Της Ελλης Πάνου Φωτ. REUTERS [02/06/01.30]
Επτά ημέρες κινητοποιήσεων, δυο ημέρες σφοδρών συγκρούσεων με την αστυνομία σε Κωνσταντινούπολη, Αγκυρα, Σμύρνη και δεκάδες άλλες πόλεις, εκατοντάδες τραυματίες, εκ των οποίων περίπου δέκα σε σοβαρή κατάσταση και 939 συλλήψεις- σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών- αποτέλεσαν την πρώτη δημόσια ήττα του Ταγιπ Ερντογάν από τους ίδιους τους Τούρκους πολίτες κι αποκάλυψαν ρωγμές στην εικόνα του παντοδύναμου ηγέτη. Σάββατο μεσημέρι κι ενώ στην καρδιά της τουριστικής Πόλης, την πλατεία Τακσίμ, ισχυρές δυνάμεις της αστυνομίας σφυροκοπούσαν με δακρυγόνα και αντλίες νερού τους χιλιάδες διαδηλωτές, ο Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε στην τηλεόραση σκληρός και ανυποχώρητος. Διακήρυξε ότι ότι δεν πρόκειται να κάνει βήμα πίσω απέναντι στο πλήθος- που αρχικά είχε κατασκηνώσει στην πλατεία κατά της αμφιλεγόμενης απόφασης του να αναπλάσει το Πάρκο Γκεζί, καταστρέφοντας στην ουσία τον τελευταίο πνεύμονα πρασίνου στην ιστορική πλατεία Τακσίμ- και προκάλεσε τους διαδηλωτές:
«Εαν όλο αυτό είναι κοινωνικό κίνημα, τότε για κάθε 20 που θα συγκεντρώνουν αυτοί, εγώ θα συγκεντρώνω 200.000!”, είπε, υποστήριξε ότι “η Πλατεία Τακσίμ δεν μπορεί να είναι τόπος συνάντησης των εξτρεμιστών”, ζήτησε από τους διαδηλωτές να εγκαταλείψουν την προσπάθεια προειδοποιώντας τους ότι δεν πρόκειται να κερδίσουν, άφησε να αιωρείται μια κάποια υπόσχση για έρευνα στη υπερβολική χρήση δακρυγόνων, αλλά τόνισε ότι η αστυνομία διατηρεί το δικαίωμα να χρησιμοποιεί “λογική βία”, αποδίδοντας την μαζική κινητοποίηση σε ταραξίες και ακραία στοιχεία.
“Κάθε τέσσερα χρόνια έχουμε εκλογές και ο λαός κάνει την επιλογή του”, κατέληξε, δηλώνοντας ότι έτσι κι άλλιώς όλα όσα εξαγγείλει θα υλοποιηθούν. “Οσοι έχουν πρόβλημα με την πολιτική της κυβέρνησης”, είπε ο Ερντογάν, “μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους μέσα στα πλαίσια του νόμου και την δημοκρατίας. Καλώ τους διαδηλωτές να σταματήσουν αμέσως”. Οι διαδηλωτές, όμως, από 50 που ήταν την περασμένη Δευτέρα, είχαν αυξηθεί σε ήδη δεκάδες χιλιάδες, χάρη στις βίαιες μεθόδους της αστυνομίας και οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας εξαπλώνονταν σαν ιός από πόλη σε πόλη (διοργανώθηκαν πάνω από 90 σε όλη την χώρα) με αίτημα, πια, την παραίτηση της κυβέρνησης.
Δυο πολιτικές κινήσεις ανάγκασαν στη συνέχεια τον Ερντογάν να αλλάξει στρατηγική. Η πρώτη ήταν, η ματαίωση μεγάλης διαδήλωσης που είχε προγραμματίσει μέρες τώρα για την 1η Ιουνίου, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στο οχυρό του, το Καντίκοϊ, στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης, κατά της κυβερνητικής πολιτικής. Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (CHP), Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ζήτησε από όλους τους οπαδούς του να διασχίσουν, χωρίς κομματικές σημαίες και σύμβολα, την γέφυρα του Βοσπόρου και να σπεύσουν στην Τακσίμ για να υποστηρίξουν τους διαδηλωτές, που βρίσκονταν αντιμέτωποι με την αστυνομία. Ετσι δεκάδες χιλιάδες μέλη του CHP, έφτασαν στην πλατεία, παρά τα ενισχυμένα μπλόκα της αστυνομίας και την βροχή των δακρυγόνων.
