ΕΚΤΑΚΤΗ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

Του Πάνου Χαρίτου

 

Ανάμεσα σε δύο που μαλώνουν υπάρχει πάντα ένας τρίτος που βγαίνει κερδισμένος. Στην περίπτωση των Παλαιστινίων το ποιες είναι οι δύο πλευρές δεν χρειάζεται επεξήγηση, ενώ σε ό,τι αφορά τον τρίτο της παρέας, το Ισραήλ, δεν θα μπορούσε να υπάρξουν ευνοϊκότερες συνθήκες από αυτές που διαμορφώθηκαν στο Παλαιστινιακό από το 2007 κι έπειτα.

 

Ο Αριέλ Σαρόν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις δεν έκρυβε ότι το ιδανικό σενάριο για το Ισραήλ αναφορικά με την επίλυση του Παλαιστινιακού ήταν ένα και μοναδικό: η διάσπαση των Παλαιστινίων, η δημιουργία προϋποθέσεων για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους στα εδάφη της Γάζας και η ενσωμάτωση των παλαιστινιακών εδαφών της Δυτικής Οχθης στο Ισραήλ κάτω από ένα ιδιόμορφο, ιδιαίτερο καθεστώς.

 

Αν και ο Σαρόν βρίσκεται σε κώμα από το 2006, το σενάριο που ο ίδιος είχε εκπονήσει λαμβάνει μέρα με τη μέρα διαστάσεις πραγματικότητας.

 

Σε μεγάλο βαθμό συνέβαλε και ο ίδιος με την απομάκρυνση των οικισμών εποίκων το 2005 από τη Γάζα – μια ενέργεια που ελάχιστοι μπόρεσαν να αποκωδικοποιήσουν εκείνην την εποχή σε σχέση με το πώς αυτό θα μπορούσε να επηρεάσει μελλοντικές εξελίξεις.

 

Η εκλογή της Χαμάς μέσα από απόλυτα δημοκρατικές διαδικασίες, το 2007, και η διάσπαση των Παλαιστινίων σε δύο αρχές (εκείνη της Γάζας κι εκείνη της Δυτικής Οχθης) δημιούργησαν κατάλληλες συνθήκες και λειτούργησαν ως η ιδανική ευκαιρία για το Ισραήλ ώστε να κλιμακώσει την αντιπαράθεσή του με τη νέα ισλαμική ηγεσία στην περιοχή.

 

Χρησιμοποίησε σαν όχημα τις πυραυλικές επιθέσεις για να εντείνει τον εμπορικό αποκλεισμό της Γάζας –ο οποίος έτσι κι αλλιώς υφίστατο και την προηγούμενη περίοδο–, ωστόσο επικοινωνιακά κατάφερε να το παρουσιάσει ως ένα αντίμετρο απέναντι στην κλιμακούμενη ένοπλη δράση.

 

Από τότε μέχρι και πριν από λίγους μήνες το Ισραήλ εμφανίστηκε αμείλικτο, αδιάλλακτο, αδιαπραγμάτευτο απέναντι στην ισλαμική απειλή που θέλει την εξαφάνισή του από τον χάρτη.

 

Μια σειρά από προσπάθειες για να σπάσει ο αποκλεισμός της Γάζας με αποστολές πλοίων με εφόδια και ακτιβιστές απετράπησαν με βίαιο τρόπο από την κυβέρνηση του Τελ Αβίβ.

 

Η οργάνωση «ένα καράβι για τη Γάζα» κατάφερε να διεθνοποιήσει τον αποκλεισμό των Παλαιστινίων καθώς επίσης και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την αναβάθμιση της εικόνας της Χαμάς στο εξωτερικό.

 

Με δεδομένο ότι το Ισραήλ κατάφερε να ελέγξει τις αντιδράσεις διεθνώς, τόσο απέναντι στο εμπάργκο που είχε επιβάλει όσο και με τη βίαιη μορφή αποτροπής των όποιων προσπαθειών για να σπάσει ο αποκλεισμός –με εξαίρεση την πρώτη φορά–, καθιστούσε εύκολη τη διαχείριση του ζητήματος.

