ΑΦΙΕΡΩΜΑ Αrt

Πέθανε στα 74 χρόνια του ο κιμπορντίστας των Doors Ρέι Μανζάρεκ

Το καλοκαίρι του 1965 στη Βενετία ο Μόρισον και ο Μανζάρεκ αποφάσισαν να ιδρύσουν το γκρουπ που έγραψε ιστορία. Στα πλήκτρα αλλά και στο μπάσο ο πολωνικής καταγωγής μουσικός συνέβαλε καθοριστικά στον ήχο των Doors και μετά τον θάνατο του Μόρισον εξέφραζε την κληρονομιά τους

Toυ Δημήτρη Κανελλόπουλου

Ο ένας από τους Doors ήταν ο Τζιμ Μόρισον. Ο άλλος, ο Ρέι Μανζάρεκ. Ο πρώτος πέθανε, μάλλον, το 1971 (το μάλλον πάει στο ότι μπορεί και να ζει, έτσι τουλάχιστον θέλουν οι θρύλοι της μουσικής). Ο άλλος, ο Ρέι, έφυγε από τη ζωή τη Δευτέρα το μεσημέρι, σε ηλικία 74 ετών. Αυτοί οι δύο ήταν οι Doors στην ουσία. Ο Τζιμ, ο τραγουδιστής και στιχουργός τους. Και ο Ρέι, ο μουσικός εγκέφαλος, εκείνος που κατά βάση έγραφε τη μουσική.

Ο Μανζάρεκ άφησε την τελευταία πνοή του σε νοσοκομείο του Ροζενχάιμ της Γερμανίας, έπειτα από μακρά μάχη με τον καρκίνο της χοληδόχου κύστεως. Την ώρα της μεγάλης εξόδου περιστοιχιζόταν από τη σύζυγό του Ντόροθι και τα αδέλφια του, Ρικ και Τζέιμς. Στο πλευρό του και ο γιος του, ο Πάμπλο. «O Ρέι αποτελούσε τεράστιο κεφάλαιο στη ζωή μου και θα μου λείπει για πάντα» δήλωσε ο κιθαρίστας των Doors, Ρόμπι Κρίγκερ. «Από την άλλη, νιώθω ευτυχής που καταφέραμε να παίξουμε μαζί τραγούδια των Doors την τελευταία δεκαετία». Μένει να ρυθμιστούν κάποιες λεπτομέρειες για την κηδεία του. Η οικογένειά του ζήτησε σεβασμό της ιδιωτικής τους ζωής και, αντί για στεφάνια ή λουλούδια, μία δωρεά στη μνήμη του σε μία οργάνωση που παλεύει ενάντια στον καρκίνο, στο www.standup2cancer.org.

Ολα για τους Doors, πάντως, ξεκίνησαν το 1965, ένα καλοκαίρι στη Βενετία. Εκεί λοιπόν, σε μία παραλία, αποφάσισαν ο Ρέι και ο Τζιμ να φτιάξουν το γκρουπ. Οχι πως δεν γνωρίζονταν από πριν, το 1962 ήταν που συναντήθηκαν για πρώτη φορά στο Λος Αντζελες. Ο πολωνικής καταγωγής Ρέι Μανζάρεκ, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Σικάγο, μετακόμισε στο Λος Αντζελες για να σπουδάσει κινηματογράφο στο UCLA. Τότε συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Τζιμ Μόρισον κι έγιναν φίλοι. Και πήγαν διακοπές στη Βενετία. Και κάπως έτσι άρχισε να γράφεται ιστορία με ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα συγκροτήματα των 60s. «Δεν ήταν και κάτι το σπουδαίο», γράφει ο Μανζάρεκ στην αυτοβιογραφία του, το «Light My Fire: My Life with The Doors», που κυκλοφόρησε το 1998. «Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, αλλά σίγουρα άλλαξε τη μοίρα όλων μας».