Η δεύτερη κίνηση ήταν του Τούρκου Προέδρου, Αμπντουλάχ Γκιούλ, που δίνει την δική του μάχη πολιτικής επιβίωσης απέναντι στον Ερντογάν. Επιστρέφοντας από το ταξίδι του στο Τουρκμενιστάν, ο Γκιούλ, έκανε τουλάχιστον τρία τηλεφωνήματα: στον κυβερνήτη της Κωνσταντινούπολης, τον υπουργό Εσωτερικών και τον ίδιον τον Ερντογάν, ζήτησε να σταματήσει η αντιπαράθεση με τον κόσμο και δημοσιοποίησε την παρέμβαση του. Λίγη ώρα αργότερα, οι δυνάμεις ασφαλείας άρχισαν να αποσύρονται από τα θερμά σημεία των συγκρούσεων. Και περίπου πέντε ώρες μετά το “διάγγελμα”-προειδοποίηση του Ερντογάν, οι δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές επέστρεψαν θριαμβευτές στην πλατεία.
“Τα γεγονότα μπορεί να θυμίζουν “τουρκική άνοιξη”, αλλά μάλλον ο χαρακτηρισμός είναι υπερβολικός”, σχολιάζει στην εφημερίδα Χουριέτ, ο Μουράτ Γετκίν. “Θα μπορούσε να ήταν έτσι εάν υπήρχαν αντιπολιτευόμενες δυνάμεις στην Τουρκία, που να ήταν σε θέση να βάλουν ένα τέλος στη μονοκρατορία ενός πολύ ισχυρού ανθρώπου. Εύκολα, όμως, μπορεί να διαπιστώσει κανείς ότι η αντιπαράθεση στην Τακσίμ, σηματοδότησε το σημείο καμπής για το παντοδύναμο προφίλ του Ερντογάν”.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός, έχοντας πιστωθεί την ανάπτυξη της οικονομίας και την επανατοποθέτηση της χώρας στο διεθνές σκηνικό, παραμένει μακράν ο δημοφιλέστερος πολιτικός, αν και οι επικριτές του επισημαίνοντας τον “αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης” και την “ανάμειξη του στην προσωπική ζωή της κοσμικής δημοκρατίας με θρησκευτικό συντηρητισμό”, τον κατηγορούν ότι συμπεριφέρεται σαν σύγχρονος σουλτάνος.
Επενδύοντας και στην κατάκτηση της Προεδρίας το 2014 – μια εκλογή που θα γίνει για πρώτη φορά τουχρόνου απευθείας από τον λαό- ο Ερντογάν έχει ξοδέψει τα περισσότερα από τα δέκα χρόνια που βρίσκεται στην πρωθυπουργία, εδραιώνοντας την εξουσία του στον κρατικό μηχανισμό και τα media.
Γι αυτό “το πάρκο Γκεζί θα είναι η νέα πλατεία Ταχρίρ” έγραψε ο αρθρογράφος Κοράι Τσαλισκάν, αναφερόμενος στην εξέγερση πριν δυο χρόνια στην Αίγυπτο κατά του Χόσνι Μουμπάρακ, άποψη με την οποία συμφωνεί και ο αναλυτής Καντρί Γκιουρσέλ. “Το κίνημα Occupy Gezi”, έγραψε ο Γκιουρσέλ στο Twitter, “είναι η έκρηξη της οργής ενάντια στην υπεροψία ενός ανθρώπου, του οποίου οι φιλοδοξίες για την εξουσία είναι αμέτρητες”.
…………………………………………………………………………………………………………………….
ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΗ ΧΡΗΣΗ ΒΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΕΡΝΤΟΓΑΝ
Σοβαρά επεισόδια με εκατοντάδες τραυματίες στην Κωνσταντινούπολη- Διαδηλώσεις οργανώθηκαν σε Αγκυρα και Σμύρνη [01/06/18:00]
Της Ελλης Πάνου Φωτ. REUTERS
Ενα κίνημα τύπου Occupy άρχισε να οργανώνεται τις τελευταίες ημέρες στην Κωνσταντινούπολη δι' ασήμαντον αφορμή κι εξελίχθηκε σε αλεξικέραυνο για όλη την οργή, που έκρυβε ο κόσμος κατά της κυβέρνησης. Διαμαρτυρόμενοι για το ξερίζωμα δένδρων και τα σχέδια ανάπλασης του πάρκου Γκεζί στην πλατεία Τακσίμ, οι διαδηλωτές άρχισαν να συγκεντρώνονται και να διανυκτερεύουν εκεί από τις 27 Μαίου και προχθές πριν ακόμα ξημερώσει παρενέβη δυναμικά η αστυνομία βάζοντας και φωτιά στα αντίσκηνα.
Ξέσπασαν βίαιες συγκρούσεις, από τις χειρότερες των τελευταίων ετών, που συνεχίστηκαν και χθες, με δακρυγόνα, αντλίες νερού και ξύλο, καθώς χιλιάδες, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα συμπαράσταση των καταληψιών έφθαναν πεζοί, από την γέφυρα του Βοσπόρου, υποσχόμενοι στην κυβέρνηση Ερντογάν “ένα καλοκαίρι έντονης δυσαρέσκειας”. Ενα νέφος χημικών, σπασμένα γιαλιά και πέτρες κάλυψαν την εμπορική περιοχή, οι τουρίστες έσπευσαν να κλειστούν στα ξενοδοχεία τους και τα γύρω σχολεία εκκενώθηκαν από τους μαθητές.
Μια 34χρονη γυναίκα Παλαιστινιακής καταγωγής νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση με αιμορραγία στο κεφάλι, δεκάδες μεταφέρθηκαν στα νοσοκομεία με τραύματα, πολλοί κινδυνεύουν να χάσουν την όραση τους- μεταξύ αυτών ένας βουλευτής και ένας φωτογράφος του πρακτορείου Reuters- τουλάχισοτν 1000 υπέφεραν από σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα. Η Διεθνής Αμνηστία καταδίκασε “την υπερβολική χρήση βίας”, ο εκπρόσωπος του Ευρωκοινοβουλίου εξέφρασε “ανησυχία”, το ίδιο και το Στέητ Ντηπάρτμεντ, ενώ το Λονδίνο εξέδωσε προειδοποίηση προς τους Βρετανούς τουρίστες.
Η Αγκυρα, από την άλλη πλευρά, απάντησε στην έκρηξη του κόσμου, στέλνοντας ενισχύσεις στην Πόλη από άλλες περιοχές της χώρας. Μερικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η αστυνομική βία ήταν που μεταμόρφωσε μια ειρηνική διαμαρτυρία σε μαζική διαδήλωση κατά της ολοένα πιο αυταρχικής διακυβέρνησης του Ταγιπ Ερντογάν. Χαρακτηριστικό είναι ότι αρκετά μέσα ενημέρωσης απέφυγαν να αναφέρουν λεπτομέρεις για τις διαδηλώσεις που επεκτάθηκαν και σε άλλες πόλεις της Τουρκίας, με τους τοπικούς δημοσιογράφους να καταγγέλουν ανωνύμως πιέσεις για να λογοκρίνουν τα γεγονότα. “Δεν αφορά πλέον μόνο το πάρκο. Αφορά στις πιέσεις που δεχόμαστε από αυτή την κυβέρνηση.Μπουχτίσαμε πιά, δεν μας αρέσε η πορεία που έχει πάρει αυτή η χώρα” είπε ο 18χρονος φοιτητής Μερτ Μπουργκε, που ενώθηκε με τους καταληψίες όταν πληροφορήθηκε τις βιαιτότητες της αστυνομίας μέσω του Twitter.
