ΓΑΖΑ Η αλιεία είναι ο δεύτερος σε σημασία οικονομικός πόρος στη Λωρίδα, καθώς εξαρτώνται απ’ αυτήν 70.000 άτομα. Το πρόβλημα είναι ότι όταν ξεκινά ο Παλαιστίνιος με τη βάρκα, δεν γνωρίζει αν θα επιστρέψει, αφού εξαρτάται από το αν οι Ισραηλινοί θα πυροβολήσουν τη συγκεκριμένη μέρα
Επιμέλεια Κώστας Ησυχος
Η τελευταία αποστολή του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ) πραγματοποιήθηκε στη Λωρίδα της Γάζας με επικεφαλής την αντιπρόεδρο Μάιτε Μόλα, τον Κώστα Ησυχο, συντονιστή του Τμήματος Εξωτερικής Πολιτικής και Αμυνας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, τον Ινγκε Γιοχάνσεν, μέλος της Ε.Ε. του ΚΕΑ από την Κοκκινοπράσινη Συμμαχία Δανίας και την Κριστίν Μέντελσον από το Κ.Κ. Γαλλίας, επίσης μέλος της Ε.Ε. του ΚΕΑ, και την Τζέμα Ντελγάδο, δημοσιογράφο του «Μούντο Ομπρέρο» της Ισπανίας. Το παρακάτω άρθρο το συνέγραψε η αποστολή -αφού κατά τη διήμερη παραμονή της στη Γάζα αποτύπωσε μια συνάντηση που κράτησε δύο ώρες- και αφηγείται το καθημερινό μαρτύριο των ψαράδων της Γάζας.
Αργήσαμε λίγο να γράψουμε για τη Λωρίδα της Γάζας μετά την επίσκεψή μας. Δύσκολο να ξαναφέρει κανείς σκέψεις και μνήμες μιας σύγχρονης τραγωδίας και εγκληματικής πολιτικής ενάντια σε έναν λαό. Ακόμα πιο δύσκολο να γράψεις. Ξεπεράσαμε το πρώτο ανθρώπινο συναίσθημα και επικράτησε ο επιβεβλημένος πολιτικός ρεαλισμός και η ανάγκη αυτή η ιστορία να βρει αναγνώστες με προβληματισμό, καρδιές που ακόμα κρατούν την ανθρωπιά τους και συνειδήσεις που αγωνιούν για να ξεριζωθεί το άδικο σε κάθε γωνία της Γης.
Tο 90% των ψαράδων στη Γάζα είναι φτωχοί ή πολύ φτωχοί. Η τύχη τους δεν εξαρτάται ούτε από την κατάσταση της θάλασσας, ούτε από την ποσότητα της ψαριάς, που είναι κάκιστης ποιότητας, γιατί δεν τους αφήνουν να απομακρυνθούν από την ακτή. Κάθε πρωί, φεύγοντας από το σπίτι, ο Παλαιστίνιος ψαράς δεν γνωρίζει αν θα επιστρέψει. Στα ανοιχτά καραδοκούν οι φρεγάτες του ισραηλινού Πολεμικού Ναυτικού. Είναι οι φρουροί αυτής της φυλακής με στέγη τον ανοιχτό ουρανό, που είναι η Λωρίδα της Παλαιστίνης, αποκλεισμένη από γη, θάλασσα και ουρανό.
Οταν ο Aμζαντ ελ Σάραφ ρώτησε τους φαντάρους γιατί τον πυροβόλησαν, η απάντηση ήταν αποστομωτική: «Μη ρωτάς. Ετσι έγινε γιατί έτσι αποφασίσαμε». Κάποιες φορές δεν χρειάζεται καν να βγεις στη θάλασσα για να πεθάνεις. Ενας ποδοσφαιριστής της εθνικής ομάδας της Παλαιστίνης, επειδή δεν είχε βάρκα, ψάρευε με πετονιά από την παραλία, μαζί με τον αδελφό του. Οι Ισραηλινοί χρησιμοποίησαν εκρηκτικές σφαίρες. Η ζωή σε αυτήν την ξεχασμένη γειτονιά της Μεσογείου κρέμεται από μια εύθραυστη κλωστή. Η πιθανότητα να κοπεί αυτή η κλωστή της ζωής εξαρτάται από το αν οι Ισραηλινοί στρατιώτες τη συγκεκριμένη ημέρα θα πυροβολήσουν ή όχι.
