TΟΥΡΚΙΑ Οι διαδηλωτές δεν υποχωρούν παρότι το καθεστώς εντείνει την καταστολή και τις απειλές ενώ τα βάζει και με την Ε.Ε. Σε τελευταίες δημοσκοπήσεις ο Ερντογάν, χωρίς να καταρρέει, βλέπει τα ποσοστά του να υποχωρούν
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
«Ο αστυνομικός δεν είναι πλανόδιος πωλητής, αλλά μέλος των δυνάμεων της τάξης. Οι αστυνομικοί θα κάνουν χρήση όλων των μέσων που τους επιτρέπει ο νόμος. Αν αυτό δεν είναι αρκετό, ακόμη και οι ένοπλες δυνάμεις μπορεί να χρησιμοποιηθούν στις πόλεις»! Την ώρα που ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Μπουλέντ Αρίντς, μοίραζε χθες από τηλεοράσεως νέες απειλές και τελεσίγραφα κατά των αντικυβερνητικών διαδηλωτών, απειλώντας ευθέως με εμπλοκή ακόμη και του στρατού στην κρίση(!), συνδικάτα και διαδηλωτές αψηφούσαν την απαγόρευση των αρχών κι ένωναν και πάλι χθες τις δυνάμεις τους κατεβαίνοντας στους δρόμους για την πανεθνική απεργία…
H πορεία των συνδικάτων
Στην Αγκυρα, η πορεία της εργατικής συνομοσπονδίας DISK και της συνομοσπονδίας δημοσίων υπαλλήλων KESK -με την υποστήριξη των επαγγελματικών ενώσεων γιατρών, οδοντιάτρων, πολιτικών μηχανικών κι αρχιτεκτόνων- βρέθηκε μπροστά σε ένα «τείχος» από αστυνομικούς, τεθωρακισμένα κι αντλίες νερού, που υπό την απειλή της άγριας καταστολής διατάχθηκαν να διαλυθούν… ησύχως.
Στην Κωνσταντινούπολη, απεργοί και δυνάμεις ασφαλείας έπαιζαν κλεφτοπόλεμο στους δρόμους γύρω από την εκκενωμένη πια Ταξίμ, καθώς η αστυνομία επιχειρούσε -και με τη χρήση δακρυγόνων- να εμποδίσει τη συνένωση του όγκου των διαδηλωτών, καθώς αυτοί συνέρρεαν από διάφορες κατευθύνσεις.
Επεισόδια αναφέρθηκαν και στο Εσκί Σεχίρ, στη βορειοδυτική Τουρκία, ενώ πληθαίνουν οι καταγγελίες για επιθέσεις οπαδών του ισλαμικού κόμματος κατά αντικυβερνητικών διαδηλωτών, καθώς και για βανδαλισμούς τοπικών γραφείων του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Επειτα από 20 ημέρες αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, η κατάσταση στη χώρα ολοένα κι αγριεύει. Απορρίπτοντας τα κυβερνητικά τελεσίγραφα και τις απαγορεύσεις, οι διαδηλωτές παραμένουν ανυποχώρητοι στο γενικευμένο πια αίτημα για εκδημοκρατισμό. Και η κυβέρνηση σκληραίνει ολοένα και περισσότερο τη στάση της, όπως έδειξε και η άγρια καταστολή των διαδηλώσεων στην Ταξίμ, σε όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Για την ακρίβεια, έγραφε χθες η Λαλέ Κεμάλ στην τουρκική «Zaman»: «Αυτή ήταν η πρώτη φορά μέσα στις τρεις τελευταίες εβδομάδες που η τουρκική στρατοχωροφυλακή συντάχθηκε με τις αστυνομικές δυνάμεις, κυρίως στην πλατεία Ταξίμ… Η Γενική Διοίκηση Στρατοχωροφυλακής αναφέρεται αφ' ενός στις Ενοπλες Δυνάμεις (TSK) για τις στρατιωτικές και πολεμικές επιχειρήσεις, αφ' ετέρου στο υπουργείο Εσωτερικών για την αστυνόμευση και τη δράση της για την επιβολή του νόμου».
