Μαζικές διαδηλώσεις υπέρ του έκπτωτου προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι και κατά του στρατού που έχει εξαπολύσει κύμα καταστολής με στόχο στελέχη του μουσουλμανικού κόμματος . Τουλάχιστον τρία άτομα έχασαν τη ζωή τους από πυρά της στρατιωτικής αστυνομίας

 

Της Ελλης Πάνου

 

Υπό το άγρυπνο βλέμμα του στρατού, οι οπαδοί του έκπτωτου προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι ανταποκρίθηκαν χθες κατά δεκάδες χιλιάδες στο κάλεσμα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας από το προάστιο Νασρ της πρωτεύουσας, το Πανεπιστήμιο του Καΐρου, τους δρόμους κοντά στο προεδρικό μέγαρο, μέχρι την Αλεξάνδρεια, την επαρχία της Μπεχέιρα και τη Μίνια.

 

Μέσα σε εκρηκτικό κλίμα, σύμφωνα με πληροφορίες, ισλαμιστές προσπάθησαν, παρά τις προειδοποιήσεις, να πλησιάσουν στο στρατόπεδο της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς όπου κρατείται ο Μόρσι. Στρατιώτες ή άνδρες υπηρεσιών ασφαλείας πυροβόλησαν στον αέρα, είπαν αυτόπτες μάρτυρες, και λίγα λεπτά αργότερα κάποιοι άνοιξαν πυρ κατά του πλήθους, με αποτέλεσμα τουλάχιστον τρία άτομα να χάσουν τη ζωή τους. Επεισόδια αναφέρθηκαν και στην Γκίζα, όταν πλήθος διαδηλωτών εισέβαλε στο αστυνομικό τμήμα της Ταλμίγια.

 

Επί σκοπώ

 

Από νωρίς στρατιώτες είχαν ακροβολιστεί σε διάφορα σημεία, τεθωρακισμένα είχαν αναπτυχθεί κοντά στο τέμενος Ράμπαα αλ Ανταουέγια -σημείο συγκέντρωσης των οπαδών του Μόρσι την τελευταία εβδομάδα-, μαχητικά πετούσαν πάνω από την περιοχή, με τις ένοπλες δυνάμεις να υποστηρίζουν ότι κάθε διαδήλωση επιτρέπεται, αρκεί να είναι ειρηνική.

 

«Διακηρύσσουμε την ολοκληρωτική απόρριψη του στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά του εκλεγμένου προέδρου και της θέλησης του λαού» ανέφερε η Μουσουλμανική Αδελφότητα σε ανακοίνωση που διαβάστηκε στο πλήθος έξω από το τέμενος, υπογραμμίζοντας την «άρνησή της να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε δραστηριότητα με τους σφετεριστές τις εξουσίας».

 

Η συσσωρευμένη οργή και η ένταση των τελευταίων 24ώρων, μετά τις μαζικές συλλήψεις και τα εντάλματα κατά ηγεσίας και εκατοντάδων στελεχών της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, εκδηλώθηκαν από το πλήθος με συνθήματα κατά του στρατού και κάλεσμα σε τζιχάντ σε όλη τη χώρα. Με τους νεκρούς να φτάνουν ήδη μέσα σε μία εβδομάδα -σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση- τους 56 και τους τραυματίες να ξεπερνούν τους δύο χιλιάδες, επεισόδια με 80 τραυματίες ξέσπασαν την Πέμπτη το βράδυ στην ιδιαίτερη πατρίδα του Μόρσι, στο Δέλτα του Νείλου και, χθες, στο Σουέζ και το Σινά.

 

Ενοπλοι άνοιξαν πυρ στο αεροδρόμιο «Ελ Αρίς», κοντά στα σύνορα με τη Γάζα και το Ισραήλ, ένα αστυνομικό τμήμα στη Ράφα δέχτηκε επίθεση με ρουκέτες, ενώ από πυρά σκοτώθηκε ένας στρατιώτης και τραυματίστηκαν αρκετοί σε τρία σημεία ελέγχου της περιοχής, με αποτέλεσμα ο στρατός να θέσεις τις δυνάμεις του σε κατάσταση ύψιστου συναγερμού.

 

Σε απάντηση των χθεσινών κινητοποιήσεων των ισλαμιστών, το Μέτωπο Εθνικής Σωτηρίας, δηλαδή η συμμαχία αντιπολίτευσης και ακτιβιστών, απηύθυνε με τη σειρά της «επείγουσα έκκληση» στους οπαδούς της να κατέβουν κι αυτοί στους δρόμους για να προστατεύσουν την «Επανάσταση της 30ής Ιουνίου», όπως αποκαλεί τις μαζικές διαδηλώσεις της προηγούμενης Κυριακής που οδήγησαν στην ανατροπή Μόρσι.

