Ισχυρή η παρουσία του ΠΑΣΟΚ στη νέα κυβέρνηση. Δίκοπο μαχαίρι για τον Ευ. Βενιζέλο η αναβάθμισή του σε αντιπρόεδρο
Του Δημήτρη Κουκλουμπέρη
Αριθμητικά μεγαλύτερη θα είναι η συμμετοχή του ΠΑΣΟΚ στο νέο κυβερνητικό σχήμα, καθώς αριθμεί πλέον 11 στελέχη που μαζί με τον Ευάγγελο Βενιζέλο και τον εξωκοινοβουλευτικό Παντελή Καψή, ο οποίος αποτελεί πρόταση της Ιπποκράτους, αναλαμβάνουν χαρτοφυλάκια υπουργών, αναπληρωτών υπουργών και υφυπουργών.
Υπό αίρεση τίθεται, ωστόσο, το αν η ισχύς της Ιπποκράτους θα είναι και ουσιαστική, αφού όλα τα βασικά και θεσμικά υπουργεία (Εσωτερικών, Υγείας, Εργασίας, Ανάπτυξης, Διοικητικής Μεταρρύθμισης) αλλά και εκείνα στα οποία το ΠΑΣΟΚ κατηγορούσε τη Ν.Δ. είτε για μονομερείς ενέργειες είτε για αυταρχικές πρακτικές (Δικαιοσύνης, Δημόσιας Τάξης) έμειναν υπό τον έλεγχο της Συγγρού, με τοποθέτηση από το ΠΑΣΟΚ σε ορισμένα εξ αυτών αναπληρωτή ή υφυπουργού, προκειμένου, έστω τυπικά, να τηρηθούν κάποιες ισορροπίες.
Οσμή συντηρητισμού
Επιπλέον, απουσιάζει παντελώς ο προοδευτικός και μεταρρυθμιστικός χαρακτήρας που ο μικρότερος και μοναδικός κυβερνητικός εταίρος διακήρυττε ότι οφείλει να προκύψει μέσω του ανασχηματισμού. Στον αντίποδα, η οσμή που αναδίδεται είναι ακραιφνώς μνημονιακή και υπερσυντηρητική, με τη δικαιολογία που αντιτείνουν στελέχη της Ιπποκράτους να είναι ότι «υπεράνω των συμβολισμών των προσώπων είναι η υλοποίηση πολιτικών που θα εκπορεύονται από τη νέα προγραμματική συμφωνία».
Χωρίς αμφιβολία αναβαθμισμένος, και μάλιστα διπλά, θα πρέπει να θεωρείται ο κ. Βενιζέλος που τοποθετείται αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών, αναβάθμιση για την οποία κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αν θα αποβεί αντιστοίχως και συνολικότερα επωφελής για το ίδιο το ΠΑΣΟΚ, που σύμφωνα με τον πρωθυπουργό μετεξελίσσεται σε εταίρο «πλήρους ευθύνης». Διαφορετική και μάλλον αισιόδοξη είναι η πρώτη ανάγνωση της ηγεσίας της Ιπποκράτους, που εκτιμά ότι έχει την ευκαιρία να δρέψει καρπούς από την ισχυρότερη παρουσία στο σχήμα, φέρνοντας ως παραδείγματα τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Μεταφορών, όπου υπουργοί αναλαμβάνουν δύο κορυφαία στελέχη του, οι Γιάννης Μανιάτης και Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Η επικαιροποίηση
Σε εκκρεμότητα μένει επίσης το ζήτημα της επικαιροποίησης της προγραμματικής συμφωνίας, που το ΠΑΣΟΚ χαρακτήριζε μείζονος σημασίας και σπουδαιότερο των προσώπων, όμως δεν έγινε γνωστή εκ παραλλήλου με τη σύνθεση της νέας κυβέρνησης. Η λεπτομερής ανακοίνωση και εξειδίκευσή της θα γίνει κατόπιν εορτής, αν και η Ιπποκράτους διαβεβαιώνει ότι οι προτεραιότητές της θα αποτυπωθούν ανάγλυφα στο νέο κείμενο και ότι στα περισσότερα έχει εξασφαλιστεί η συναίνεση του Μεγάρου Μαξίμου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανώτατες πηγές του ΠΑΣΟΚ, το στίγμα της κατεύθυνσης της κυβέρνησης θα δοθεί σήμερα μετά την παρθενική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, για να ακολουθήσει αμέσως μετά δήλωση του Ευάγγελου Βενιζέλου (αρχικά επρόκειτο να γίνει χθες) όπου θα περιγράφει τους στόχους της καινούργιας προσπάθειας, με έμφαση στα θέματα αιχμής για το ΠΑΣΟΚ που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν τη δέσμευση ότι δεν θα ληφθούν νέα δημοσιονομικά μέτρα, να υπάρξει προώθηση των ζητημάτων ανεργίας και κοινωνικού κράτους, να μπει τέλος στις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, το υπουργικό να συνεδριάζει σε σταθερή βάση και οι αποφάσεις να λαμβάνονται ύστερα από αμοιβαίες συνεννοήσεις.
