Ο συνθέτης, μέχρι χθες κολλητός του Σωτήρη Χατζάκη και πρόεδρος του Δ.Σ. του θεάτρου, διαφώνησε έντονα με την ένταξη των εμπορικών αυτών ονομάτων στο ρεπερτόριο του 2013-2014. Τόνισε ότι δεν ταιριάζουν στον εκπαιδευτικό ρόλο μιας κρατικής σκηνής. Ζήτησε από τον καλλιτεχνικό διευθυντή να πάρει πίσω τις επιλογές του κι αυτός αρνήθηκε. Ακόμη και αν η ευθύνη του ρεπερτορίου ανήκει αποκλειστικά στον Σωτήρη Χατζάκη, η παραίτηση Ξαρχάκου είναι μια δυσάρεστη αρχή για τη θητεία του

Της Εφης Μαρίνου

Μέχρι το περσινό καλοκαίρι, ο Σωτήρης Χατζάκης, τότε καλλιτεχνικός διευθυντής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, και ο συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος μοιράστηκαν τη χαρά μιας μεγάλης εισπρακτικής επιτυχίας. «Το μεγάλο μας τσίρκο» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, συμπαραγωγή του ΚΘΒΕ με τις θεατρικές επιχειρήσεις του Φάνη Κιρκινέζου, περιόδευσε, παίχτηκε και ξαναπαίχτηκε στο Ηρώδειο, στη Θεσσαλονίκη, στο «Ακροπόλ». Οι δυο τους ξανασυναντήθηκαν πριν από λίγο καιρό σε έναν άλλο δημόσιο οργανισμό, στο Εθνικό Θέατρο. Καλλιτεχνικός διευθυντής ο Σωτήρης Χατζάκης, πρόεδρος του Διοικητικού του Συμβουλίου ο Σταύρος Ξαρχάκος. Και ξαφνικά οι δυο φίλοι έγιναν «δυο ξένοι στο ίδιο θέατρο»… Τους χώρισαν ο Λάκης Λαζόπουλος και ο Πέτρος Φιλιππίδης.

Ο μουσικοσυνθέτης δεν πρόλαβε καν να αναλάβει τη θέση του ως πρόεδρος του Δ.Σ. και τα βρόντηξε. Παραιτήθηκε χθες, αιφνιδιάζοντας τους πάντες στην έκτακτη συνεδρίαση του οργάνου, καθώς συγκρούστηκε ανοιχτά με τον καλλιτεχνικό διευθυντή Σωτήρη Χατζάκη μπροστά στα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ., τα οποία προσπαθούσαν να κατεβάσουν τους τόνους της αντιπαράθεσης.

Ο Σταύρος Ξαρχάκος κατέθεσε την πολύ σοβαρή αντίρρησή του για ένα συγκεκριμένο «κομμάτι» του ρεπερτορίου του Εθνικού Θεάτρου της περιόδου 2013-2014, συγκεκριμένα για τη συμμετοχή του Πέτρου Φιλιππίδη ως σκηνοθέτη του έργου του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη «Κέικ» και του Λάκη Λαζόπουλου ως συγγραφέα έργου με τίτλο «Τω αγνώστω τραγωδώ».

«Πώς να αναβαθμίσουμε τον εκπαιδευτικό ρόλο του Εθνικού Θεάτρου, επιλέγοντας συνεργασίες με τον Λάκη Λαζόπουλο και τον Πέτρο Φιλιππίδη;» είπε ο συνθέτης – οργισμένος απ' ό,τι φημολογείται. Και κάλεσε τον Σωτήρη Χατζάκη να πάρει πίσω τις δύο συγκεκριμένες συμμετοχές. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής, όμως, αρνήθηκε να το κάνει, υπερασπιζόμενος τις επιλογές του. Τόνισε, μάλιστα, ότι, σύμφωνα με τον νόμο, ο σχεδιασμός του ρεπερτορίου και η ευθύνη του αποτελέσματος είναι αποκλειστική του ευθύνη. Η σύγκρουση οδηγήθηκε στα άκρα, αφού και οι δυο τους ήταν αμετακίνητοι. Ο Σταύρος Ξαρχάκος δήλωσε ότι παραιτείται, αφού δεν μπορεί πλέον να ασκήσει τα καθήκοντά του, και αποχώρησε.