 

Η πόλωση υποχρεώνει τον μεταβατικό πρόεδρο να κινηθεί ακόμα πιο γρήγορα. Επόμενο βήμα μετά την ορκωμοσία του Αντλι Μανσούρ είναι ο σχηματισμός κυβέρνησης, πιθανώς μέχρι την Κυριακή, όπως υποστηρίζει η κρατική «Αλ Αχράμ». Στη συνέχεια μια επιτροπή θα προχωρήσει στην αναθεώρηση του Συντάγματος για να προκηρυχθούν μετά βουλευτικές και προεδρικές εκλογές.

 

Το πρώτο μεγάλο αγκάθι είναι η επιλογή του υπηρεσιακού πρωθυπουργού, το όνομα του οποίου ίσως ανακοινωθεί και σήμερα.

 

Αξιωματούχοι ανέφεραν στην «Αλ Αχράμ» ότι η ανάγκη συγκρότησης μιας αποτελεσματικής κυβέρνησης είναι εξίσου σημαντική με την ανάγκη να διασφαλιστεί μια διαδικασία, η οποία δεν θα αποτελέσει «ακούσιο» εμπόδιο στον δρόμο για τον εκδημοκρατισμό.

 

«Είναι πολύ δύσκολη εξίσωση», είπαν οι ίδιες πηγές, «διότι ο Μόρσι μπορεί να είχε εκλεγεί, αλλά είχε χάσει την πίστη του στο έθνος. Ηταν λοιπόν αδύνατο να παραβλέψουμε τη μαζική οργή και τις πληροφορίες που είχαμε για τα σχέδιά του να αποσταθεροποιήσει τη χώρα… προκαλώντας διχασμό στο στράτευμα, φιμώνοντας τον Τύπο και χρησιμοποιώντας τα τεμένη για να υποκινήσει τη βία κατά των αντιπάλων του».

 

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Guardian», ο Μόρσι τις τελευταίες ημέρες βρέθηκε εγκαταλελειμμένος και από τους συμμάχους του, ακόμα και από τους φρουρούς του. Επικαλούμενη πηγές από τον στρατό κι από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, η εφημερίδα γράφει ότι ο στρατηγός Αλ Σίσι πήγε την προηγούμενη Δευτέρα στον Μόρσι με ένα απλό αίτημα: «Παραιτήσου οικειοθελώς». «Πάνω από το πτώμα μου» λέγεται ότι απάντησε αυτός, για να βρεθεί δύο ημέρες μετά με τη συνοδεία της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς υπό περιορισμό στις εγκαταστάσεις του στρατού. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα λέει ότι είδε το τέλος να πλησιάζει από τις 23 Ιουνίου, μία εβδομάδα πριν από τις μαζικές διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης. «Μας είχαν ενημερώσει και ξένοι διπλωμάτες, ακόμα και η Αμερικανίδα πρεσβευτής», είπε εκπρόσωπος του κινήματος στην «Guardian», αλλά ήταν ήδη αργά.

 

Οι σχέσεις του Μόρσι σχεδόν με όλους τους θεσμούς της χώρας είχαν διαρραγεί τους τελευταίους μήνες. Οι υπηρεσίες ασφαλείας δεν του μετέφεραν σημαντικές πληροφορίες, η αστυνομία αρνήθηκε να προστατεύσει το προεδρικό μέγαρο, ενώ ο στρατός τού γύρισε την πλάτη με τις οδηγίες τού Αλ Σίσι.

 

Υγειονομική ζώνη κατά Μόρσι

 

Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, γράφει η βρετανική εφημερίδα, μαθαίνοντας ότι ο Μόρσι έψαχνε για συμμάχους μέσα στο στράτευμα, έδωσε οδηγίες σε όλους τους αξιωματικούς να αποφύγουν επαφές με το προεδρικό μέγαρο, μεταθέτοντας όσους διοικητές είχαν αποκτήσει σχέσεις με συμβούλους τού Μόρσι. Η εφημερίδα «Αλ Αχράμ» έγραψε μάλιστα ότι προσφέρθηκε στον Μόρσι ασυλία εάν παραιτηθεί, αλλά και η λύση να φύγει για την Τουρκία, τη Λιβύη ή άλλη χώρα της επιλογής του, αν και αυτός αρνήθηκε.

 

Την ώρα που πολλές κυβερνήσεις δεν μπορούν ακόμα να αποφασίσουν εάν πρόκειται ή όχι για πραξικόπημα, προς το παρόν ο υπηρεσιακός υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, Μοχάμεντ Κάμελ Αμρ, διαβεβαιώνει σε όλους τους τόνους τούς ομολόγους του και τους διπλωμάτες- μεταξύ αυτών και τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι- ότι ο στρατός έλαβε σοβαρά υπόψη του τη θέληση του λαού και ότι «δεν θα υπάρξουν αντίποινα, πράξεις αντεκδίκησης ή παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».