Προτείνει νέο πακέτο μέτρων με περικοπές αμοιβών, απολύσεις και αυξήσεις φόρων. Επιμένει σε άνοιγμα αγορών, προειδοποιεί για ανάθεση των αποκρατικοποιήσεων σε φορέα εκτός Ελλάδας (!). Διαπιστώνει χρηματοδοτικό κενό 10,9 δισ. ώς το 2016 και εκτόξευση του χρέους στο 176% του ΑΕΠ

Του Μάριου Χριστοδούλου

Μέτρα-«φωτιά», που μεταξύ άλλων προβλέπουν αύξηση των απολύσεων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, μεγαλύτερο αριθμό υπαλλήλων που θα μπουν σε καθεστώς διαθεσιμότητας, αλλά και νέες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και επιδόματα, ζητεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Τα μέτρα αυτά, τα οποία εκτιμάται ότι θα είναι ολέθρια για τα χειμαζόμενα νοικοκυριά και μπορούν να οδηγήσουν τη χώρα ακόμη μέχρι και τις εκλογές, περιγράφει το Ταμείο στην έκθεση αξιολόγησης για την Ελλάδα.

Στην ίδια έκθεση, το ΔΝΤ προειδοποιεί την κυβέρνηση ότι η αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου θα είναι εξαιρετικά δύσκολη και ότι μέσα στο επόμενο διάστημα θα πρέπει να έχει ξεκαθαριστεί το θέμα με το χρηματοδοτικό «κενό», που εκτιμάται σε 10,9 δισ. ευρώ μέχρι το 2016.

Οι τεχνοκράτες του διεθνούς οργανισμού κραδαίνουν για πολλοστή φορά τη δαμόκλειο σπάθη των νέων περικοπών σε μισθούς, συντάξεις, κοινωνικά επιδόματα και παροχές, σε περίπτωση που δεν αντιμετωπιστούν η φοροδιαφυγή και οι δυσλειτουργίες του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.

Παράλληλα, ασκούν ασφυκτικές πιέσεις για τη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων και επιτάχυνση της κινητικότητας. Το ΔΝΤ θεωρεί δεδομένο ότι από τους πρώτους 4.250 υπαλλήλους που ήδη πέρασαν σε διαθεσιμότητα, οι 2.000 θα φύγουν από το Δημόσιο.

Αίσθηση πάντως προκαλεί και η αναφορά του Ταμείου σχετικά με το καθεστώς απασχόλησης στην Ελλάδα, «το οποίο παραμένει πολύ άκαμπτο, ιδίως όσον αφορά τις ομαδικές απολύσεις».

Η έκθεση του ΔΝΤ δείχνει «κόκκινη κάρτα» στην ελληνική πλευρά για την απογοητευτική εξέλιξη των μεταρρυθμίσεων στο Δημόσιο, τις πολιτικές παρεμβάσεις στις αποκρατικοποιήσεις και τη σημαντική υστέρηση στις επιδόσεις της φορολογικής διοίκησης, όπου μόλις ένας από τους στόχους που είχαν τεθεί για τα τέλη Ιουνίου επιτεύχθηκε. Ιδιαίτερα αιχμηρό εμφανίζεται το Ταμείο στο θέμα του νέου Ενιαίου Φόρου Ακινήτων (ΕΦΑ), του οποίου την αποδοτικότητα αμφισβητεί προκαταβολικά, σε βαθμό πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση: «Τα στελέχη του ΔΝΤ έχουν έντονες αμφιβολίες για την ικανότητα των Αρχών να εφαρμόσουν ένα σύστημα φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας τους επόμενους μήνες, το οποίο να αντικαταστήσει από το 2014 το ισχύον σύστημα χωρίς σημαντικές απώλειες εσόδων».

