Η Μέρκελ φαίνεται ότι «προετοιμάζει» τη 42χρονη αντιπρόεδρο Σοράγια Σάενθ ντι Σανταμαρία για πρωθυπουργό της Ισπανίας

Του Μιχάλη Ψύλου

Ονομάζεται Σοράγια Σάενθ ντι Σανταμαρία. Είναι μόλις 42 ετών και είναι πολύ πιθανό σύντομα να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός στην ιστορία της Ισπανίας. Η όμορφη Σοράγια είναι αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης και, σύμφωνα μάλιστα με το γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ», θεωρείται «η πιο ισχυρή πολιτική φυσιογνωμία σήμερα στην Ισπανία και έτοιμη να διαδεχθεί στην πρωθυπουργία τον Μαριάνο Ραχόι».

Ο Ισπανός πρωθυπουργός βυθίζεται καθημερινά όλο και περισσότερο σε σκάνδαλα διαφθοράς και, έχοντας συγκεντρώσει την οργή εκατομμυρίων συμπατριωτών του για την πολιτική σκληρής λιτότητας που εφαρμόζει, δεν αποκλείεται ίσως να υποχρεωθεί σε παραίτηση.

Τα παλιά τεφτέρια

Σύσσωμη η αντιπολίτευση αξιώνει την παραίτηση Ραχόι και ο Ισπανός πρωθυπουργός δεσμεύτηκε να εμφανιστεί στη Βουλή την 1η Αυγούστου –πριν φύγει για διακοπές στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Γαλικία- για να συζητήσει την υπόθεση. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, να ζητήσει και ψήφο εμπιστοσύνης. Aν και μετά το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Σαντιάγο ντε Κομποστέλα πολλά μπορούν να αλλάξουν.

Το όνομα του Ισπανού πρωθυπουργού φιγουράρει πλέον σε όλα τα λογιστικά «τεφτέρια» του πρώην ταμία του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος, Λούις Μπάρθενας, με τις παράνομες χρηματοδοτήσεις και αναμένεται να παίξει τον ρόλο της «Ιφιγένειας», μήπως και διασωθεί η κυβέρνησή του. Η Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία, πρώην δικηγόρος, είναι από τα ελάχιστα στελέχη του Λαϊκού Κόμματος που δεν έχει εμπλακεί στο σκάνδαλο Μπάρθενας και «αυτό και μόνο είναι αρκετό για να αναλάβει το κορυφαίο αξίωμα στην κυβέρνηση της Ισπανίας» εκτιμά το «Σπίγκελ». Ακόμη και μεταξύ των ηγετικών στελεχών του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος πληθαίνουν πλέον οι εκκλήσεις για την αντικατάσταση του Ραχόι.

Λιτότητα με… χαμόγελο

«Η δικηγόρος με τα ψηλά τακούνια»,όπως είναι το παρατσούκλι της Σοράγια, διαθέτει τη μεγαλύτερη επιρροή που είχε ποτέ γυναίκα πολιτικός στην Ισπανία. Από την ανάληψη των καθηκόντων της τον Δεκέμβριο του 2011, συντονίζει το έργο μεταξύ του υπουργικού συμβουλίου και της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος, εποπτεύει διάφορες υπηρεσίες που χειρίζονται οικονομικά θέματα και επιβλέπει επίσης την υπηρεσία πληροφοριών της χώρας.

Η Σοράγια με τα μεγάλα καστανά μάτια και το συντηρητικό μακιγιάζ είναι ένα πολύ οικείο πρόσωπο για τους Ισπανούς, καθώς κάθε Παρασκευή -μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου– βγαίνει στην τηλεόραση για να ανακοινώσει τις αποφάσεις των υπουργών, οι οποίες συχνά αφορούν νέα και επώδυνα προγράμματα λιτότητας. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει η πιο δημοφιλής στην κυβέρνηση Ραχόι. Η Σοράγια έχει αποκαταστήσει μάλιστα πολύ στενή επαφή με την Ανγκελα Μέρκελ, καθώς ο Ισπανός πρωθυπουργός την έστελνε συχνά για επαφές με τη Γερμανίδα καγκελάριο στο Βερολίνο. Μια φωτογραφία της Σοράγια με τη Μέρκελ κοσμεί το γραφείο της αντιπροέδρου της ισπανικής κυβέρνησης.

Το δημοσίευμα του «Σπίγκελ», το οποίο έχριζε ουσιαστικά τη Σοράγια υποψήφια για την πρωθυπουργία, έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στα ισπανικά μέσα ενημέρωσης. «Διάδοχος του Ραχόι η Σοράγια, σύμφωνα με τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης» έγραφε η ισπανική εφημερίδα «Λα Βανγκουάρδια». Η κατάσταση στη χώρα είναι πάντως τόσο εκρηκτική, που είναι αμφίβολο αν και η Σοράγια θα μπορέσει να συνεχίσει να επιβάλλει τη σκληρή λιτότητα έστω και με… χαμόγελο.

Οι άνεργοι ξεπερνούν τα έξι εκατομμύρια, κάπου 400.000 άνθρωποι έχουν χάσει τα σπίτια τους και η φτώχεια αυξάνεται δραματικά. Ηδη το κίνημα των Αγανακτισμένων δίνει και πάλι ραντεβού στις πλατείες. «Το κίνημά μας αντιπροσωπεύει μια πράξη αλληλεγγύης, αντιπροσωπεύει την εξέγερση, την αφύπνιση των συνειδήσεων», λέει η Νέγια Μοράλες, που πρωτοστάτησε στη συγκρότηση των Αγανακτισμένων.

Ξανά στις πλατείες

Τα κυρίαρχα κόμματα στην Ισπανία δεν είδαν με συμπάθεια τους Αγανακτισμένους. Αλλωστε, οι πολίτες πείθονται όλο και περισσότερο πως τα κυρίαρχα πολιτικά κόμματα δεν εκπροσωπούν πλέον κατά κανέναν τρόπο τα συμφέροντά τους. Οπως έγραφε ο Γάλλος φιλόσοφος, Ντανιέλ Μπενσαΐντ, «η αγανάκτηση είναι μια αρχή. Είναι ένας τρόπος για να ξεσηκωθεί κάποιος και να πάρει τον δρόμο για την εξέγερση».

Ισως το μεγαλύτερο επίτευγμα αυτού του κινήματος της συλλογικής οργής ήταν ότι άλλαξε την αντίληψη του κόσμου για τα πράγματα. Δεν είναι πλέον μόνο οι συνήθεις «ύποπτοι» της Αριστεράς, που φωνάζουν ενάντια στο κεφάλαιο. Δύο χρόνια μετά την εμφάνιση των Αγανακτισμένων στην Πουέρτα ντελ Σολ, το κίνημά τους μπορεί να μην έχει τον αρχικό ενθουσιασμό, αλλά έχει ωριμάσει. «Δεν φτάνει η αγανάκτηση, συνειδητοποιούμε τη δύναμή μας», είναι το σύνθημά τους σήμερα.

Οι Ισπανοί Αγανακτισμένοι έφεραν στο πολιτικό προσκήνιο κοινωνικές ομάδες και στρώματα, ιδίως της νέας γενιάς, που, λόγω της ευκαιριακής επαφής της με την απασχόληση (60% η ανεργία των νέων), μέχρι τώρα δεν είχαν κανέναν φορέα έκφρασης των αιτημάτων τους και υπεράσπισης των συμφερόντων τους. Οπως έγραψε χαρακτηριστικά η «Ελ Παΐς» «οι νέοι βγήκαν στους δρόμους και ξαφνικά γέρασαν όλα τα κόμματα».