Του Γιώργου Σταματόπουλου
Ο τρόπος με τον οποίο οι διανοούμενοι κατανοούν τον κόσμο δεν συμπίπτει με αυτόν των λαϊκών ανθρώπων· εάν συνέπιπτε, δεν θα αντιμετωπίζαμε τέτοια άθλια συμπεριφορά εκ μέρους της ελίτ προς την κοινωνία. Επιπροσθέτως, δεν θα χλευαζόταν η προσπάθεια που κάνουμε οι περισσότεροι να διατηρήσουμε μια στοιχειώδη δημοκρατική κοινωνικότητα, ένα ελάχιστο όριο αξιοπρέπειας, που μας επιτρέπει να μην κλεινόμαστε στην πίκρα της μοναξιάς, της ένδειας. Μικρές συνάξεις σε οικίες, μικρές ανταλλαγές δώρων είναι η άμυνα απέναντι στον διανοουμενίστικο αμοραλισμό και τον κυβερνητικό αυταρχισμό.
Σ' αυτές τις ελλαμπτικές στιγμές συνύπαρξης, ο καθείς κουβαλά το δικό του προϊόν διατροφής και, ω του θαύματος, η έννοια της όντως διατροφής επικρατεί στις γαστέρες των παρευρισκομένων, αλλά και στον νου τους και στον πολιτισμό της γεύσης, που είναι πολιτισμοί που πηγάζουν κατ' ευθείαν από την παράδοση. Είναι η ανάγκη που μας ωθεί να γίνουμε (ξανά;) ανθρώπινοι· δεν ξέρω, ήμασταν ποτέ; Σημασία έχει ότι μοιραζόμαστε επιτέλους τις γνώσεις μας και το σκίρτημα για το νόημα της ζωούλας που μας αναλογεί στον πλανήτη Γη. Προϊόντα και ιδέες ανακατεύονται, δονούνται εντός της χοάνης της συνύπαρξης και επιδαψιλεύονται στην ομήγυρη· τόσο απλά.
Οι δήθεν των ελίτ υπομειδιούν βεβαίως, βλέποντας να χάνεται η πρωτοκαθεδρία τους στο γούστο της διατροφής, αλλά ουδείς ενοχλείται από τη δυσαρέσκεια και αλαζονεία που υποκρύπτει τούτο το υπομειδίαμα. Τελικά από μόνη της η κοινωνία αμύνεται, και μάλιστα στις πιο μικρές στιγμές της, χωρίς ίχνος εκδικητικότητας απέναντι σ' αυτούς όλους που της στέρησαν την ανάσα και τον βηματισμό, το γέλιο και τον έρωτα. Τέλος πάντων τα μάτια-θλίψη εκλείπουν οσημέραι έστω και δειλά. Υπάρχουν κρυφές άμυνες, που βγαίνουν στην επιφάνεια, δυνατές γιατί έχουν παρελθόν, παράδοση, διάρκεια, καταπατήθηκαν όμως από την ψευδαίσθηση ότι δεν ήσαν απαραίτητες σε εποχές «ευμάρειας» κι εμείς το αποδεχτήκαμε ασμένως. Ευτυχώς, έστω και στον μυχό της ψευδαίσθησης, το αίμα αυτών των μορφών άμυνας κόχλαζε. Ποιος ξέρει, ίσως αυτό να μας σώζει από τη γελοιότητα, από την παραίτηση, από τον εκφυλισμό, από τον απόλυτο ραγιαδισμό.
Είπαμε, ο Αύγουστος είναι μήνας του επαναστοχασμού και της απελευθέρωσης παρότι, εφέτος, παραείναι πολιτικός· αλλά πρέπει να πιάσουμε την άκρη του σωστού νήματος της πολιτικής και όχι αυτήν που εκπεσμού της σε ληρήματα εθνικών αντιπροσώπων. Η αλήθεια είναι ότι η εθνική ελίτ ουδόλως νοιάζεται για το πώς ζούμε οι πλείστοι, αλλά πλέον αδιαφορούμε για το τι κάνει ή δεν κάνει η αφρόκρεμα της (ματαιόδοξης) οικονομίας και συμπεριφοράς. Το λαϊκό γούστο είναι απείρως αισθητικότερο και βιωματικότερο πάσης μισαλλοδοξίας ελιτιστικής.