Αναλυτικότερα, οι βασικότερες παρατηρήσεις της έκθεσης αφορούν τους εξής τομείς:

1) Αποκρατικοποιήσεις: στον επόμενο έλεγχο η τρόικα δεν θα έχει διάθεση να συγχωρήσει τυχόν αστοχίες και καθυστερήσεις και ήδη προαναγγέλλει ότι θα εξεταστούν «αλλαγές που ενδεχομένως να χρειαστούν στις διαδικασίες αποκρατικοποιήσεων και τις σημερινές δομές», δηλαδή αλλαγή προσώπων στο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων ή ακόμη και πέρασμα του ελέγχου του σε ιδιώτες ή σε έναν φορέα που θα βρίσκεται εκτός Ελλάδας. Ο φετινός εισπρακτικός στόχος προσγειώνεται στο 1,5 δισ. ευρώ, αλλά το 2014 θα φθάσει τα 3,5 δισ. ευρώ.

2) Ανοιγμα αγορών προϊόντων και υπηρεσιών: διαπιστώνει καθυστερήσεις και προβλέπει την πώληση επιλεγμένων μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων εκτός φαρμακείων μέσα στο 2013, τη μείωση των περιθωρίων κέρδους των φαρμακοποιών στο 15% από την 1/1/2014 και την επανεξέταση-κατάργηση των εκπτώσεων στις ακτοπλοϊκές μεταφορές για ειδικές κατηγορίες, όπως φοιτητές κ.λπ.

3) Υγεία: θέτει θέμα μείωσης των γιατρών στον ΕΟΠΥΥ και αύξησης της κινητικότητας των γιατρών στο ΕΣΥ. Παράλληλα, ορίζει ότι το 50% των φαρμάκων στα νοσοκομεία πρέπει να είναι γενόσημα.

4) «Κόκκινα» δάνεια: κρούει τον «κώδωνα του κινδύνου» για την αύξηση των «κόκκινων» δανείων το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς (πάνω από 27% η αύξηση στα νοικοκυριά και 31% στις επιχειρήσεις).

5) ΦΠΑ εστίασης: η μόνιμη αντιπροσωπεία του ΔΝΤ στην Αθήνα εκφράζει ευθέως τη διαφωνία της με τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, επικαλούμενη, μεταξύ άλλων, το «περιορισμένο δημοσιονομικό περιθώριο» και την «ανάγκη για προσπάθειες εστιασμένες σε πιο αποτελεσματικές παρεμβάσεις στήριξης της οικονομίας», όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ώστε να περιοριστεί η διαφορά μεταξύ των καθαρών αμοιβών του εργαζόμενου και του κόστους για την επιχείρηση.

6) Μισθοί, ανεργία: η μείωση μισθών στη χώρα μας την περίοδο 2012-2014 θα διαμορφωθεί συνολικά στο 20%, ενώ η ανεργία θα εξακοντιστεί το 27% φέτος και θα αποκλιμακωθεί σταδιακά έως το 16,3% το 2018.

7) Υφεση: η εκτίμηση για την ύφεση διατηρείται στο 4,2% φέτος, ενώ για το 2014 προβλέπεται οριακή αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,6%.

8) Αξιολόγηση Σεπτεμβρίου: στην «ατζέντα» περιλαμβάνονται ο προϋπολογισμός του 2014, το νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα για την περίοδο 2014-2017, ο νέος φόρος ακινήτων, η αξιολόγηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων στη φορολογική διοίκηση.

9) Χρηματοδοτικό «κενό». Το χρηματοδοτικό κενό φθάνει τα 10,9 δισ. ευρώ: 4,4 δισ. ευρώ το 2015 και άλλα 6,5 δισ. ευρώ το 2016. Παράλληλα, για φέτος και το 2014 τα κενά που έχουν εντοπιστεί έχουν κλείσει με πρόσθετα μέτρα, αλλά το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι θα πρέπει να επανεκτιμηθεί η κατάσταση τον Σεπτέμβριο, κατά τον επόμενο έλεγχο. Επιπροσθέτως, υπάρχει ζήτημα δημοσιονομικού κενού τα προσεχή έτη. Ετσι, τα αδιευκρίνιστα μέτρα υπολογίζονται σωρευτικά στα 3,4 δισ. ευρώ το 2015 και στα 4,1 δισ. ευρώ το 2016. Τα μέτρα που θα κλείσουν την «τρύπα» αυτή πρέπει να συμφωνηθούν τον Σεπτέμβριο. Για το 2017, το δημοσιονομικό κενό εκτιμάται σωρευτικά στα 4,3 δισ. ευρώ.