Πυροβολούν κάθε μέρα. Τα περισσότερα πρωινά οι Ισραηλινοί το κάνουν για να εκφοβίσουν, να υπενθυμίσουν στους κατοίκους της Γάζας ότι μπορούν να παίξουν με τη ζωή τους όπως θέλουν. Οι ψαράδες πάντα δέχονται τους πυροβολισμούς με την αμφιβολία εάν αυτή τη φορά έχουν πρόθεση να τραυματίσουν ή να σκοτώσουν. Οι Παλαιστίνιοι δεν το γνωρίζουν μέχρι να υποστούν τις επιπτώσεις. Εκτός από το να παίζουν με τη ζωή τους, παίζουν με τον φόβο τους.
Βάσει των συμφωνιών για τον τερματισμό του πολέμου το 2012, οι ψαράδες της Γάζας μπορούσαν να ψαρεύουν σε μια απόσταση μέχρι 6 μίλια, απόσταση που μειώθηκε φέτος τον Φεβρουάριο. Οταν το όριο ήταν 6 μίλια, πυροβόλησαν τον Aμζαντ ελ Σάραφ στο ισχίο, ενώ βρισκόταν σε απόσταση 5 μιλίων από την ακτή. Οι στρατιώτες τον μετέφεραν στο Ισραήλ για να χειρουργηθεί και την επόμενη ημέρα τον άφησαν μόνο στα σύνορα. Χρειάστηκε να συρθεί στο χώμα, όπως μπορούσε, για να φτάσει ύστερα από 1.200 μέτρα στα παλαιστινιακά σύνορα.
Τον ψαρά Μοσάντ τον πυροβόλησαν στο γόνατο και τον εξανάγκασαν να γδυθεί, μαζί με τους τέσσερις αδελφούς του. Η φρεγάτα του Ισραήλ έκανε πίσω 500 μέτρα και υποχρέωσε τους ψαράδες να την προσεγγίσουν κολυμπώντας. Οπως ήταν γυμνοί, τους πήραν τα στοιχεία τους. Ετσι γίνεται πάντα. Τους έβαλαν μια μαύρη κουκούλα και χειροπέδες. Εμειναν όρθιοι στο κατάστρωμα για 5 ώρες. Κατάσχεσαν το περιεχόμενο της βάρκας, τα κινητά τηλέφωνα και τα χρήματα που ένας από τους αδελφούς θα χρησιμοποιούσε για να πάει στο πανεπιστήμιο. Αυτό συνέβη στις 17 Δεκέμβρη. Από τότε ο Μοσάντ δεν μπόρεσε να ξαναπάει για ψάρεμα. Ο γιος του άφησε το σχολείο.
Το μέσο εισόδημα ενός Παλαιστίνιου ψαρά είναι 100 ευρώ τον μήνα. Από αυτά ζει μια μεγάλη οικογένεια. Οταν δεν μπορείς να ψαρέψεις, δεν υπάρχουν ούτε αυτά και η οικογενειακή σίτιση περιορίζεται στο τσάι και ψωμί, με ελάχιστο λάδι, ζάχαρη και γάλα από την ανθρωπιστική βοήθεια. Το 75% του παλαιστινιακού πληθυσμού λαμβάνει κάποιας μορφής ανθρωπιστική βοήθεια.
Την προηγούμενη μέρα της συνάντησης με τους ψαράδες, αφηγείται ο ένας από αυτούς ότι τον διέταξαν να οπισθοχωρήσει 5 μέτρα. Αν δεν υπάκουε θα άνοιγαν πυρ. Την ίδια ημέρα, άλλος σύντροφός του αναφέρει ότι ήταν πιο άτυχος: η δύναμη του νερού από τις αύρες που χρησιμοποιεί ο ισραηλινός στρατός για να τους εμποδίσει να ψαρεύουν τον άφησε αναίσθητο για μια ώρα.
