των ευρωπαϊκών αρχών προκλήθηκε έπειτα από καταγγελία κορυφαίας εταιρείας ενέργειας της Ευρώπης για χειραγώγηση των τιμών-δεικτών. Συγκεκριμένα, η Total Oil Trading -ο κλάδος εμπορίας της γαλλικής Τοtal- κατήγγειλε τον περασμένο Οκτώβριο ότι αρκετές φορές στη διάρκεια του χρόνου οι εκτιμήσεις για το ύψος των τιμών αναφοράς είναι εκτός πραγματικότητος με βάση όσα συμβαίνουν στη διάρκεια της ημέρας στις αγορές.

«Μαγειρέματα»

Το πιθανό σκάνδαλο θυμίζει το αντίστοιχο με το επιτόκιο της διατραπεζικής αγοράς Libor. Συγκεκριμένα, όπως μερικές από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου έδιναν ψεύτικα στοιχεία προκειμένου να χειραγωγούν το επιτόκιο της διατραπεζικής στην αγορά του Λονδίνου, έτσι και εν λόγω κορυφαίες εταιρίες πετρελαίου έδιναν πιθανότατα μαγειρεμένες τιμές για την προσφορά και τη ζήτηση στην Platts – που είναι υπεύθυνη για τον καθορισμό των τιμών αναφοράς του πετρελαίου, προκειμένου οι τιμές να διαμορφώνονται στα επίπεδα που ήθελαν. Οι τιμές αναφοράς της Platts είναι κομβικής σημασίας, αφού, με βάση αυτές, καθορίζονται συμβόλαια εμπορίας πετρελαίου ή πετρελαιοπαραγώγων αξίας δισ. δολαρίων, όπως και οι τιμές που πληρώνουν οι καταναλωτές.

Η Επιτροπή ήταν ξεκάθαρη στις υποψίες της, αφού στην ανακοίνωσή της ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανησυχεί ότι οι πετρελαϊκές εταιρείες πιθανότατα αλλοίωναν συντονισμένα τις τιμές που ανέφεραν προς την υπηρεσία αναφοράς των τιμών προκειμένου να χειραγωγούν τις δημοσιοποιημένες τιμές σε έναν αριθμό πετρελαϊκών προϊόντων και βιοκαυσίμων».

Το σκάνδαλο αποτελεί απόρροια της άρνησης των αρχών να βάλουν κανόνες στον «τζόγο». Ενδεικτικό ότι η έρευνα αυτή έρχεται μετά την περσινή απόφαση της Διεθνούς Ενωσης Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO) να αποσύρει τις σκληρές αρχικές της προτάσεις για ρύθμιση των τιμών αναφοράς στη φυσική αγορά πετρελαίου.