ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΑ Art
Το νέο μυθιστόρημα της Λάιονελ Σράιβερ, «Big Brother», μιλάει για το πάχος
Με το «Πρέπει να μιλήσουμε για τον Κέβιν» («Μεταίχμιο»), που έγινε ωραιότατη ταινία από τη Λιν Ράμσεϊ με την Τίλντα Σουίντον, χώθηκε αιρετικά στον κόσμο των εφήβων σίριαλ κίλερ -στιλ Κολομπάιν- και αμφισβήτησε την ενοχή των μαμάδων τους. Με το «Αρκετά ώς εδώ» («Μεταίχμιο») επιτέθηκε στο προ Ομπάμα σύστημα υγείας των ΗΠΑ και μίλησε για αρρώστια και γερατειά.
Τώρα, η πολυβραβευμένη Αμερικανίδα Λάιονελ Σράιβερ, που έχει διαλέξει για χώρα της την Αγγλία, πάλι δημιουργεί αίσθηση. Θέμα του νέου της μυθιστορήματος, «Big Brother», είναι η στάση του σύγχρονου πολιτισμού απέναντι στην τροφή, αυτή η διελκυστίνδα μεταξύ λαιμαργίας και άρνησης. Ενα εντελώς προσωπικό κίνητρο την οδήγησε. Ο αδελφός της, Γκρεγκ, πέθανε το 2009 σε ηλικία 55 χρόνων από το πολύ πάχος. Ζύγιζε 182 κιλά.
Λίγες μέρες πριν από τον θάνατό του, η Σράιβερ είχε δημοσιεύσει στην «Γκάρντιαν» ένα άρθρο γι' αυτόν. Φοβόταν, έλεγε, ότι αυτοκτονεί από το πολύ φαΐ. «Ο Γκρεγκ μου σπαράζει την καρδιά. Κουβαλάει μαζί του μια φορητή συσκευή οξυγόνου σαν το πιστό του σκυλάκι». Μια παρόμοια ιστορία αφηγείται στο μυθιστόρημά της. Μια νέα γυναίκα είναι διχασμένη ανάμεσα στον βουλιμικό, υπέρβαρο, άρρωστο αδελφό της και τον λεπτό, αθλητικό σύζυγό της. Επιλέγει να μετακομίσει στο σπίτι του πρώτου, σε μια προσπάθεια να τον σώσει. Αυτό ακριβώς που η Σράιβερ αρνήθηκε να κάνει. Να επιστρέψει στην Αμερική, να σταθεί στο πλευρό του Γκρεγκ.
Εγραψε το μυθιστόρημα από ένα αίσθημα αποτυχίας; «Το ίδιο με ρώτησαν και οι γονείς μου», λέει. «Ξέρω μόνο ότι οι τύψεις μου είναι τώρα λιγότερες. Είδα για τελευταία φορά τον Γκρεγκ ενάμιση χρόνο πριν πεθάνει. Ηταν τεχνικός ήχου – αυτοδίδακτος. Τα έκανε όλα σε μεγάλη κλίμακα. Οι άνθρωποι θεωρούν εμένα ακραία – δεν είμαι τίποτα μπροστά στον αδελφό μου. Αλλά η τάση προς την υπερβολή είναι πολύ επικίνδυνη όταν έχει να κάνει με ουσίες. Ο Γκρεγκ πέρασε από διάφορες εξαρτήσεις και κατέληξε στο φαγητό και τα παυσίπονα». Και, όπως κάθε «εμβληματική» φυσιογνωμία, «επέβαλε την παρουσία του στις συνειδήσεις όλων».
Η ίδια είναι πολύ λεπτή. Πηγαίνει παντού πάνω σε ποδήλατο, κάνει τζόκινγκ δίπλα στον Τάμεση. Τρώει μόνο ένα γεύμα την ημέρα. «Το ένα γεύμα απαλείφει την ενοχή που μπορεί να μολύνει την εμπειρία του φαγητού», παραδέχεται. «Υπάρχει μια μεγάλη ταξική διαφορά. Οι κατώτερες τάξεις προσανατολίζονται στο πολύ και φτηνό φαγητό. Ετσι, ζυγίζουν και περισσότερο. Η μεσαία τάξη προτιμά την ποιότητα – ανεξάρτητα από τιμή. Και τις δύο, όμως, ομάδες το θέμα του φαγητού τις απορροφά. Η παχυσαρκία αντιμετωπίζεται σαν πρόβλημα “ηθικής” τάξης, γιατί κοστίζει χρήματα στο ΕΣΥ (5 δισ. λίρες τον χρόνο). Και την ίδια στιγμή ταυτίζεται με τους αδύναμους χαρακτήρες. Αντίθετα, η κομψότητα θεωρείται αρετή. H εξίσωση είναι λάθος. Το πάχος δεν είναι κακό. Δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με ηθικολογία».
Επιμ. Β. Γεωργ.
