ΛΙΒΑΝΟΣ Ο πόλεμος στη Συρία απειλεί να πυροδοτήσει εκ νέου τις διαθρησκειακές συγκρούσεις και δημιουργεί κύμα προσφύγων, ενώ η αδυναμία των κομμάτων να συμφωνήσουν σε νέο εκλογικό νόμο μπορεί να οδηγήσει σε ακυβερνησία και αντισυνταγματικές εκτροπές

Της Ελλης Πάνου

Υπό την πίεση του πολέμου στη γειτονική Συρία, την εισροή δεκάδων χιλιάδων νέων προσφύγων που ζορίζουν την ήδη εύθραυστη οικονομία και τις υποδομές του και τον κίνδυνο εκ νέου ανάφλεξης των διαθρησκειακών συγκρούσεων, ο Λίβανος παραπαίει μεταξύ του ενδεχόμενου της ακυβερνησίας και της αντισυνταγματικής μετάθεσης των εκλογών, που επρόκειτο να γίνουν μέχρι τις 16 Ιουνίου -τέσσερις ημέρες, δηλαδή, πριν από τη λήξη της θητείας της Βουλής. Αιτία, η αδυναμία των πολιτικών κομμάτων να συμφωνήσουν σε έναν νέο εκλογικό νόμο που θα διέπει και την επικείμενη αναμέτρηση στις κάλπες.

Η σιιτική Χεζμπολάχ και το Ελεύθερο Πατριωτικό Ρεύμα του μαρωνίτη στρατηγού Μισέλ Αούν υποστηρίζουν νομοσχέδιο, το οποίο θεωρεί τη χώρα μια εκλογική περιφέρεια και επιτρέπει στην κάθε κοινότητα να ψηφίζει τους δικούς της υποψηφίους, ενώ άλλοι, όπως οι Λιβανέζικες Δυνάμεις του Σαμίρ Τζατζά και το Κίνημα για το Μέλλον του Σαάντ Χαρίρι, στηρίζουν ένα υβριδικό σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο το 54% των βουλευτών θα εκλέγονται με βάση το πλειοψηφικό σύστημα και το 46% με βάση το αναλογικό.

«Το 2013 είναι χρονιά κινδύνων για τον Λίβανο. Είναι παλιό το κλισέ αυτό που λέει ότι ο Λίβανος “χορεύει πάνω σε ένα ηφαίστειο”, αλλά αυτή η ρήση δεν ήταν ποτέ πιο αληθινή από ό,τι τώρα», υποστηρίζει ο Καρίμ Μπιτάρ του Ινστιτούτου Διεθνών Στρατηγικών Σχέσεων, «αφού η χώρα θα αντιμετωπίσει ταυτόχρονα διάφορες προκλήσεις, η κάθε μια από τις οποίες μπορεί να την αποσταθεροποιήσει».

Και οι επίσημες δηλώσεις και τοποθετήσεις μόνο σύγχυση προκαλούν και υποδηλώνουν, σύμφωνα με αναλυτές, το εντατικό παζάρι που γίνεται στο παρασκήνιο. Ετσι, ο μεν υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι από σήμερα ανοίγουν οι λίστες για τις υποψηφιότητες των βουλευτών. Ο δε βετεράνος σιίτης πολιτικός, πρόεδρος της Βουλής, Ναμπί Μπέρι, αν και απέκλεισε μακρόχρονη παράταση της θητείας του Σώματος, επέμενε ότι χωρίς συμφωνία δεν θα προκηρυχθούν εκλογές.

Οσο για τους ψηφοφόρους, εν μέσω του πολιτικού χάους, στράφηκαν… στην τηλεόραση. «Al-Za’im» -δηλαδή «Ο ηγέτης»- ήταν το πρόσφατο, πολύ δημοφιλές ριάλιτι σόου του καναλιού Al-Jadeed, που καθήλωσε επί δύο μήνες το κοινό στον καναπέ του. Το ζητούμενο ήταν ανάμεσα αρχικά σε 12.000 υποψήφιους και τελικά σε 15 να εκλέξει ο κόσμος μαζί με την κριτική επιτροπή τον υποψήφιο που θα ήθελε να τον εκπροσωπήσει στη Βουλή. Το βραβείο που ήταν, εκτός από τη δημοσιότητα μέσω του σόου, και η χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του νικητή, κέρδισε τελικά η Μάγια Τέρο, μια 27χρονη άνεργη απόφοιτος οικονομικής πανεπιστημιακής σχολής.

Εχοντας επικρατήσει με το 65% των ψήφων, μετά από 10 εβδομάδες έντονων συζητήσεων για μερικά από τα πλέον ακανθώδη προβλήματα του Λιβάνου, η Μάγια δήλωσε ότι η υποψηφιότητά της θα επικεντρωθεί στην επικράτηση του κοσμικού χαρακτήρα του κράτους και τις γυναίκες. Αντίπαλός της στον τελικό ήταν ο 44χρονος Νίκολας Χαρούνι, πρώην μέλος των Λιβανέζικων Δυνάμεων, που προήλθαν από τις χριστιανικές πολιτοφυλακές, που, ως γνωστόν, πρωταγωνίστησαν στο ξέσπασμα του εμφυλίου το 1975.

Στην έναρξη του σόου, επίτιμος καλεσμένος ήταν ο πρόεδρος της χώρας Μισέλ Σουλεϊμάν, θέματα συζήτησης μεταξύ των κριτών και των υποψηφίων ήταν μια σειρά από σοβαρά ζητήματα όπως η διαφθορά, τα δικαιώματα των εργαζομένων, αλλά και το αμφιλεγόμενο στον Λίβανο θέμα της ιδιωτικοποίησης των παραλιών. Η Μάγια διάλεξε τη λέξη «Αλλαγή» ως προεκλογικό της σλόγκαν. Ο αντίπαλός της προτίμησε το «Ισορροπία και ισότητα για να χτίσουμε τη χώρα και τον πολίτη». Παρότι αυτός ο «διαγωνισμός» πολιτικού ταλέντου δίχασε τους θεατές, το σόου βρήκε μιμητές. Στα Παλαιστινιακά Εδάφη, για παράδειγμα, το Maan TV ξεκίνησε τη δική του εκπομπή με τίτλο «Al-Ra’is», δηλαδή «Ο πρόεδρος».

Ο νικητής θα πρέπει να αποδείξει σε ένα πάνελ απαρτιζόμενο από πολιτικούς, καθηγητές και επιχειρηματίες ότι κατέχει μια σειρά από «βαριά» πολιτικά θέματα -από τους εβραϊκούς οικισμούς μέχρι την παλαιστινιακή οικονομία- για να κερδίσει το τίτλο του «νεαρού πρεσβευτή», που συνοδεύεται από δωρεάν ταξίδια στο εξωτερικό για να προωθηθούν οι σκοποί των Παλαιστινίων, αλλά και ένα αυτοκίνητο!