Την οργή του Σταύρου Ξαρχάκου πυροδότησε και κάτι άλλο. Οσα δήλωσε ο Σωτήρης Χατζάκης σχετικά με την εκκρεμότητα του υπεύθυνου δραματολογίου στο Εθνικό Θέατρο (είχε διαρρεύσει το όνομα του Κώστα Γεωργουσόπουλου), αδειάζοντας ουσιαστικά τον προηγούμενο υπουργό Πολιτισμού, Κώστα Τζαβάρα. «Δεν υπάρχει τέτοιο θέμα, έχει συζητηθεί με το υπουργείο κι έχει λήξει», είχε ανακοινώσει στη συνέντευξη Τύπου ο καλλιτεχνικός διευθυντής. Απ' ό,τι λέγεται, αυτή η τοποθέτηση ενόχλησε τον νυν υπουργό Πολιτισμού, Πάνο Παναγιωτόπουλο, αφήνοντας το θέμα ανοιχτό(;).

«Ο Σταύρος Ξαρχάκος διαφώνησε με κάποιες επιλογές σε επίπεδο αισθητικό, καλλιτεχνικό, εκπαιδευτικό», μας είπε ο ηθοποιός Νίκος Αρβανίτης, μέλος του Δ.Σ. του Εθνικού. «Δεν μπορώ να κρίνω. Ο καθένας έχει την άποψή του. Πάντως, δεν συνέβη κάτι αντικειμενικά, που να εγείρει τοποθετήσεις. Κατά τη γνώμη μου, βρίσκω τραβηγμένο το τετελεσμένο την παραίτησης. Φυσικά, ο καθένας έχει δικαίωμα να πράττει κατά τη συνείδησή του. Από την άλλη, είναι γεγονός ότι το νομικό πλαίσιο του Εθνικού Θεάτρου δίνει στον διευθυντή το αποκλειστικό προνόμιο να σχεδιάζει το ρεπερτόριο. Ο Σταύρος Ξαρχάκος φάνηκε απόλυτος στην επιλογή της παραίτησης. Το θέμα λειτουργίας του Εθνικού Θεάτρου, ρεπερτόριο, επιλογή καλλιτεχνών, είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Φυσικά και δεν πρέπει να υπάρχουν αποκλεισμοί. Σημασία έχει πώς προσέρχεται ο κάθε καλλιτέχνης στο Εθνικό. Αν έρχεται κουβαλώντας την κουλτούρα του χειρότερου εμπορικού θεάτρου, θα φανεί. Ομως η παρουσία του καθενός κρίνεται από το αποτέλεσμα. Οπως και να 'χει, ίσως πρέπει να μάθουμε να συζητάμε πιο εποικοδομητικά».

Πάντως, ο συγγραφέας Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης δεν είχε κανένα πρόβλημα να ανεβάσει το έργο του «Κέικ» ο Πέτρος Φιλιππίδης. Αν και στο ρεπερτόριο τα μέλη του Δ.Σ. δεν έχουν λόγο, είθισται να ενημερώνονται έγκαιρα, ως ένδειξη σεβασμού και ευγένειας απο τον καλλιτεχνικό διευθυντή. Ο Σωτήρης Χατζάκης είχε γνωστοποιήσει το ρεπερτόριο πριν το ανακοινώσει στη συνέντευξη Τύπου. Σε εκείνη τη συνεδρίαση, όμως, δεν είχε ακουστεί το όνομα του Πέτρου Φιλιππίδη και σε ό,τι αφορά το έργο του Λάκη Λαζόπουλου, η παρουσίασή του στο πρόγραμμα ήταν κάπως συγκεχυμένη.

Ακόμα δεν έχουν γίνει δηλώσεις, ούτε από την πλευρά του Σταύρου Ξαρχάκου ούτε από την πλευρά του Σωτήρη Χατζάκη. Και επειδή απ' ό,τι φαίνεται η αποχώρηση του πρώτου από το Δ.Σ. είναι οριστική, αναμένεται νέος διορισμός προέδρου στο Εθνικό Θέατρο από τον υπουργό Πολιτισμού.

e.marinou@efsyn.gr