Εκείνων που, για την ακρίβεια, χωρούν σε ένα δισεκατομμυριοστό του μέτρου, κινούνται δηλαδή στο επίπεδο της νανοτεχνολογίας. Και (φιλοδοξούν να) επηρεάζουν πολύ περισσότερους τομείς της ζωής μας απ’ ό,τι οι περισσότεροι φανταζόμαστε. Στην επιστημονική συνάντηση NANOTEXNOLOGY 2013, που ολοκληρώνεται σήμερα στη Θεσσαλονίκη, γνωρίσαμε τους ανθρώπους πίσω από την τεχνολογία τού αύριο
Της Στελλίνας Μαργαριτίδου
Ειδικοί αισθητήρες ενσωματωμένοι σε smarthpone, που ανιχνεύουν τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα σε εσωτερικούς χώρους ενεργοποιώντας τις διαδικασίες ανανέωσης του αέρα σε αυτούς. Φωτοβολταϊκά τρίτης γενιάς και «φορτιστές ενέργειας» κατασκευασμένοι από εύκαμπτα οργανικά ηλεκτρονικά. Αλλά και νανοσωματίδια που εισέρχονται στο εσωτερικό του εγκεφάλου με σκοπό να ανιχνεύσουν σε πρώιμο στάδιο τη νόσο Αλτσχάιμερ. Εφαρμογές που ήδη προγραμματίζεται να κυκλοφορήσουν μέσα στους επόμενους μήνες ή βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο δοκιμών. Ενας ολόκληρος θαυμαστός, καινούργιος, μικρότατος κόσμος.
«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Θάσο. Εφυγα από την Ελλάδα τελειώνοντας το Χημικό στο ΑΠΘ, σε δύσκολη εποχή, το 1975. Βρήκα μια υποτροφία στη Γαλλία πάνω στην τεχνολογία των πολυμερών, που χρησιμοποιούσαν τότε ορισμένες εταιρείες καλλυντικών, και την πήρα» θυμάται ο καθηγητής Γιώργος Χατζηιωάννου, επικεφαλής του Εργαστηρίου LCPO, CNRS του Πανεπιστημίου του Μπορντό στη Γαλλία, συν-δημιουγός των ενσωματωμένων σε iPhone αισθητήρων, για τους οποίους μιλήσαμε στην αρχή, και εκ των τιμώμενων προσώπων στο επιστημονικό πολυγεγονός της Θεσσαλονίκης. «Εγώ ήθελα να σπουδάσω οινολογία αλλά δεν υπήρχαν χρήματα για κάτι τέτοιο –την εποχή που ήμουν φοιτητής, θυμάμαι, δούλευα στη ΦΙΞ για να υποστηρίξω τις σπουδές μου. Μετά, στις αρχές της δεκαετίας του ’80 βρέθηκα στις ΗΠΑ στην ΙΒΜ. Τότε ξεκίνησα να ασχολούμαι με τον τομέα αποθήκευσης πληροφοριών. Μικραίναμε τον χώρο και την πυκνότητα αποθήκευσης ανά μονάδα επιφάνειας. Μετά από κάποιο διάστημα όμως επιθυμούσα να συνεχίσω την έρευνα σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Οι προτάσεις από το Κορνέλ, το Στάνφορντ, το ΜΙΤ έρχονταν συνεχώς γιατί το αντικείμενο με το οποίο ασχολούμουν ήταν θέμα αιχμής τότε, αλλά κάθε φορά η εταιρεία ανέβαζε τον μισθό μου. Τελικά έφυγα για τη Γαλλία και μπήκα στον χώρο της ακαδημαϊκής έρευνας. Τώρα, για την ακρίβεια σε περίπου πέντε χρόνια από σήμερα, υπολογίζουμε ότι θα έχουμε πλέον τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε οργανικά ηλεκτρονικά (κυκλώματα ενέργειας) με πιο φτηνές, πιο εύκαμπτες πρώτες ύλες από ανακυκλώσιμα υλικά κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε παγκόσμιο επίπεδο για την εξοικονόμηση πρώτων υλών».
Στόχος των ερευνητών, μας λέει, είναι να κάνουν πράξη τη σύνδεση των προσωπικών πληροφοριών του κάθε ατόμου που βρίσκονται στον κυβερνοχώρο (cloud) με απτές συσκευές. Με αυτόν τον τρόπο, για παράδειγμα, θα μπορούν μεταξύ άλλων να μεταφερθούν ιατρικά δεδομένα του ασθενούς (πίεση, επίπεδα σακχάρου στο αίμα) στον υπολογιστή του προσωπικού του γιατρού, ο οποίος θα παρακολουθεί και θα επεμβαίνει ανάλογα.
Σε κάποια άλλα από τα προγράμματα, που επίσης παρουσιάστηκαν στη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου νανοτεχνολογίας, είναι τα ίδια τα μικρότατα αυτά, κατάλληλα ρυθμισμένα σωματίδια, τα οποία αναλαμβάνουν να παίξουν τον ρόλο του θεραπευτή ή να ενεργοποιήσουν τη διαδικασία της αναγέννησης στο εσωτερικό του ανθρώπινου οργανισμού.
Οπως εξηγεί η καρδιολόγος δρ Βαρβάρα Καραγκιοζάκη από το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας LTFN του Αριστοτελείου, η έρευνα που υλοποιούν σε συνεργασία με το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Μιλάνου έχει στόχο να δημιουργήσει νανοσωματίδια από πολυμερή υλικά που μεταφέρουν φάρμακα –νανοπορώδη υλικά τα οποία διασπώνται πλήρως στον οργανισμό δίχως να δημιουργούν ζητήματα τοξικότητας. Οπως εξηγεί «τελικός στόχος όλης αυτής της προσπάθειας είναι να αντικατασταθούν οι επεμβατικές μέθοδοι με τέτοιου είδους πρακτικές».
Στην κατεύθυνση της Αναγεννητικής Ιατρικής, κινείται –από το 2009 οπότε ξεκίνησε η σχετική έρευνα– ακόμη ένα πρόγραμμα, το ονομαζόμενο nanoarthroxondros. «Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού», μας λέει η εμβιομηχανικός Εύη Καβατζικίδου από το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας LTFN «δημιουργούμε ικριώματα πάνω στα οποία στη συνέχεια τοποθετούμε πεπτίδια, βιολογικούς παράγοντες δηλαδή για την αναγέννηση χόνδρων στο γόνατο με στόχο την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας».
Κανονικά κάπου εδώ θα έπρεπε να μπαίνει αντί για τελεία, θαυμαστικό…
