Εδώ Λατινική Αμερική
→ΜΕΞΙΚΟ Βραβεύτηκε στις Κάνες ταινία της Διεθνούς Αμνηστίας που καταδεικνύει πόσο «ανθυγιεινή» είναι η χώρα για τους δημοσιογράφους, αφού τα καρτέλ ναρκωτικών αλλά και οι Αρχές έχουν προκαλέσει 72 θανάτους τα τελευταία χρόνια
Της Χριστίνας Πάντζου
Οι θανάσιμοι κίνδυνοι που συναντούν οι δημοσιογράφοι στην προσπάθειά τους να επιτελέσουν το λειτούργημά τους στο Μεξικό αποτυπώνονται λιτά και ρεαλιστικά στην ταινία μικρού μήκους της Διεθνούς Αμνηστίας που βραβεύτηκε στις Κάννες. Το «Οχι άλλες επιθέσεις στους δημοσιογράφους» του σκηνοθέτη Τίνο ντε λα Ουέρτα αποτέλεσε μέρος της εκστρατείας «Η ενημέρωση δεν πρέπει να στοιχίζει τη ζωή σου», που είχε στόχο να προωθήσει νομοθεσία για την προστασία των δημοσιογράφων και των προασπιστών των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η βράβευση δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη, καθώς, λίγες μόλις μέρες μετά, ένας ακόμη Μεξικανός δημοσιογράφος, ο τρίτος φέτος, βρέθηκε νεκρός στην Οαξάκα. Το Μεξικό είναι από τις πλέον επικίνδυνες χώρες για τους δημοσιογράφους. Την τελευταία δεκαετία έχουν δολοφονηθεί 72 δημοσιογράφοι και 17 έχουν εξαφανιστεί. Σύμφωνα με την έκθεση της οργάνωσης Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CJP), η χώρα είναι η έβδομη πιο επικίνδυνη στον πλανήτη για τους δημοσιογράφους με δεκάδες ανεπίλυτες υποθέσεις δολοφονιών.
Πίσω από τις επιθέσεις δεν είναι μόνο τα πανίσχυρα καρτέλ των ναρκωτικών που θέλουν να φιμώσουν δημοσιογράφους και μπλόγκερ οι οποίοι αποκαλύπτουν τη δράση και τα πλοκάμια του οργανωμένου εγκλήματος ή τη βία που ασκείται. Ο εκφοβισμός προέρχεται και από ομοσπονδιακές και από τοπικές αρχές. Στις αρχές του 2013, αναφέρει έκθεση των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα, δημοσιογράφοι της εφημερίδας «Pulso» έγιναν θύματα μιας μεθοδευμένης ανώνυμης «καμπάνιας συκοφάντησης και μίσους» στα κοινωνικά δίκτυα, την οποία φέρεται να οργάνωσε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μετά τη δημοσίευση αποκαλυπτικών ρεπορτάζ που την έφερναν σε δύσκολη θέση. Οσο για την ατιμωρησία, εξακολουθεί να είναι ο κανόνας στις περιπτώσεις δολοφονιών και εξαφανίσεων. Οι έρευνες συχνά κλείνουν βιαστικά ή σταματούν λόγω γραφειοκρατικών κωλυμάτων ή και της διαπλοκής οργανωμένου εγκλήματος και πολιτικών και διοικητικών αρχών. Είναι ενδεικτικό ότι η Ειδική Εισαγγελία για Εγκλήματα κατά της Ελευθερίας της Εκφρασης, που δημιουργήθηκε τον Φεβρουάριο του 2006, έως σήμερα έχει εκδώσει μόλις μία καταδίκη.
Ως συνέπεια αυτής της βίας και ατιμωρησίας, πολλοί δημοσιογράφοι έχουν αυτοεξοριστεί για να αποφύγουν τις απειλές κατά της ζωής τους και της ζωής των οικογενειών τους και πολλά ΜΜΕ αυτολογοκρίνονται και αποφεύγουν να αναφερθούν στο θέμα των ναρκωτικών, φοβούμενα αντίποινα.
Η κατάσταση δεν έχει αλλάξει διόλου από την εκλογή του Πένια Νιέτο, και από την 1η Δεκεμβρίου, οπότε ανέλαβε την προεδρία, έχουν σημειωθεί 36 επιθέσεις εναντίον ΜΜΕ. Στις αρχές Ιουλίου η UNESCO ζήτησε από την κυβέρνηση να διαλευκάνει γρήγορα τη δολοφονία του δημοσιογράφου Μάριο Ρικάρντο Τσάβες που βρέθηκε νεκρός κοντά στα σύνορα με τις ΗΠΑ δύο εβδομάδες μετά την εξαφάνισή του. Λίγες ημέρες αργότερα, στα μέσα Ιουλίου, ένας ακόμη δημοσιογράφος, ο Αλμπέρτο Λόπες Μπέγιο, βρέθηκε νεκρός στην Οαξάκα: ήταν αστυνομικός ρεπόρτερ σε τοπική εφημερίδα και με τα δημοσιεύματά του είχε ενοχλήσει τις τοπικές αρχές, που τον είχαν συλλάβει για μικρό διάστημα τον περασμένο Μάιο. Σύμφωνα με οργανώσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων, η σύλληψή του ήταν μια προειδοποίηση, την οποία ο θαρραλέος δημοσιογράφος αγνόησε, με τίμημα τη ζωή του.
