Της Πηγής Ασυνειδήτου
-Κείνο που με τρώει, κείνο που με σώζει είναι που ονειρεύομαι… Ονειρεύομαι ακόμα, όχι φυσικά σαν τον Καραγκιόζη, αλλά δεν έχω σταματήσει ακόμα να έχω φιλοδοξίες. Αυτό είναι που με κρατά ζωντανό.
Ο κύριος που κάθεται απέναντί μου είναι σαν παραμυθάς. Ο τρόπος που μιλάει, που αφηγείται τη ζωή του, τις φιλοδοξίες του, τα όνειρά του σε ταξιδεύουν στον κόσμο του. Σκέφτομαι ότι είναι καλός καλλιτέχνης, αλλά κάτι τον κάνει μερικές φορές στομφώδη, πομπώδη. Ενα ψέμα δύει με μαεστρία στο βλέμμα του και πρέπει να παρασυρθείς στην αφήγησή του για να το ανακαλύψεις. Ή να παρατηρήσεις τον τρόπο της ζωής του, κάτι που εμείς οι ψυχαναλυτές μόνο διαμεσολαβημένα μπορούμε να το κάνουμε. Παρατηρούμε τη ζωή του άλλου, από αυτό που του ξεφεύγει σε όσα λέει. Οχι σε αυτά που λέει.
-Προχθές ήμουν στην Επίδαυρο, συνεχίζει. Ο κόσμος είχε γεμίσει το θέατρο, εγώ είχα ευφορία. Ημουν χαρούμενος σαν μικρό παιδί που μετέφερα τον Αριστοφάνη στις μέρες μας. Ενας μικρός θεός ήταν και ο Πλούτος και τότε και τώρα…
-Ποια ήταν η ανάγκη σας να ανεβάσετε τον Πλούτο;
-Τι ερώτηση; Ο Πλούτος είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Δεν βρίσκετε; Το μόνο πράγμα που απασχολεί σήμερα τον άνθρωπο είναι η ύλη. Το χρήμα είναι ο θεός του. Δεν υπάρχουν πια η τέχνη, η δημιουργία, η έμπνευση. Εγώ, όπως σας είπα, ονειρεύομαι ακόμα. Δεν το συναντάς αυτό εύκολα γύρω σου. Οι άνθρωποι αλλοτριώθηκαν από το χρήμα. Βυθίστηκαν στην ευμάρεια, είπα χαρακτηριστικά στην παράσταση ότι τώρα πρέπει να κάνουν ουρές για σουσίτια… Εξυπνο δεν είναι; Ξέρετε, αντί για συσσίτια, σουσίτια, από το πολύ σούσι που έτρωγε ο Νεοέλληνας…
-Ποια είναι η ανάγκη σας να ασχοληθείτε με τον Πλούτο;
-Σας εξηγώ, δεν ακούτε; Ηθελα να καταδικάσω τον τρόπο ζωής που στοχεύει στον πλούτο, στη συσσώρευση χρήματος. Ηθελα να…
-Να δημιουργήσετε ενοχές;
-Ενοχές; Δεν το είχα σκεφτεί, αλλά ο Ελληνας λοξοδρόμησε. Ο Αριστοφάνης και η δική μου παρέμβαση το δείχνουν αυτό άριστα… Πρέπει να ξαναθυμηθούμε ότι δεν με λένε Τάσο και κυρ Τάσο και αφέντη τσουτσουλομύτη, μόνο Τάσο με λένε, μόνο Τάσο…
-Νιώθετε ενοχές για τον πλούτο σας;
-Για την παράστασή μου γιατί να νιώθω ενοχές; Ηταν μια έξοχη δουλειά. Μια λαμπρή συνεργασία. Νομίζω ότι θα το ξανακάνω το πείραμα. Το πείραμα πέτυχε, αγαπητή…
-Νιώθετε ενοχές για τον πλούτο σας;
-Αν αναφέρεστε σε όσα έχω αποκομίσει από την τέχνη μου, όχι, δεν νιώθω ενοχές. Αλλά δεν είμαι απέναντι σε δικαστή, σε ψυχαναλυτή είμαι.
-Νιώθετε να δικάζεστε;
-Δεν καταλαβαίνω τις αιχμές σας… γιατί πρέπει να απολογηθώ για τον πλούτο μου;
-Αυτό αναρωτιέμαι κι εγώ, γιατί πρέπει να απολογείται κάποιος για τον πλούτο του;
-Ναι, αλλά εσείς τοποθετείστε σαν να με κρίνετε…
-Σαν να γίνομαι δικαστής, όπως είπατε…
-Ναι, και φαντάζομαι ότι δεν είναι αυτός ο ρόλος της ψυχανάλυσης…
-Αναρωτιέμαι εάν είναι αυτός ο ρόλος της τέχνης…
-Ποιος δηλαδή;
-Αυτό που αναρωτιέστε κι εσείς…
-Δηλαδή; Εγώ αναρωτήθηκα για την ψυχανάλυση, της οποίας φορέας αυτή τη στιγμή είστε εσείς…
-Και εγώ προχωρώ τον συλλογισμό σας και αναρωτιέμαι για την τέχνη, της οποίας φορέας είστε εσείς…
-Εγώ έχω μεγάλη διαδρομή πίσω μου…
-Και αυτό σε τι συνίσταται…
-Οτι ξέρω καλά τον Ελληνα και τα τρωτά του. Τα έχω τραγουδήσει πολλάκις…
-Τους έχετε άλλωστε χαρακτηρίσει «κωλοέλληνες»…
-Ναι. Και το εννοώ.
-Φαντάζομαι ότι κι εσείς ανήκετε σε αυτούς…
-Ανήκω…
-Αρα και στον τρόπο που πλούτισαν…
-Ενδεχομένως…
-Ισως και στην ενοχή τους;
-Δεν καταλαβαίνω…
-Μάλλον ούτε και ο Αριστοφάνης θα σας καταλάβαινε…
