ΡΩΣΙΑ Για φοροδιαφυγή και ξέπλυμα δικαστήριο καταδίκασε –έναν ερήμην και έναν… μακαρίτη– εκπροσώπους βρετανικού fund με μια πρωτοφανή απόφαση που προκάλεσε αντιδράσεις
ΜΟΣΧΑ Του Θανάση Αυγερινού
Mε μια αμφιλεγόμενη όσο και πολύκροτη απόφαση το δικαστήριο Τβερσκόι της Μόσχας έκρινε χθες ένοχο μετά θάνατον τον πρώην νομικό και λογιστικό σύμβουλο του βρετανικού fund Hermitage Capital, Σεργκέι Μαγκνίτσκι, και καταδίκασε ερήμην τον φυγόδικο από τη Ρωσία γενικό διευθυντή του ίδιου ιδρύματος, Ουίλιαμ Μπράουντερ, για φοροδιαφυγή και απάτη εις βάρος του ρωσικού Δημοσίου.
Το δικαστήριο έκλεισε την υπόθεση για τον Μαγκνίτσκι λόγω του θανάτου του και επέβαλε ποινή εννέα χρόνων κάθειρξης και τριών χρόνων απαγόρευσης επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Ρωσία στον Μπράουντερ, ο οποίος έχει επιστρέψει και ζει πλέον στην Αγγλία.
Το κόλπο
Στη δικαστική απόφαση αναφέρεται ότι, κατά απαίτηση του Μπράουντερ, ο Μαγκνίτσκι δημιούργησε παράνομο σχήμα αποφυγής της φορολόγησης και εκμετάλλευσης προνομίων για την πρόσληψη αναπήρων, με αποτέλεσμα να αποφύγουν την πληρωμή φόρων ύψους άνω των 522 εκατ. ρουβλίων (13 εκατ. ευρώ), αλλά και περιστατικά παράνομων συναλλαγών με μετοχές τής Gazprom.
O δικαστής Ιγκορ Αλίσοφ υπενθύμισε ότι ο Μαγκνίτσκι δεν αναγνώριζε εν ζωή την ενοχή του, αλλά έκρινε ότι αυτή αποδείχτηκε από τις καταθέσεις των μαρτύρων και το αποδεικτικό υλικό. Οι δικηγόροι των δύο κατηγορουμένων, που ήταν παρόντες, αρκέστηκαν να ακούσουν την απόφαση και να δηλώσουν ότι δεν έχουν εξουσιοδότηση από τον Μπράουντερ ή τους συγγενείς του Μαγκνίτσκι να την επιβάλουν.
Η έστω και κατά το ήμισυ δίκη ενός νεκρού αποδείχτηκε πρωτοφανής και για τα ρωσικά και σοβιετικά χρονικά, καθώς οι συγγενείς του νεκρού Μαγκνίτσκι είχαν αρνηθεί τη συνέχιση της δίκης, καταγγέλλοντας ως παράνομη και αβάσιμη τη διαδικασία, ενώ οι διωκτικές Αρχές επέμειναν στην πραγματοποίησή της «λόγω της σημαίνουσας κοινωνικής σημασίας της».
Με δηλώσεις του στο BBC o Μπράουντερ κατηγόρησε προσωπικά τον πρόεδρο Πούτιν ότι ενδιαφερόταν να ολοκληρωθεί η δίκη, την οποία περιέγραψε ως «στιγμή ντροπής για τη Ρωσία» αρνούμενος ότι οι κατηγορίες εναντίον του είναι αληθινές, και αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο να επιστρέψει στη Ρωσία «όσο κυβερνά ο Πούτιν». Η ρωσική Γενική Εισαγγελία ετοιμάζεται πάντως να αποστείλει στις βρετανικές Αρχές και την Ιντερπόλ αίτημα για σύλληψη και έκδοση του Μπράουντερ, αν και πολλοί αμφιβάλλουν ότι κάτι τέτοιο είναι πιθανό να συμβεί.
Πολέμιοι της δίκης
Φωνές κατά της δίκης ακούστηκαν πάντως και στη Ρωσία, με ηχηρότερη εκείνη του επικεφαλής του Προεδρικού Συμβουλίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μιχαήλ Φεντότοφ, ο οποίος χαρακτήρισε τη δίκη σημάδι «αρχαίας, ειδωλολατρικής συνείδησης». Αντιθέτως, ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομοθετικής Εργασίας της Κρατικής Δούμας, Πάβελ Κρασενίνικοφ, θεωρεί φυσιολογική την εξέλιξη, καθώς οι κατηγορούμενοι ήταν εξαρχής δύο και η δίκη δεν θα μπορούσε να διακοπεί για τον έναν εξ αυτών.
Ο Μαγκνίτσκι πέθανε τον Νοέμβριο του 2009, μόλις 7 ημέρες μετά την απαγγελία των κατηγοριών εναντίον του, ενώ ήταν κρατούμενος και ανακρινόταν επί 11 μήνες. Ο θάνατός του προκάλεσε αναστάτωση ειδικά σε επιχειρηματικούς και ανθρωπιστικούς κύκλους τόσο στη Ρωσία όσο κυρίως στη Βρετανία και τις ΗΠΑ, οι οποίες μάλιστα υιοθέτησαν και τη «λίστα Μαγκνίτσκι» που επιβάλλει περιορισμούς στις μετακινήσεις και τη διατήρηση περιουσιακών στοιχείων στους φερόμενους ως εμπλεκόμενους στη «δολοφονία» του, που θεωρείται επισήμως «ατυχές γεγονός» από τη Ρωσία.
