Του Γιώργου Σταματόπουλου
Υποστηρίζουν πολλοί ότι ο εγωισμός συνέχει την ύλη. Καλώς, τον δικαιολογούμε άπαντες. Εως ποίου σημείου, όμως; Οταν αυτός αρρωσταίνει στην προσπάθειά του να επιβληθεί κατά τη διεκδίκηση αρπαγής εξουσίας (οποιασδήποτε μορφής), δύσκολο είναι να ιαθεί. Είναι αυτοάνοση ασθένεια. Οχι μόνο αυτό· στην εκδίπλωσή του μεταμορφώνεται σε χολή και δηλητήριο, γεννώντας τον μνησίκακο άνθρωπο. Εχει γεμίσει από δαύτους η χώρα. Υποχθόνιοι, δολεροί, στάζουν φαρμάκι όταν οι ίδιοι δεν μπορούν να συμμετάσχουν στο πανηγύρι της ζωής, στο δράμα της έστω.
Αδύνατον να συνειδητοποιήσουν αυτοί οι άνθρωποι ότι δεν γίνεται να ζήσουμε παρά αμοιβαία, ότι η ομορφιά, είτε το θέλουν είτε όχι, κατοικεί παντού, από την αμοιβάδα έως τον χαρίεντα άνθρωπο του Μενάνδρου. Οχι ότι τους λείπει ο νους· είναι όμως τόσο πολύ βουτηγμένος στο πούσι της ζηλοφθονίας, ώστε λειτουργεί υποτονικά, σφετεριστικά, ιδιοτελώς και καιροσκοπικώς.
Μήτε ύλη μήτε ενέργεια είναι ο εγωισμός και ας θεωρείται κινούν αίτιο για τη συμπεριφορά του ανθρώπου. Οι εξ αυτών τρωθέντες κινούν υπόγεια νήματα· διαβάλλουν, συκοφαντούν, υβρίζουν, καιροφυλακτούν να κεντρίσουν με το δηλητήριό τους κάθε τι που τους ξεπερνά, ή τους προσπερνά, αδιαφορώντας για την υπόγεια μιζέρια τους.
Κάτι καταφέρνουν στο αρχικό στάδιο, αλλά είναι τόσο ανερεισίνωτοι κοινωνικά, ώστε η «μεγαλειώδης» «προσπάθειά» τους καταντά αυτεπίστροφον και πλήττει τους ίδιους, εκθέτοντάς τους στη χλεύη της αγοράς, στη βάσανο της αντικειμενικότητας, της άδολης κριτικής.
Και τότε βέβαια θυμούνται τον ασπάλακα εαυτό τους και τρυπώνουν στη γη, μακριά από το φως τού συνυπάρχειν, από τα χρώματα του μεγαλείου της φύσης, από τους εκκωφαντικά ανθρώπινους ήχους της κοινωνίας (λυγμούς ή ύμνους)· μακριά ακόμη από τη θωπεία του ανέμου, από τον ευεργητικό εξαγνισμό των υδάτων.
Τι τους μένει; Να συνευρίσκονται, να συνωμοτούν, να σχεδιάζουν την επόμενη επίθεση (διότι, παρ' ότι η κοινωνία τούς «φτύνει», εξακολουθούν να απεργάζονται σχέδια καταστροφής). Αλλά αντιλαμβάνονται ότι έχουν παραμείνει δραματικά μόνοι, αποξενωμένοι, περιφρονημένοι.
Τουλάχιστον αν σιωπούσαν για λίγο… Καλύτερα θα ένιωθαν. Το είχαν δει οι «παλιοί» αυτό, ο Πίνδαρος λ.χ., που σημείωσε ότι και το σεσωπασμένον ευθυμίαν μείζω φέρει. Αλλά και γι' αυτό ανίκανοι είναι. Εχουν πλέον φυλακιστεί στη δική τους πραγματικότητα, αυτήν που έχουν κλώσει στη φτωχή τους συνείδηση. Δεν γνωρίζουν οι δυστυχείς ότι «η σύλληψη της πραγματικότητας και η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετικά πράγματα». Ζώντας λοιπόν διά της ηδικής των συλλήψεως γουρλώνουν τα μάτια όταν δεν γίνονται αποδεκτές οι προτάσεις τους, όταν το κοινό τούς αποδοκιμάζει, όταν η πλειονότητα αρνείται την ύπαρξή τους. Η ζωή συνεχίζεται χωρίς αυτούς, αγκαλά το δηλητήριό τους έχει διαχυθεί και στο πιο μικρό σοκάκι της αγοράς· γρήγορα εξατμίζεται και ούτε καν μια κηλίδα δεν παραμένει να θυμίζει την κακία τους.
