Γράμμα από τα ξένα
ΙΤΑΛΙΑ Η κυβέρνηση Λέτα υποχρεώνει τα κόμματα να βρουν ιδιώτες χορηγούς, προκαλώντας ερωτήματα για τις σχέσεις εξάρτησης που μπορεί να αναπτυχθούν με τα λόμπι ή και με τη μαφία
Toυ Θεόδωρου Ανδρεάδη Συγγελλάκη
Η κυβέρνηση του Ενρίκο Λέτα δείχνει αποφασισμένη: η κρατική χρηματοδότηση των κομμάτων, σύμφωνα με τον Ιταλό πρωθυπουργό, πρέπει να γίνει παρελθόν και να θεσπιστούν άμεσα νέοι κανόνες για την επιβίωση των πολιτικών δυνάμεων.
Η μεταρρύθμιση θα είναι σταδιακή και οι νέοι κανόνες πρόκειται να μπουν πλήρως σε ισχύ σε τρία χρόνια, αλλά το σχέδιο νόμου της ιταλικής πολυκομματικής κυβέρνησης ως προς τους κύριους στόχους του είναι αρκετά σαφές.
Μικρά και μεγάλα κόμματα, για να συνεχίσουν να υφίστανται, θα πρέπει να βρουν ιδιώτες που να είναι σε θέση να τα χρηματοδοτήσουν με κανονικές δωρεές -που θα φοροεκπίπτουν- ή με την καταβολή του δύο τοις χιλίοις επί του συνολικού ποσού της φορολογικής τους δήλωσης.
Η αιτία της «στροφής» αυτής είναι ξεκάθαρη: έπρεπε να σταλεί ένα μήνυμα ανανέωσης σε όλους τους πολίτες που έχουν ταυτίσει πλέον την άσκηση της πολιτικής με τις υπεξαιρέσεις και την κατάχρηση εξουσίας. Σε όλους τους Ιταλούς που διαπίστωναν ότι οι δεκάδες περιφερειακοί σύμβουλοι όλων των παρατάξεων, με τα χρήματα της κρατικής κάλυψης των εκλογικών δαπανών των κομμάτων, αγόραζαν διαρκώς γραβάτες, ακριβά κρασιά, εσώρουχα και ό,τι άλλο μπορεί να βάλει ο νους μας.
Η λύση, όμως, δημιουργεί νέα προβλήματα. Πόσο διακριτικά θα είναι τα «λόμπι», οι ομάδες πίεσης που θα αναδειχτούν σε κύρια πηγή χρηματοδότησης των κομμάτων; Θα ψηφισθούν κανόνες που να μπορούν να αποτρέψουν την άκρως επικίνδυνη παρείσφρηση του οργανωμένου εγκλήματος -με άφθονο ρευστό- στις πολιτικές δυνάμεις; Και όποιος δεν διαθέτει έναν καβαλιέρε, που υπογράφει διαρκώς επιταγές για να διατηρεί εν ζωή το κόμμα του, τι πρέπει να κάνει;
Είναι ορισμένα μόνο από τα ερωτήματα που προκύπτουν τις ημέρες αυτές σε όλη την Ιταλία. Θα πρέπει να δούμε, βέβαια, αν μέχρι την οριστική έγκριση του σχεδίου νόμου από τη Βουλή και τη Γερουσία της Ρώμης υπάρξουν σημαντικές αλλαγές που θα οδηγήσουν σε μια εξισορρόπηση, σε ένα μεικτό σύστημα δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης της πολιτικής.
Προς το παρόν, όμως, το μοντέλο είναι αρκετά σαφές και η εντονότερη ανησυχία εκφράζεται από τα κόμματα με τη μικρότερη εκλογική δύναμη. Το Αριστερά και Ελευθερία του περιφερειάρχη τού Μπάρι Νίκι Βέντολα, παραδείγματος χάρη, θεωρεί ότι «η αλλαγή αυτή απομακρύνει την Ιταλία από την Ευρώπη, με εμφανή προπαγανδιστικά στοιχεία».
Aντιδρά η Αριστερά
Ο Βέντολα ζει την «ακραία καθημερινότητα» του ιταλικού Νότου, με τα αυθαίρετα, με τη μαφία και τις αλληλοσυγκαλύψεις στην ανάθεση των εργολαβιών. Με αυτά τα δεδομένα, μια πλήρης «ιδιωτικοποίηση της πολιτικής» θα μπορούσε να προσθέσει ουκ ολίγα προβλήματα.
Και τα δύο μεγάλα κόμματα της χώρας, όμως, ο Λαός της Ελευθερίας του Σίλβιο και το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα θα πρέπει να μπουν σε περίοδο μεγάλης λιτότητας. Η μπερλουσκονική Κεντροδεξιά ανακοίνωσε ήδη ότι δεν θα ανανεώσει τις συμβάσεις έργου των συνεργατών της και ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τα κεντρικά της γραφεία, πίσω από τη Φοντάνα Ντι Τρέβι, στην Αιώνια Πόλη.
Οι Δημοκρατικοί, δε, αφήνουν να διαρρεύσει ότι είναι πολύ πιθανό να αναγκαστούν να θέσουν τους υπαλλήλους τους σε ταμείο ανεργίας.
Πρόκειται για μερική, τουλάχιστον, ήττα της πολιτικής, η οποία δεν ξέρει να χειριστεί έντιμα τα του οίκου της; Μάλλον. Η διαφάνεια στο εξής θα χρειάζεται χορηγούς…
