Ισχυρές οι πιέσεις προς την κυβέρνηση Σαμαρά εν όψει γερμανικών εκλογών, καθώς Βερολίνο και τρόικα εμφανίζονται να απαιτούν απαρέγκλιτη εφαρμογή του προγράμματος σαρωτικών αλλαγών στο Δημόσιο
Του Μπάμπη Αγρολάμπου
Με καθυστέρηση μιας εβδομάδας, αναμένεται να δοθεί σήμερα η τελική έγκριση της τρόικας για την εκταμίευση της δόσης, 2,5 +1,5 δισ. ευρώ, με ανακοινώσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το Δ.Σ. του ΔΝΤ. Οι αναβολές που προηγήθηκαν όμως στερούν αυτό το επικοινωνιακό χαρτί από την ελληνική κυβέρνηση. Και σαν να μη φτάνει η αυστηρότερη επιτήρηση που δηλοί η τακτική των αναβολών, τακτική που έφερε εκνευρισμό στην Αθήνα, πριν κλείσουν οι εκκρεμότητες άνοιξαν νέες με τη συνέντευξη του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε.
Κινητικότητα και το 2014
Η προεκλογική περίοδος που ανοίγει στη Γερμανία, ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών στις 22 Σεπτεμβρίου, ενέχει τον κίνδυνο για την κυβέρνηση Σαμαρά να βρίσκεται καθημερινά το ελληνικό πρόγραμμα στο προσκήνιο. Το ήρεμο καλοκαίρι που προσδοκούσε ο πρωθυπουργός αποδεικνύεται φενάκη, εξαιτίας του σαρωτικού προγράμματος απολύσεων και κινητικότητας που έχει αναλάβει να φέρει εις πέρας μέσα στους επόμενους δύο μήνες, δρομολογώντας παράλληλα το δεύτερο κύμα με ορίζοντα τον Δεκέμβριο. Και εκτός από αυτά τα δύο κύματα, φαίνεται ότι στα σκαριά είναι και ένα τρίτο, το οποίο προαναγγέλλει ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, για τις δημόσιες επιχειρήσεις και τους οργανισμούς.
Τα προβλήματα του κ. Σαμαρά είναι πολλά, αλλά αντί να μειώνονται γίνονται περισσότερα συν τω χρόνω και αυτό, όπως σημειώνουν κυβερνητικοί παράγοντες, «καθιστά δυσκολότερο το στοίχημα των μεταρρυθμίσεων και πιο ευάλωτη την κυβέρνηση μπροστά στο κύμα κοινωνικών αντιδράσεων που θα κορυφωθούν το φθινόπωρο». Η ωμή γλώσσα των υπουργών Οικονομικών, του κ. Σόιμπλε, του κ. Στουρνάρα, αλλά και όλων των συναδέλφων τους στο Eurogroup, αναζωπυρώνει τις γκρίνιες στις τάξεις των βουλευτών της συμπολίτευσης. Οι διαφοροποιήσεις του Ν. Κακλαμάνη και του Δ. Κυριαζίδη, η προληπτική αντικατάσταση του Γ. Βλάχου από το 1ο θερινό τμήμα της Βουλής, αν και από την κυβέρνηση επιχειρείται να φανούν μεμονωμένες περιπτώσεις (ή και προσωπικές), όπως τονίζουν άλλοι βουλευτές, απηχούν «ευρύτερους προβληματισμούς και ανησυχίες». Και αν για το επιτελείο του πρωθυπουργού είναι σχετικά εύκολο να διαχειρίζεται τα νεύρα που προκαλούν οι παρεμβάσεις του Γ. Στουρνάρα, για τις συνεχείς παρεμβάσεις του Β. Σόιμπλε, που αναμένεται να πυκνώσουν όσο θα ανεβαίνει το προεκλογικό θερμόμετρο στη Γερμανία, το πρόβλημα θεωρείται άλυτο.
Σε συνέντευξή του χθες στη γερμανική ραδιοφωνία ο Β. Σόιμπλε τόνισε ότι «η Ελλάδα δεν έχει περάσει το βουνό» και εξήγησε ότι «ενόσω δεν έχουν υλοποιηθεί οι όροι, η πίεση παραμένει». Το ερώτημα αν μετά τις εκλογές υπάρχει ελπίδα χαλάρωσης αυτών των πιέσεων επίσης δεν έχει για την ώρα απάντηση. Τόσο από τα κυβερνητικά στελέχη (Σόιμπλε, Ρέσλερ) όσο και από την πλευρά του SPD (Στάιμπρουκ), οι δηλώσεις για απαρέγκλιτη εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος καθιστούν δύσκολη μια ευνοϊκή στροφή αμέσως μετά τις γερμανικές εκλογές. Ο κ. Σαμαράς ελπίζει ότι θα ανοίξει η συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όμως με τις καλύτερες συνθήκες αυτή η συζήτηση δεν μπορεί να αρχίσει νωρίτερα από τον χειμώνα του 2013. Συνεπώς, το πρόγραμμα απολύσεων και κινητικότητας πρέπει να φτάσει στο τέρμα. Παράλληλα, θα πρέπει να βγουν τα φορολογικά έσοδα που έχουν προβλεφθεί, χωρίς άλλα μέτρα. Τα μηνύματα που παίρνει το μέγαρο Μαξίμου για το ενδεχόμενο μιας νέας αστοχίας στα έσοδα είναι απειλητικά και γι’ αυτό οι στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού λένε σε όλους τους τόνους ότι «δεν θα υπάρξουν άλλα μέτρα».
Το δημοσιονομικό κενό
Το ότι δεν θα ληφθούν άλλα μέτρα είναι μια κουβέντα. Σε συνέντευξή του (στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα») ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Στουρνάρας, τονίζει πως «η διαπραγμάτευση με την τρόικα τον Σεπτέμβριο δεν θα είναι εύκολη, διότι θα είναι ίσως η τελευταία διαπραγμάτευση πριν λήξει το πρόγραμμα». Τι θα γίνει μετά τη λήξη του προγράμματος και πώς θα καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό που αναμένεται να προσδιοριστεί σήμερα από την τρόικα, ο κ. Στουρνάρας επιμένει ότι έχει κλείσει, αλλά μιλάει για την επόμενη διετία 2015-2016 λέγοντας ότι «η συζήτηση είναι ανοιχτή». Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο υπουργός αναγνωρίζει ότι όποιο δημοσιονομικό κενό προκύψει το 2014 ή αργότερα «δεν πρέπει να καλυφθεί με περαιτέρω σκληρά δημοσιονομικά μέτρα». Θα καλυφθεί με την αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα (με το πρόγραμμα απολύσεων και κινητικότητας τώρα) και στη συνέχεια με την «αναδιάρθρωση δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών» (αποκρατικοποιήσεις, είτε συρρίκνωση και προσαρμογή του μεγέθους τους, είτε συγχωνεύσεις).
