Η ηλικίας 136 ετών εφημερίδα «Washington Post» ανήκει πλέον στον μεγιστάνα του Διαδικτύου και ιδρυτή της Amazon, Τζεφ Μπέζος
Της Ελλης Πάνου
Οι πάντες δήλωναν «έκπληκτοι» και «σοκαρισμένοι». Η είδηση της πώλησης της ηλικίας 136 ετών «Washington Post» στον μεγιστάνα του Διαδικτύου και ιδρυτή της Amazon, Τζεφ Μπέζος, έπεσε σαν βόμβα παντού: στους ίδιους τους εργαζομένους στην ιστορική εφημερίδα, στους ανταγωνιστές της, στους αναγνώστες της, στον επιχειρηματικό κόσμο, στο χρηματιστήριο.
«Εάν πάγωνε η κόλαση, εάν τα γουρούνια έβγαζαν φτερά, εάν έβρεχε πρόβατα από τον ουρανό και το χιόνι έθαβε τη Χαβάη… τίποτε από όλα αυτά δεν θα προκαλούσε τόσο μεγάλη κατάπληξη όσο η πώληση της “Washington Post”» σχολίαζε η ιστοσελίδα Daily Beast, απηχώντας τα συναισθήματα πολλών για την αλλαγή της ιδιοκτησίας της «Washington Post», μετά από 80 χρόνια στα χέρια της οικογένειας Γκράχαμ, μιας εφημερίδας που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πρόσφατη αμερικανική Ιστορία, γκρεμίζοντας έναν πρόεδρο με την αποκάλυψη του σκανδάλου «Γουότεργκεϊτ», αλλά πάλευε χωρίς επιτυχία να διατηρήσει τον κυρίαρχο ρόλο της στη σύγχρονη εποχή των online ειδήσεων. «Είναι πολύ λυπηρό» δήλωσε ο Μπομπ Γούντγουορντ, ο οποίος μαζί με τον Καρλ Μπερνστάιν αποκάλυψαν το «Γουότεργκεϊτ», «αλλά εάν κάποιος μπορεί να πετύχει, αυτός είναι ο Μπέζος. Είναι καινοτόμος, έχει τα χρήματα και την υπομονή. Ισως είναι η τελευταία ευκαιρία τής Post να επιβιώσει…».
Μυστική συμφωνία
H συμφωνία, που κρατήθηκε μέχρι την τελευταία στιγμή μυστική, έκλεισε ύστερα από δύο συναντήσεις τον περασμένο μήνα, στα 250 εκατομμύρια δολάρια, και ο Μπέζος με αυτό το ποσό αγοράζει, εκτός από τη ναυαρχίδα της εταιρείας, τις εφημερίδες: Εχpress, Gazette, Southern Maryland, Fairfax County Times και El Tiempo Latino. Στην κατοχή της Washington Post Company -η οποία υποχρεούται τώρα να αλλάξει ονομασία- παραμένει το ιστορικό κτίριο όπου στεγάζεται η εφημερίδα κι άλλα ακίνητα-αποθήκες, μαζί με τις online επιχειρήσεις της, όπως τα Slate, Root και Foreign Policy.
Σε μια πολύ προσεκτικά γραμμένη, σύντομη επιστολή προς τους εργαζομένους, ο διευθύνων σύμβουλος της Washington Post Co., Ντον Γκράχαμ, σημειώνει ότι μετά τα επτά χρόνια συνεχούς μείωσης των εσόδων για την εφημερίδα -η οποία ήταν ιδιοκτησία της οικογένειάς του από το 1933 που ο παππούς του την αγόρασε χρεοκοπημένη σε δημοπρασία- ο μόνος δρόμος πλέον προς τα εμπρός ήταν ή περικοπές ή η πώλησή της και μάλιστα σε έναν «ψηφιακό» επιχειρηματία με βαθιές τσέπες, που να μπορεί να αλλάξει την πορεία της.
Για τον Τζεφ Μπέζος -που τον Απρίλιο επένδυσε 5 εκατομμύρια δολάρια στην ιστοσελίδα Business Insider- η αγορά της Post είναι η πρώτη του, προσωπική «εισβολή» στον χώρο της έντυπης δημοσιογραφίας και αντιπροσωπεύει περίπου το 1% της περιουσίας του, η οποία εκτιμάται στα 22 με 23 δισ. δολάρια. Η έδρα του ιδρυτή της Amazon θα παραμείνει στο Σιάτλ, ο ίδιος διαβεβαίωσε τους εργαζομένους ότι δεν πρόκειται να εμπλακεί στην καθημερινή διεύθυνση της εφημερίδας, αφού «οι αξίες τής Post δεν χρειάζονται αλλαγές και το καθήκον της εφημερίδας παραμένει προς τους αναγνώστες της και όχι προς τα ιδιωτικά συμφέροντα των ιδιοκτητών της». Ο δρόμος θα είναι «δύσκολος», παραδέχτηκε ο Μπέζος, «θα πειραματιστούμε», θα γίνουν αλλαγές, είπε υποσχόμενος ότι θα τηρήσει τις υπάρχουσες συμφωνίες για τα μπόνους των εργαζομένων και τους βασικούς μισθούς την τρέχουσα χρονιά.