Μόνο την Κυριακή -ανακοίνωσαν χθες ο δικηγορικός και ο ιατρικός σύλλογος της Τουρκίας- οι συλληφθέντες ξεπέρασαν τους 500 (56 στην Αγκυρα και 441 στην Κωνσταντινούπολη), μεταξύ αυτών κι ένας Ιταλός φωτογράφος. Πολλοί δικηγόροι διαμαρτύρονται ότι οι αρχές δεν τους επιτρέπουν να δουν τους συλληφθέντες πελάτες τους. Ορισμένοι καταγγέλλουν ότι δεν έχουν καν ενημερωθεί για τον χώρο κράτησης!
Μιλώντας στο BBC ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου, δρ Οζντεμί Ακτάν, κατήγγειλε ότι αγνοούνται τα ίχνη 5 γιατρών και 3 νοσοκόμων, που το Σαββατοκύριακο παρείχαν εθελοντικά βοήθεια στους δεκάδες τραυματίες. Οι αστυνομικές αρχές, εν τω μεταξύ, φέρονται να απαιτούν από τα ιδιωτικά νοσοκομεία να τους δώσουν τα ονόματα των τραυματιών διαδηλωτών που περιθάλπουν. Ενώ ο υπουργός Εσωτερικών, Μουαμέρ Γκιουλέρ, προανήγγειλε τη θέσπιση νέου νόμου που θα λύνει τα χέρια των αρχών στην ποινική δίωξη όσων θεωρηθεί ότι διαδίδουν στο Διαδίκτυο (βλέπε social media) ψευδείς πληροφορίες…
«Αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία δεν συνάδει, κατά τη γνώμη μου, με την αντίληψή μας για την ελευθερία των πολιτών να διαδηλώνουν και την ελευθερία της γνώμης, παρ' ότι αυτές είναι ουσιώδεις αρχές μιας αναπτυγμένης κοινωνίας», στηλίτευσε χθες την Αγκυρα η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ. «Είδαμε φοβερές εικόνες με υπερβολικά σκληρή καταστολή», σχολίασε σε τηλεοπτική συνέντευξη στο RTL, εκφράζοντας τον αποτροπιασμό της. Απέφυγε πάντως να τοποθετηθεί στο ερώτημα αν όσα δραματικά εξελίσσονται στην Τουρκία θα επηρεάσουν την ενταξιακή της πορεία στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Σε αυτό όμως απάντησε λίγο αργότερα ο ίδιος ο Ερντογάν, εξαπολύοντας μύδρους κατά των Βρυξελλών, μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και με αφορμή την πρόσφατη καταδικαστική απόφαση του σώματος για τη σκληρή στάση της Τουρκίας. «Στηρίξατε τις αντιδημοκρατικές διαδηλώσεις στην Τουρκία και συνεπώς είστε κι εσείς αντιδημοκρατικοί», διεμήνυσε σε υψηλούς τόνους ο Τούρκος πρωθυπουργός. «Εχετε διαφορετική αντίληψη περί ελευθερίας. Γι' αυτό κι εγώ δεν αναγνωρίζω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο»!
Μια τέτοια δήλωση «δεν μπορεί παρά να σημαίνει ότι ο Ερντογάν δεν θέλει να γίνει η Τουρκία μέλος της Ε.Ε.», ήταν η σκληρή ανταπάντηση του επικεφαλής των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών. «Μη λαμβάνοντας υπόψη τη φωνή του λαού του σημαίνει ότι έχει αποτύχει ως αρχηγός της κυβέρνησης»(!), άστραψε και βρόντηξε ο Χάνες Σβόμποντα. «Θα έπρεπε να είναι καθήκον του να συμφιλιώσει τον λαό και να μην τους διχάσει περαιτέρω»!
