Του Γιώργου Σταματόπουλου
Είναι άχαρη και οχληρή η υποχρέωση να απαντάς σε συναδέλφους που σε εγκαλούν για διχαστικές αντιλήψεις, ότι δεν διαφέρεις από όσα καταγγέλλεις εάν δεν σέβεσαι αυτά που ψηφίζει το Κοινοβούλιο και άλλα μέγιστα που έχουν άμεση σχέση με τη Δημοκρατία. Να θυμίσω απλώς την παραίνεση του μακρινού μας παππού από την Εφεσο: «Μη εική περί των μεγίστων συμβαλλώμεθα», να μην εκφέρουμε δηλαδή πρόχειρα γνώμη για τα σπουδαία. Να θυμίσω επίσης, χωρίς να θέλω να προκαταλάβω τον αναγνώστη και χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αποφεύγω την ουσία, και το εξής του ιδίου: Ω μάλιστα διηνεκώς ομιλούσι λόγω τω τα όλα διοικούντι, τούτω διαφέρονται, και οις καθ’ ημέραν εγκυρούσι, ταύτα αυτοίς ξένα φαίνεται, δηλαδή: Μ’ αυτό που συναναστρέφονται συνεχώς, με τον λόγο που κυβερνάει τα πάντα, μ’ αυτόν έρχονται σ’ αντίθεση οι άνθρωποι’ γι’ αυτό τους φαίνονται ξένα όσα συναντούν κάθε μέρα.
Για τη δημοκρατική μου συνείδηση, όσο κι αν αυτή αμφισβητήθηκε από τον συνάδελφο του ραδιοτηλεοπτικού ρεπορτάζ, τόσο ο ενδιάμεσος φορέας όσο και ο τελικός (ΝΕΡΙΤ) εξακολουθούν να όζουν παρανομία, άρα ουδέποτε ενέπλεξα «δύο τόσο διαφορετικές καταστάσεις μεταξύ τους» και, άρα, ας απαντήσει μόνος του στο κατ’ εμέ ανυπόστατο ερώτημά του. Κοινοβούλιο που λειτουργεί με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου ή δικομματική – ισχνή πλειοψηφία θυμίζει μέρες, ακριβώς, του ‘36 και δεν υποχρεούμαι να το σεβαστώ. Η Δημοκρατία είναι ιερή έννοια· αρνούμαι τους ιερόσυλους.
Ουδαμού ανέφερα ότι πρέπει να αποκλειστεί η συνεργάτιδα από την εφημερίδα. Σημείωσα μόνο ότι η στάση της εγείρει μείζον ηθικό θέμα και ότι αν έχει τσίπα επάνω της οφείλει να διαχωρίσει τη θέση της μεταξύ κοινωνίας πάσχουσας και εξουσίας ανάλγητης και αυταρχικής. Εάν θέλει να βοηθήσει την κυβέρνηση με γεια της και χαρά της, όπως και του καθενός που νιώθει ότι συμβάλλει στην εξυγίανση της Δημόσιας Τηλεόρασης και κατ’ επέκτασιν στη σωτηρία της χώρας. Επίσης, εάν θέλει να συνεχίσει να συνεργάζεται με την εφημερίδα, πάλι με γεια της και χαρά της· ο καθείς είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του.
Διαβάζω στην κατακλείδα του συναδέλφου: «Η “Εφ.Συν.” απευθύνεται στο σύνολο της κοινωνίας. (…) Σαφέστατα δεν πρέπει και δεν πρόκειται να αφήσει κανέναν να την παγιδεύσει σε τέτοιου τύπου διχαστικές αντιλήψεις…». Τον ευχαριστώ για τα στιβαρά μαθήματα Δημοκρατίας (στερεότυπος δημοκρατισμός είναι, αλλά τέλος πάντων), ας μού επιτρέψει, όμως, να χαμογελάσω, απλώς, πικρά, χαιρόμενος και αγαλλώμενος ταυτόχρονα για την ευθιξία του και την ευαισθησία του σε βαθιά οντικά, ανθρωπολογικά και ιδεολογικά ζητήματα. Ούτε λίγο – ούτε πολύ, παγιδεύω, κατά τον συνάδελφο, την εφημερίδα σε διχαστικές αντιλήψεις. Μάλιστα, αν και συμφωνεί μαζί μου ότι «όποιος γράφει σ’ αυτή την εφημερίδα, δίχως εξαιρέσεις, πρέπει να γνωρίζει το μέτρον, το όριον, τον εαυτό του». Εντάξει, τι να πω. Αγαπώ τα πάντα και τους πάντες που έχουν σχέση με την «Εφημερίδα των Συντακτών», έχω πλειστάκις αρθρογραφήσει για το συνεταιριστικό (θαυμάσιο σιγά σιγά) εγχείρημα, για τη δημοκρατία των σωμάτων, της ανάσας, του διαλόγου, της ανοιχτοσύνης, της ανοχής, αλλά, μάλλον, κάπου φαίνεται απεργάζομαι αποκλεισμούς και διχασμούς…
Για τούτο και καταφεύγω σε διανοούμενους πριν από τον Σωκράτη. Λέω, απλώς, ότι συμβαίνουν αυτά και συνεχίζουμε απρόσκοπτα την τεράστια προσπάθεια να γίνει αυτή η εφημερίδα εφαλτήριο της κοινωνίας, μιας κοινωνίας που ψάχνει να βρει θεσμικό πολιτικό ρόλο και να μην άγεται και φέρεται από κομματικούς «σωτήρες». Επικροτώ ότι η ανάγνωση είναι ίσως η μόνη πράξη χωρίς καταστολή, αντιλαμβάνομαι εντούτοις ότι υπάρχει μια βαθύτερη καταστολή, απότοκη ίσως της Παιδείας του καθενός, που δεν είναι ορατή, προφανώς γιατί ο κάτοχός της λατρεύει το δικό του μέτρον, που το θεωρεί ύψιστον. Μέμνησθε, μόνο, τα εργασιακά δικαιώματα που καταπατώνται βάναυσα, ανήθικα. Ας αφήσουμε όμως τα ενδοσυγκρουσιακά να γίνουν ανεμώλια έπη (να χαθούν στον άνεμο…).