«Εάν ο Μπέζος είχε αγοράσει την Post με λεφτά της Amazon, οι μέτοχοι θα τον είχαν ήδη σκοτώσει», εκτιμά ο ειδικός στα media Αλαν Μούτερ. «Αλλά την αγόρασε ο ίδιος και τώρα που είναι ιδιοκτήτης της μπορεί να χρησιμοποιήσει όλα τα εργαλεία που διαθέτει η Amazon» -μπορεί να αλλάξει τελείως την ιστοσελίδα της εφημερίδας, μεταμορφώνοντάς την σε μια πλατφόρμα νέων πωλήσεων και διαφήμισης, μπορεί να ενσωματώσει το σύστημα της Amazon για να μάθει ακριβώς ποιο είναι το αναγνωστικό της κοινό και τι θέλει να διαβάζει, μπορεί να κάνει την Post μέσο δημοσίευσης πρωτότυπων ειδήσεων με την προβολή βίντεο, μπορεί να ενισχύσει μέσω της Amazon την ηλεκτρονική κυκλοφορία της εφημερίδας αλλά και τη διανομή του εντύπου. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πώληση της Post, που είχε χάσει το 87% της αξίας της την τελευταία δεκαετία, θα επηρεάσει γενικότερα τα μέσα ενημέρωσης, που ακόμα με τα έσοδά τους σε διαρκή πτώση παλεύουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της εποχής, σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον.
Ηδη την περασμένη εβδομάδα οι «New York Times» πούλησαν την εφημερίδα «Boston Globe», που είχαν αγοράσει το 1993 έναντι 1,1 δισ., για 70 εκατομμύρια, στον ιδιοκτήτη της ομάδας μπέιζμπολ της Βοστόνης Red Sox, ενώ η ίδια η «Washington Post» είχε πουλήσει το περιοδικό «Newsweek» στη συμβολική τιμή του 1 δολαρίου το 2010 στον δισεκατομμυριούχο Σίντεϊ Χάρτμαν, ο οποίος ξαναπούλησε τον τίτλο το περασμένο Σαββατοκύριακο στον εκδότη των «International Business Times».
Οι εφημερίδες σήμερα αξίζουν περίπου 10% από ό,τι πριν από μια δεκαετία, υποστηρίζει στον «Economist» ο ειδικός στα media Κεν Ντόκτορ, εκτιμώντας ωστόσο ότι η βιομηχανία του Τύπου στις ΗΠΑ πιθανότατα έχει πιάσει πάτο, αφού πέρσι τα συνολικά έσοδα για τις αμερικανικές εφημερίδες μειώθηκαν μόνο κατά 2%.
……………………………………………………………………………………………………………….
Από τους Γκράχαμ… στον Μπέζος
•Η «Washington Post» ιδρύθηκε το 1877 από τον Δημοκρατικό Στίλσον Χάτσινς, με κυκλοφορία 10.000 φύλλα.
•Πουλήθηκε άλλες δύο φορές, το 1889 και το 1905, πριν την αγοράσει χρεοκοπημένη το 1933, σε δημόσια δημοπρασία που έγινε στον δρόμο έξω από τα γραφεία της, έναντι 825.000 δολαρίων ο Γιουτζίν Μέγερ, οικονομολόγος από την Καλιφόρνια, που ίδρυσε και τη δυναστεία Γκράχαμ.
•Το 1946, ο Μέγερ διορίζεται από τον πρόεδρο Τρούμαν επικεφαλής της Διεθνούς Τράπεζας Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης και o γαμπρός του Φίλιπ Γκράχαμ αναλαμβάνει την Post.
•Το 1963, η κόρη του Μέγερ, Κάθριν Γκράχαμ, γίνεται πρόεδρος της Washington Post Co., μετά τον θάνατο του συζύγου της.
•Το 1972 η εφημερίδα αρχίζει και δημοσιεύει τα πρώτα άρθρα των δύο νεαρών τότε ρεπόρτερ της, Καρλ Μπερνστάιν και Μπομπ Γούντγουορντ, που μετά από δύο χρόνια αποκαλύψεων οδήγησαν το 1974 στην παραίτηση του προέδρου Νίξον, χαρίζοντας στην Post ένα βραβείο Πούλιτζερ και μια θέση στην ιστορία.
•Το 1979 ο Ντον Γκράχαμ γίνεται εκδότης της Post, διαδεχόμενος τη μητέρα του.
•Το 1996 παρουσιάζεται η online έκδοση της εφημερίδας.
•Το 2008, εκδότρια της Post αναλαμβάνει η Κάθριν Γουεϊμάουθ, ανιψιά του Γκράχαμ, η οποία θα διατηρήσει τον τίτλο και μετά την αγορά της εφημερίδας από τον Μπέζος.