Της Μαρίας Δήμα
Νόμιμο, αλλά με αλληλοσυγκρουόμενες διατάξεις, κάποιες από τις οποίες «πρέπει να διευκρινιστούν», έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας σχέδιο προεδρικού διατάγματος για τους πρόσφυγες και την αναγνώριση των αλλοδαπών ή ανιθαγενών ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας.
Το σχέδιο Π.Δ. που είχε κατατεθεί για επεξεργασία στο ΣτΕ προβλέπει, ανάμεσα στα άλλα, τον τρόπο αξιολόγησης των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, τη χορήγηση του καθεστώτος του πρόσφυγα, την αναγνώριση προσώπου ως δικαιούχου επικουρικής προστασίας. Παράλληλα, με το εν λόγω σχέδιο ουσιαστικά προσαρμόζεται η ελληνική νομοθεσία στις σχετικές διατάξεις της οδηγίας 2011/95/Ε.Ε. του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Δεκεμβρίου 2011.
Ομως, το ΣτΕ υπογραμμίζει, κατ’ αρχάς, ότι «οι αιτούντες διεθνή προστασία διατελούν συχνά σε κατάσταση που δεν επιτρέπει την απόδειξη των ισχυρισμών τους και μάλιστα με έγγραφα». Επομένως, «νομίμως στο άρθρο 4 παράγραφος 5 του σχεδίου διατάγματος προβλέπεται ότι τα στοιχεία των δηλώσεων του αιτούντος που δεν τεκμηριώνονται με έγγραφα ή άλλες αποδείξεις δεν χρειάζονται παρά ταύτα επιβεβαίωση εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις».
Ομως η παράγραφος 5 συγκρούεται με την παράγραφο 6 του ίδιου άρθρου, η οποία προβλέπει ότι σε «καμιά περίπτωση η στοιχειοθέτηση της βασιμότητας της αίτησης διεθνούς προστασίας δεν προϋποθέτει την προσκόμιση εγγράφων ως αποδεικτικών στοιχείων», όχι απλώς αντιστρέφοντας τον κανόνα της προηγούμενης παραγράφου 5, η οποία ενσωματώνοντας αντίστοιχη διάταξη της οδηγίας προβλέπει την κατ’ αρχήν αναγκαιότητα επιβεβαίωσης και την απαλλαγή από την υποχρέωση αυτή μόνον εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, αλλά καθιστώντας στην ουσία περιττή την εν λόγω παράγραφο 5. Η παράγραφος 6 του επίμαχου άρθρου 4, τονίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, έρχεται σε αντίθεση όχι μόνο με την προηγούμενη παράγραφο 5, αλλά και με άλλες νομοθετικές διατάξεις, όπως είναι αυτές των Π.Δ. 113/2013 και 114/2010. Επίσης οι δικαστές έκριναν ότι οι διατάξεις του άρθρου 24 του σχεδίου Π.Δ. πρέπει να διευκρινιστούν, ώστε να προκύπτει η πραγματική διάρκεια των αδειών διαμονής.
Τέλος, σημειώνεται ότι οι υπόλοιπες διατάξεις κρίθηκαν νόμιμες, ενώ έγιναν 20 παρατηρήσεις νομοπαρασκευαστικού περιεχομένου.