10) Δημόσιο χρέος: το ΔΝΤ εντοπίζει σημαντικούς κινδύνους για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του και προβλέπει εκτίναξή του στο 176% του ΑΕΠ φέτος και μείωση στο 124% το 2020, υπενθυμίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να λάβουν πρόσθετα μέτρα μείωσης του χρέους κατά περίπου 4% του ΑΕΠ το 2014-2015 και πως οι εταίροι μας στην Ευρωζώνη έχουν δεσμευτεί ότι θα συμβάλουν ώστε το χρέος να πέσει αισθητά κάτω από το 110% του ΑΕΠ το 2022.

……………………………………………………………………………………………

11 «όχι» στην εκταμίευση της δόσης

→Χώρες της Λατινικής Αμερικής καταψήφισαν την απόφαση του ΔΝΤ επικαλούμενες κίνδυνο μη αποπληρωμής του δανείου

Του Μπάμπη Μιχάλη

Eντεκα χώρες της Λατινικής Αμερικής, μεταξύ των οποίων και η Βραζιλία, αρνήθηκαν να υποστηρίξουν την απόφαση του ΔΝΤ για την εκταμίευση της δόσης προς την Ελλάδα, επικαλούμενες τον κίνδυνο μη αποπληρωμής του δανείου.

Η αποχή των χωρών της Λατινικής Αμερικής αποκαλύφθηκε χθες από τον εκπρόσωπο της Βραζιλίας στο ΔΝΤ, Πάουλο Νογκέιρα Μπατίστα, o οποίος άσκησε παράλληλα και δριμύτατη κριτική στο Ταμείο.

«Οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ελλάδα επιβεβαιώνουν ορισμένους από τους μεγαλύτερους φόβους μας… Η εφαρμογή του ελληνικού προγράμματος δεν είναι ικανοποιητική σε όλους σχεδόν τους τομείς. Οι υποθέσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους και την ανάπτυξη συνεχίζουν να είναι υπερβολικά αισιόδοξες», τόνισε ο Μπατίστα, που εκτός από τη Βραζιλία εκπροσωπεί στο ΔΝΤ δέκα ακόμη μικρές χώρες της Νοτίου Αμερικής και της Καραϊβικής.

Ο Βραζιλιάνος αξιωματούχος επισήμανε ότι «η ατελείωτη βαθιά ύφεση και τα βίαια επίπεδα ανεργίας έχουν οδηγήσει σε πολιτική δυσαρμονία». «Η ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι η δοκιμασία που επιφέρουν οι δρακόντειες πολιτικές προσαρμογής δεν αποδίδει με κανένα τρόπο, έχει επιδεινώσει περαιτέρω την υποστήριξη του κόσμου στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής και μεταρρυθμίσεων».

Σχολιάζοντας επισήμανση της έκθεσης του ΔΝΤ για την Ελλάδα, που αναφέρει ότι αν οι ελληνικές μεταρρυθμίσεις εκτροχιαστούν και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αποσύρουν τη στήριξή τους, τότε «η ικανότητα αποπληρωμής του Ταμείου από την Αθήνα θα είναι μάλλον ανεπαρκής», ο Μπατίστα υπογράμμισε ότι «η δήλωση αυτή απέχει μόλις ένα βήμα από την ανοιχτή παραδοχή -του προσωπικού του Ταμείου στην Αθήνα- για την πιθανότητα χρεοκοπίας ή καθυστέρησης των πληρωμών της Ελλάδας για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της έναντι του ΔΝΤ».

Η θέση αυτή είναι μία από τις πλέον σκληρές που έχουν διατυπωθεί από την έναρξη των προγραμμάτων διάσωσης της Ελλάδας. Αποτυπώνει την αυξανόμενη δυσαρέσκεια των αναπτυσσόμενων χωρών-μελών του ΔΝΤ για τα τεράστια κεφάλαια που δαπανώνται από το Ταμείο στην αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη. Ειδικά η Βραζιλία έχει διαμηνύσει επανειλημμένα ότι ένας οργανισμός που έχει ως στόχο να βοηθά τις πιο φτωχές χώρες χρησιμοποιείται στη συγκεκριμένη περίπτωση για τη στήριξη κάποιων από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.