Προς την ίδια κατεύθυνση «δείχνει» και η τελευταία δημοσκόπηση του τουρκικού ινστιτούτου MetroPoll. Διενεργήθηκε τηλεφωνικά στις 3-12 Ιουνίου, δημοσιεύτηκε χθες από την αγγλόφωνη ιστοσελίδα της «Zaman» και καταδεικνύει ότι το 49,9% των ερωτηθέντων θεωρεί πως η κυβέρνηση Ερντογάν γίνεται ολοένα και πιο αυταρχική. Το 36% εκτιμά ότι ενισχύει τον εκδημοκρατισμό της χώρας. Ενα 14,1% αρνήθηκε να τοποθετηθεί. Το 54,4% πιστεύει ότι η κυβέρνηση παρεμβαίνει στον τρόπο ζωής των πολιτών, ενώ το 40,4% εκφράζει αντίθετη γνώμη.
Στο ερώτημα εάν διεξάγονταν εκλογές την Κυριακή που μας πέρασε, το 35,3% δηλώνει ότι θα επικρατούσε το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ερντογάν (στις βουλευτικές εκλογές του 2011 είχε λάβει 50% των ψήφων), έναντι 22,7% που λαμβάνει το αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP). Το εθνικιστικό ΜΗΡ είναι στο 14,5% και το κουρδικό BDP στο 6,2%. Το 7,6% δηλώνει αναποφάσιστο, ενώ ένα 5,6% προτίμησε να μην απαντήσει…
Το 43% τάσσεται κατά του προεδρικού συστήματος στην Τουρκία, έναντι 30,9 που συνεχίζει να το υποστηρίζει (αν και με πτώση 4,3 μονάδων, συγκριτικά με ανάλογη δημοσκόπηση του περασμένου Απριλίου). Μάλιστα, σχεδόν δύο στους τρεις (59,8%) δεν συμφωνούν με ενδεχόμενη συνεργασία του ισλαμικού ΑΚΡ με το κουρδικό BDP επί του νέου τουρκικού συντάγματος.
Οσο για τη δημοτικότητα των πολιτικών ηγετών; Μακράν πλέον δημοφιλής παραμένει ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ με 72,5%, ενώ ο πρωθυπουργός Ερντογάν, αν και δεύτερος, βλέπει τη δημοφιλία του να πέφτει στο 53,5% (7 μονάδες λιγότερο από αντίστοιχη μέτρηση του περασμένου Απριλίου). Ακολουθεί ο εθνικιστής ηγέτης Ντεβλέτ Μπαχτσελί με 29,3%, ενώ τέταρτος είναι ο αρχηγός της κεμαλικής αντιπολίτευσης του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου με 26,7%.
«Οι διαδηλώσεις σηματοδοτούν μία κρίσιμη καμπή για την Τουρκία» και καταδεικνύουν ότι το κυβερνών ΑΚΡ δεν έχει καμία επαφή με τη νέα «δημοκρατική γενιά» που αποτελεί τον κύριο κορμό των διαδηλωτών, σχολίαζε ο ίδιος ο Κιλιτσντάρογλου, σε συνέντευξη που παραχώρησε το Σαββατοκύριακο στο πρακτορείο Reuters και δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. «Αυτή είναι η νοοτροπία ενός δικτάτορα», υποστηρίζει…
Είναι πράγματι δικτάτορας;
«Είναι πράγματι ο Ερντογάν δικτάτορας;» διερωτάται στη «Zaman» ο αρθρογράφος Εμρέ Ουζλού. «Η απλή απάντηση είναι: όχι. Υπάρχουν ωστόσο δύο παράμετροι που θα μπορούσαν εύκολα να βάλουν την Τουρκία και τον Ερντογάν στο κλαμπ των δικτατοριών. Αυτές αφορούν την ελευθερία του Τύπου και τη νέα πρόταση νόμου για τις μυστικές υπηρεσίες (ΜΙΤ)… Ο Ερντογάν σχεδιάζει να περάσει νόμο που θα επιτρέπει στη ΜΙΤ να λειτουργεί εν λευκώ, με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν οι συριακές μυστικές υπηρεσίες»…