Ηταν σπουδαίο, πολύ σπουδαίο. Κι ας λέει ο Ρέι. Οι Doors φυσικά, με άλμπουμ που ξεπέρασαν σε πωλήσεις τα 100 εκατομμύρια αντίτυπα. Και με μερικά σπουδαία τραγούδια, όπως τα «L.A. Woman», «Break On Through to the Other Side», «The End», «Hello, I Love You» και «Light My Fire». Οι Doors αποτελούνταν από τους Ρέι Μάνζαρεκ (πλήκτρα), Ρόμπι Κρίγκερ (κιθάρα), Τζον Ντένσμορ (ντραμς) και Τζιμ Μόρισον στο τραγούδι. Κυκλοφόρησαν έξι συνολικά δίσκους μέχρι και τον θάνατο του Μόρισον, το 1971. «Γνωρίζαμε πως όταν κάποιος ξεκινούσε να μας ακούει δεν μπορούσε μετά να σταματήσει», έγραψε ο Μανζάρεκ στα απομνημονεύματά του. «Ξέραμε τι ήθελε ο κόσμος: το ίδιο πράγμα που ήθελαν και οι Doors, ελευθερία». Το ντεμπούτο τους το κυκλοφόρησαν στην Elektra Records. Ηταν το «The Doors» κι εκεί υπήρχε το «Break On Through». Μόλις έξι ημέρες χρειάστηκαν για να το ηχογραφήσουν, αλλά στα αμερικάνικα charts έμειναν για περισσότερο από 2 χρόνια!

Το ωραίο με τους Doors ήταν που δεν χρειάζονταν μπασίστα, αφού ο Μανζάρεκ τον… αντικαθιστούσε με το… αριστερό του χέρι – από το πιάνο του βγήκε ο υπνωτικός ήχος, που ακούγεται στην αρχή του Light My Fire, το σήμα κατατεθέν τους. «Ο Τζιμ ήθελε να επιχειρούμε μία κατάδυση κάθε φορά στους στίχους του. Τη μουσική μας να τη φτιάχνουμε γύρω από αυτούς», αποκάλυπτε ο Μανζάρεκ, σε συνέντευξή του στο «Rolling Stone». «Οι Doors ήταν το τέλειο μείγμα από τέσσερα διαφορετικά “εγώ” που ισορροπούσαν θαυμάσια μεταξύ τους. Ποτέ δεν είχαμε προβλήματα του τύπου εσύ έγραψες αυτό, εγώ το άλλο. Οταν πέθανε ο Τζιμ, όμως, χάθηκε και η ισορροπία. Η δυναμική μας έσβησε».

Ο Μανζάρεκ παρέμεινε εξαιρετικά δραστήριος στη σόλο καριέρα του. Υπέγραψε την παραγωγή σε δίσκους των Χ ενώ συμμετείχε, ως session μουσικός σε συναυλίες του Ιγκι Ποπ, των Echo and the Bunnymen και άλλων. Στις μεγάλες του στιγμές και η εμπνευσμένη ροκ διασκευή του στα Κάρμινα Μπουράνα του Καρλ Ορφ – μαζί με τον Φίλιπ Γκλας. Συγγραφέας επίσης, πέραν της ιστορίας του γκρουπ η οποία έγινε best-seller, έγραψε και δύο νουβέλες, τις «The Poet in Exile» (2001) και «Snake Moon» (2006).

…………………………………………………………..

Στον Λυκαβηττό το 2004 με τη φανέλα της Εθνικής μας

Και ξαφνικά το 2002 επανασυνδέονται οι… Doors. O Ρέι Μανζάρεκ συναντήθηκε μαζί με τον Ρόμπι Κρίγκερ, τον κιθαρίστα τους, και αποφάσισαν να βγουν ξανά σε περιοδεία. Και δη, ως Doors. Με τον Ιαν Αστμπουρι, τον τραγουδιστή των Cult, στη θέση του Τζιμ Μόρισον. Του έμοιαζε καταπληκτικά άλλωστε, είναι και καλός τραγουδιστής ο Ιαν, δεν ακουγότανε άσχημη η φάση. Κι ας ήταν μία σαφώς θεατράλε και γκροτέσκα εμφάνιση. Πέρασαν και από τον Λυκαβηττό, το καλοκαίρι του 2004, λίγες ημέρες μετά την κατάκτηση του Euro 2004. O Μανζάρεκ μάλιστα στο encore εμφανίστηκε φορώντας τη φανέλα της εθνικής ομάδας. Ο Τζον Ντένσμορ, ωστόσο, ο ντράμερ των Doors, θεώρησε ανήθικο τον επανασχηματισμό του συγκροτήματος, καταθέτοντας αγωγή για παράνομη και καταχρηστική χρήση του ονόματος.