 

Ωστόσο μια νέα παράμετρος ήρθε να προστεθεί στα συνολικά δεδομένα, και αυτήν δεν την είχε συνυπολογίσει ουδείς.

 

Η «αραβική άνοιξη» έφερε ανατροπές και μαζί μ' αυτές μια νέα ηγεσία στην Αίγυπτο. Ο άλλοτε ισχυρός εταίρος του Ισραήλ άρχισε να σφυρίζει αδιάφορα στις επιθυμίες του Νετανιάχου.

 

Αλλος αέρας φύσηξε στις σχέσεις Αιγύπτου – Χαμάς, και στα σύνορα των δύο άνθρωποι κι εμπορεύματα άρχισαν να κινούνται με μεγαλύτερη ευχέρεια από ό,τι στο παρελθόν.

 

Το αρχικό σοκ από πλευράς Ισραήλ διαδέχθηκαν τα χαμόγελα. Οι κρίσεις ως γνωστόν δημιουργούν κι ευκαιρίες. Το θέμα είναι απλώς να μπορείς να τις διακρίνεις και να τις αξιοποιείς…

 

Ετσι λοιπόν φτάνουμε στην επίσκεψη του εμίρη του Κατάρ στη Γάζα. Για την ιστορία να θυμίσω ότι μόλις μία εβδομάδα πριν από το Ισραήλ είχε σταματήσει ένα ακόμη καράβι για τη Γάζα, το οποίο και μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια μόλις μερικών εκατοντάδων κιλών.

 

Επέτρεψε ωστόσο στον εμίρη του Κατάρ, Χαμάντ μπιν Χαλίφα αλ-Θάνι, να επισκεφθεί τη Γάζα μεταφέροντας 90 τόνους βοήθεια και υλικά για τη Γάζα δίχως να τα ελέγξει όπως αξιώνει για κάθε άλλη αποστολή.

 

Το παράδειγμα του εμίρη του Κατάρ δεν είναι τυχαίο. Το Κατάρ στον εμφύλιο της Συρίας εξοπλίζει τις ομάδες των ισλαμιστών του «ιερού πολέμου» (τζιχάντ). Πρόκειται για απόλυτα αποσταθεροποιητικές κι επικίνδυνες από κάθε άποψη ομάδες που απαρτίζουν το μωσαϊκό του εμφυλίου στη χώρα.

 

Επίσης στη Λιβύη, το Κατάρ εξόπλισε ακραίες ισλαμικές ομάδες και στήριξε αμφιλεγόμενες προσωπικότητες για να συμμετάσχουν στη μεταβατική κυβέρνηση φέρνοντας σε δυσχερή θέση Ουάσιγκτον, Παρίσι και Λονδίνο.

 

Εάν κάποιος είχε όλες τις προϋποθέσεις που θέτει το Ισραήλ για να μην μπει στη Γάζα, αυτός δεν είναι άλλος από τον εμίρη του Κατάρ. Κι όμως το Ισραήλ σίγησε. Σίγησε όχι γιατί δεν μπόρεσε, αλλά γιατί διέκρινε την ευκαιρία και την αξιοποίησε.

 

Για τη σημερινή ηγεσία του Ισραήλ και μάλλον με βεβαιότητα και για εκείνη που θα προκύψει τον Γενάρη, η Παλαιστίνη είναι η Γάζα.

 

Ο εμίρης του Κατάρ, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Μοχάμετ Μούρσι και ο Τούρκος πρωθυπουργός ο Ταγίπ Ερντογάν, που ανακοίνωσε ότι θα επισκεφθεί κι αυτός τη Γάζα, βάζουν απλώς βούτυρο στο ψωμί τού Ισραήλ, που βλέπει το όνειρο του Αριέλ Σαρόν να γίνεται πραγματικότητα μέσα από τυχοδιωκτικές ενέργειες ηγετών απέναντι σε ένα ζήτημα στο οποίο η διεθνής κοινότητα γύρισε την πλάτη. Το Παλαιστινιακό.