Ο Μάχελ Μανσούρ μάς λέει ότι το νερό περιέχει χημικά από την απίστευτη σε όγκο μόλυνση, καθώς το Ισραήλ κατευθύνει μέσω του υδροφόρου ορίζοντα της Γάζας όλα τα απόβλητα από τους παράνομους εποικισμούς στα σύνορα τα οποία τελικά καταλήγουν στη θάλασσα. «Είναι κάτι σαν μικρά λευκά μπαλάκια και μέσα σε 15 λεπτά, υπό την επίδραση του ήλιου, αισθάνεσαι το πρόσωπό σου να γεμίζει αράχνες». Το ξέρει καλά, γιατί το έχει υποστεί πολλές φορές, όταν για να προστατέψει τους ψαράδες, μπήκε μπροστά τους σαν ανθρώπινη ασπίδα.
Με δεδομένο ότι η αλιεία είναι ο δεύτερος σε σημασία οικονομικός πόρος της Λωρίδας της Γάζας, διαμορφώνουμε μια ιδέα για το πώς είναι η οικονομία της επιβίωσης στη Γάζα. Από αυτήν προσπαθούν να επιβιώσουν 3.900 ψαράδες, που σημαίνει ότι 70.000 άτομα εξαρτώνται από το τι μπορούν να ψαρέψουν σε αυτή τη μικρή θάλασσα που αυθαίρετα την περιορίζει το Ισραήλ και που απαγορεύει στους Παλαιστινίους να ψαρέψουν στο 85% της περιοχής που τους αναλογεί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Αν υπάρχει κάτι που οι ψαράδες φοβούνται περισσότερο και από τη σύλληψη είναι η καταστροφή ή η κατάσχεση του σκάφους.
Από ένα ψαροκάικο ζουν έως 25 οικογένειες. Οταν ο ισραηλινός στρατός κατάσχει ένα σκάφος το πάει στο Ισραήλ. Να το ανακτήσεις είναι δυνατόν αλλά δεν συμφέρει. Πρέπει να ζητήσεις βίζα, να πας στο Ισραήλ, να ζητήσεις δίκη, να πάρεις δικηγόρους και να την κερδίσεις. Ενα κόστος ασύμφορο, γιατί πρέπει να προσθέσεις το κόστος της ενοικίασης αποθηκευτικού χώρου για τους μήνες της κατάσχεσής του και τα έξοδα μεταφοράς για την επιστροφή του. Επιπλέον θα έχει υποστεί ζημιές. «Με το κόστος επανάκτησης ενός σκάφους, μπορούν να αγοραστούν πέντε», εξηγεί ο ψαράς Ζακαρία Μπακέρ.
Στο λιμάνι της Γάζας υψώνεται ένα μνημείο για τους 9 Τούρκους ακτιβιστές που δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ από τους Ισραηλινούς, ταξιδεύοντας πάνω στο «Μαβί Μαρμαρά», στις 31 Μαΐου του 2010. Το καράβι, μέρος του Στολίσκου που μετέφερε 10.000 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας για τη Λωρίδα της Γάζας, συνοδευόταν από 6 πλοία με 750 επιβάτες. Η επίθεση που έγινε σε διεθνή ύδατα εξετάζεται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Εκκληση του ΚΕΑ
Η αντιπροσωπεία του ΚΕΑ υπερασπίστηκε το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού να ζήσει ειρηνικά στη χώρα του και έκανε έκκληση στους πολίτες όλου του κόσμου να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τη σημαντική εκστρατεία μποϊκοτάζ επενδύσεων και επιβολής κυρώσεων στα προϊόντα προέλευσης Ισραήλ και επιπλέον να ασκήσουν πιέσεις στις κυβερνήσεις τους για να στηρίξουν το δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού να ζήσει με αξιοπρέπεια και ειρήνη. Οταν τελείωσε η συνάντησή μας αποτυπώθηκε στο μυαλό μας μια έκκληση των συνομιλητών μας, «πείτε την ιστορία μας και στους συναδέλφους μας, τους ψαράδες στη Μεσόγειο. Αυτοί είναι οι μόνοι που ίσως καταλάβουν το μέγεθος του δράματος που βιώνουμε, έχουμε κοινό σπίτι την ίδια θάλασσα».