“Κάθε τέσσερα χρόνια έχουμε εκλογές και ο λαός κάνει την επιλογή του”, δήλωσε ο Ερντογάν σε ομιλία του που μεταδόθηκε από την τηλεόραση, δηλώνοντας ότι έτσι κι άλλιώς όλα όσα εξαγγείλει θα υλοποιηθούν. “Οσοι έχουν πρόβλημα με την πολιτική της κυβέρνησης”, είπε ο Ενρτογάν, “μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους μέσα στα πλαίσια του νόμου και την δημοκρατίας. Καλώ τους διαδηλωτές να σταματήσουν αμέσως”.
Η αντιπολίτευση άδραξε την ευκαιρία για να τον κατηγορήσει ότι συμπεριφέρεται ως δικτάτορας. “Δεκάδες χιλιάδες λένε όχι” ανέφερε ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαικού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτςντάρογλου. “Το γεγονός ότι είστε το κυβερνών κόμμα δεν σημαίνει ότι μπορείτε να κάνετε ό,τι θέλετε”.
Μόλις τον Απρίλιο, στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος είχε προειδοποιήσει ότι οι προοδευτικοί που είχαν στηρίξει το ΑΚΡ την τελευταία δεκαετία, τώρα έχουν αρχίσει να το εγκαταλείπουν. Αυτό για πολλούς ήταν σημάδι της κορύφωσης της καταστολής και οι πρόσφατες αποφάσεις που ο Ερντογάν επιβεβαίωσε την αυταρχικότητα του στα μάτια των επικριτών του, που υποστηρίζουν ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός αποφασίζει μόνος του για άλλο, ακολουθεί λάθος πολιτική στη Συρία και έχει αρχίσει να ανακατεύεται και στην προσωπική ζωή των πολιτών. Ως παράδειγμα φέρνουν τους περιορισμούς στην χρήση αλοκόλ, τις προειδοποιήσει για την “τρυφερή συμεριφορά” των ζευγαριών δημοσίως, την κυβερνητική γραμμή κατώ των αμβλώσεων, τις μεγαλιώδεις αποφάσεις για σχέδια πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων- ένα κανάλι, ένα τεράστιο τέμενος, το τρίτο αεροδρόμιο για την Κωνσταντινούπολη, που θα είναι “ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο”.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Ταγιπ Ερντογάν παραμένει μακράν ο δημοφιλέστερος πολιτικός στην χώρα, λόγω και της οικονομικής ανάπτυξης και θεωρείται από τους ισχυρότερους στα 90 χρόνια από την ίδρυση της σύγχρονης Τουρκίας από τον Κεμάλ Ατατούρκ, διεκδικώντας μια νέα θέση για την χώρα στο διεθνές πολιτικό σκηνικό και κυρίως στην εμπόλεμη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο, προσβλέποντας στη συνέχεια και στην κατάκτηση της Προεδρίας, έχει ξοδέψει τα περισσότερα από τα δέκα χρόνια που βρίσκεται στην πρωθυπουργία για να εδραιώσει την εξουσία του στον κρατικό μηχανισμό και τα media, ενώ η διαδικασία ιδωτικοποιήσεων που προωθεί, έχει επιταχύνει την ανισότητα και την καταπίεση.
“Το πάρκο Γκεζί είναι η νέα πλατεία Ταχρίρ” έγραψε ο αρθρογράφος Κοράι Τσαλισκάν, αναφερόμενος στην εξέγερση πριν δυο χρόνια στην Αίγυπτο κατά του Χόσνι Μουμπάρακ, άποψη με την οποία συμφωνεί και ο αναλυτής Καντρί Γκιουρσέλ. “Το κίνημα Occupy Gezi”, έγραψε ο Γκιουρσέλ στο Twitter, “είναι η έκρηξη της οργής ενάντια στην υπεροψία ενός ανθρώπου, του οποίου οι φιλοδοξίες για την εξουσία είναι αμέτρητες”.