Οι ίδιες πηγές, σχολιάζοντας μέσω της «Εφ.Συν.» τη βιωσιμότητα και μακροημέρευση της δικομματικής, σημείωναν ότι «είναι εφικτό να αντέξει», διευκρινίζοντας ότι αυτό θα εξαρτηθεί από πολλούς παράγοντες, όπως η αποτελεσματικότητα και οπωσδήποτε η καλή συνεργασία μεταξύ «γαλάζιων» και «πράσινων» υπουργικών στελεχών.
Οπως σε κάθε ανασχηματισμό, το παρασκήνιο που εκτυλίχθηκε μέχρι την οριστικοποίηση του σχήματος ήταν ιδιαιτέρως χορταστικό. Την κεντρική εικόνα των εισηγήσεων που θα έκανε προς την πρωθυπουργική πλευρά ο κ. Βενιζέλος την έδωσε στους συνεργάτες του χθες το μεσημέρι σε σύσκεψη που συγκάλεσε στην Ιπποκράτους.
Η πρώτη άρνηση για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ήρθε από τον στενό του περίγυρο και συγκεκριμένα από τον Πάρι Κουκουλόπουλο, ο οποίος, αν και φαβορί για την είσοδό του στην κυβέρνηση, δεν δέχτηκε να είναι αναπληρωτής και προτίμησε να μείνει εκτός. Αντ’ αυτού στο υπουργείο Εσωτερικών επιλέχθηκε ο Λεωνίδας Γρηγοράκος, έμπιστος βενιζελικός βουλευτής, στα εσωκομματικά, όμως εχθρικά διακείμενος προς τον κ. Κουκουλόπουλο, ο οποίος είναι πολύ πιθανό να διαδεχτεί τον κ. Γρηγοράκο στην αντιπροεδρία της Βουλής.
Η έκπληξη της Φώφης
Εχοντας στρώσει το χαλί για την είσοδό του στην κυβέρνηση, με δηλώσεις υπέρ της διατήρησης της σταθερότητάς της και τασσόμενος σε ανύποπτο χρόνο υπέρ της βαθύτερης ανάμειξης του ΠΑΣΟΚ, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης ορίστηκε υπουργός Μεταφορών με τη σύμφωνη γνώμη του κ. Βενιζέλου και τις ευλογίες του Αντώνη Σαμαρά.
Την επιθυμία του να μην έχει κυβερνητική εμπλοκή εξέφρασε ευγενικά στον κ. Βενιζέλο ο Θάνος Μωραΐτης, που -σύμφωνα με πληροφορίες- προτάθηκε για υφυπουργός Εργασίας και συνεπεία της απορριπτικής του απάντησης επωφελήθηκε ο Βασίλης Κεγκέρογλου.
Πόστο-έκπληξη ως αναπληρώτρια υπουργός Αμυνας αναλαμβάνει η Φώφη Γεννηματά, που γράφει ιστορία, αφού είναι η πρώτη γυναίκα με υπουργικό αξίωμα στο Πεντάγωνο. Το κενό της στο κόμμα θα καλύψει ως νέος εκπρόσωπος Τύπου ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, το όνομα του οποίου είχε συζητηθεί ευρέως για την κυβέρνηση.
Σημαντικά κενά που πρέπει να καλυφθούν δημιουργούνται και σε αρκετές κομματικές θέσεις και ιδίως στη γραμματεία της Κ.Ο., καθώς ο γραμματέας της και οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι θα συνδράμουν το κυβερνητικό έργο. Επικρατέστερος για γραμματέας της Κ.Ο. θεωρείται ο Φίλιππος Σαχινίδης.
Απολύτως αναμενόμενη ήταν η υπουργοποίηση του Γιάννη Μανιάτη σε ένα πόστο που γνωρίζει καλά, οδήγησε όμως στην έξοδο τον Ευάγγελο Λιβιεράτο, πρόταση Βενιζέλου στην πρώτη κυβερνητική περίοδο. Αμετακίνητοι, αφού η δράση τους κρίθηκε θετική, έμειναν ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθανάσιος Τσαυτάρης και ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Κούρκουλας.