Με προσωρινό ταξιδιωτικό έγγραφο ο πρώην σύμβουλος της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (NSA), Εντουαρντ Σνόουντεν, ταξίδεψε από το Χονγκ Κονγκ στη Μόσχα με πιθανό προορισμό κάπου στη Λατινική Αμερική
→Οι Αρχές του Χονγκ Κονγκ περίμεναν μέχρι ο Σνόουντεν να είναι ασφαλής έξω από τον κινεζικό εναέριο χώρο για να εκδώσουν σύντομη ανακοίνωση που επιβεβαίωνε ότι επετράπη στον καταζητούμενο πρώην σύμβουλο της NSA να αναχωρήσει με πτήση της Aeroflot για τη Ρωσία
Της Ελλης Πάνου
Με τους δημοσιογράφους στο κατόπι του κι έναν διπλωματικό πόλεμο μεταξύ υπερδυνάμεων να μαίνεται για το άτομό του, ο πρώην σύμβουλος της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών των ΗΠΑ (NSA), Εντουαρντ Σνόουντεν, κατάφερε να αποφύγει τη σύλληψη και την έκδοσή του στις ΗΠΑ, έχοντας γίνει το «τρόπαιο» στη σφοδρή διαμάχη μεταξύ Πεκίνου-Ουάσινγκτον-Μόσχας.
«Πρέπει να ήταν ήδη πέντε ώρες στον αέρα, όταν η είδηση για την αναχώρησή του από το Χονγκ Κονγκ για τη Μόσχα άρχισε να κάνει τον γύρο του κόσμου», περιγράφουν γλαφυρά στο ρεπορτάζ τους τρεις ανταποκριτές του «Guardian». «Οι Αρχές του Χονγκ Κονγκ περίμεναν μέχρι ο Σνόουντεν να είναι ασφαλής έξω από τον κινεζικό εναέριο χώρο για να εκδώσουν σύντομη ανακοίνωση που επιβεβαίωνε ότι επετράπη στον καταζητούμενο πρώην σύμβουλο της NSA να αναχωρήσει με πτήση της Aeroflot για τη Ρωσία. Κανείς δεν σταμάτησε τον 30χρονο καθ’ οδόν για το αεροδρόμιο και πέρασε χωρίς ερωτήσεις τον έλεγχο επιβίβασης, παρά το αμερικανικό αίτημα για σύλληψη και έκδοσή του».
Νόμιμες διαδικασίες
Η Ουάσινγκτον τα έκανε θάλασσα με τα νομικά έγγραφα, ισχυρίστηκε το Χονγκ Κονγκ, επιμένοντας ότι δεν είχε άλλη επιλογή παρά να αφήσει τον Σνόουντεν να φύγει για «τρίτη χώρα μέσω νόμιμων, φυσιολογικών διαδικασιών». Δεκαπέντε ημέρες μετά την έναρξη αυτού του θρίλερ με τις αποκαλύψεις για το αμερικανικό σύστημα ηλεκτρονικών παρακολουθήσεων PRISM, που εξόργισε και έφερε σε πολύ δύσκολη θέση την πανίσχυρη Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ και την αντίστοιχη βρετανική GCHO, ο «στόχος» ήταν πάλι «εν κινήσει» και πιθανώς μακριά από τη δικαιοδοσία των Αρχών, οι οποίες θα ήθελαν να τον κάνουν να σωπάσει.
Ο Σνόουντεν έφυγε από κινεζικό έδαφος, αφού άφησε ένα μπόνους για το «οπλοστάσιο» του Πεκίνου. Είπε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «South China Morning Post» ότι η NSA είχε βάλει στο στόχαστρο κινεζικές εταιρείες τηλεπικοινωνιών, αλιεύοντας μαζικά μηνύματα sms και τηλεφωνήματα, δίνοντας την ευκαιρία στο επίσημο πρακτορείο Xinhua να αντεπιτεθεί πάραυτα, στον πόλεμο κατηγοριών για κατασκοπία μέσω Διαδικτύου που έχει ξεσπάσει μεταξύ των δύο χωρών διακηρύσσοντας ότι «οι ΗΠΑ, που εδώ και καιρό το παίζουν αθώες και παρουσιάζονται ως θύμα επιθέσεων στον κυβερνοχώρο, αποδείχτηκε ότι είναι ο μεγαλύτερος φαύλος της εποχής μας».
Στη Μόσχα, εν τω μεταξύ, κόσμος συγκεντρώθηκε στο αεροδρόμιο Σερεμέτιεβο της Μόσχας, και κυρίως πολλοί δημοσιογράφοι για να υποδεχτούν τον Σνόουντεν. Μάταια, όμως. Δεν εμφανίστηκε, φουντώνοντας κι άλλο τις θεωρίες συνωμοσίας, καθώς αυτοκίνητα των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας περικύκλωσαν το αεροσκάφος με την προσγείωσή του, Ρώσοι πράκτορες με πολιτικά «χτένιζαν» τους χώρους, ενώ λέγεται ότι το «παρών» έδωσαν και διάφοροι «τύποι» από τη Βενεζουέλα. Πηγή της Aeroflot είπε στο ρωσικό πρακτορείο Interfax ότι ο Σνόουντεν έκλεισε δωμάτιο σε ξενοδοχείο στη ζώνη τράνζιτ. Η εμφάνιση στο αεροδρόμιο και του πρεσβευτή του Εκουαδόρ επέτεινε τη σύγχυση. «Ενδιαφερόμαστε να μάθουμε τι κάνει» είπε ο διπλωμάτης, την ώρα που η Ουάσινγκτον δήλωνε πως ελπίζει η Μόσχα να παρέμβει για λογαριασμό της, συλλαμβάνοντας τον καταζητούμενο Αμερικανό. Η Μόσχα, βέβαια, όχι μόνο δεν έδειξε τέτοιο ενδιαφέρον, αλλά ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είπε πως η χώρα του είναι πρόθυμη να εξετάσει την παροχή ασύλου, εάν ο Σνόουντεν αποφασίσει να υποβάλει σχετικό αίτημα.
Πρόσκληση από τον Κορέα
Με τη συμβουλή και την καθοδήγηση του επίσης καταζητούμενου, ιδρυτή της ιστοσελίδας Wikileaks, Τζούλιαν Ασάνζ, φαίνεται ότι ο Σνόουντεν επέλεξε να ζητήσει την προστασία του Εκουαδόρ. Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Ρικάρντο Πικάντο από νωρίς χθες αμφισβήτησε το πλαίσιο των κατηγοριών κατασκοπίας κατά του πρώην εργολάβου/συνεργάτη της NSA, ενώ το απόγευμα έγινε γνωστό ότι η κυβέρνηση του Ραφαέλ Κορέα τού έχει ήδη αποστείλει ταξιδιωτικό έγγραφο πολιτικού πρόσφυγα, το οποίο θα επιτρέψει τη μετακίνησή του μετά την ακύρωση του αμερικανικού του διαβατηρίου.
Οργισμένη η Ουάσινγκτον χαρακτήρισε πλήγμα στις σχέσεις με το Χονγκ Κονγκ και την Κίνα τους χειρισμούς των Αρχών στην υπόθεση και ανακοίνωσε ότι βρίσκεται σε επαφή με άλλες χώρες μέσω των οποίων μπορεί να ταξιδέψει ο Σνόουντεν.
