ΣΥΡΙΑ Ανείπωτη φρίκη για τα εκατοντάδες πτώματα –πολλά εκ των οποίων παιδιά– τα οποία, χωρίς σταγόνα αίμα, φαίνονται σαν να κοιμούνται, μετά τη χρήση χημικών όπλων από τις δυνάμεις του Ασαντ
Της Ελλης Πάνου
Ενα μακελειό χωρίς να χυθεί σταγόνα αίμα. Δεκάδες τα πτώματα, ανάμεσά τους και πολλά μωρά παιδιά, χωρίς εμφανή τραύματα, διάσπαρτα σε διάφορες κλινικές και τζαμιά, στα ανατολικά προάστια της Δαμασκού: 150 στη Χαμουρίγια, 100 στο Κφαρ Μπάτνα, 67 στη Σάκμπα, 61 στην Ντούμα, 76 στη Μουανταμίγια, 40 στο Ερμπίν, μέτρησε το κέντρο συγκέντρωσης πληροφοριών του προσκείμενου στους αντικαθεστωτικους παρατηρητηρίου Damascus Media Office, στην πρωτεύουσα. Ομάδα ακτιβιστών ανεβάζει τους νεκρούς περίπου σε 500, η Εθνική Συμμαχία της Συρίας εκτιμά ότι είναι 650, ο Τζορτζ Σάμπρα, εκ των ηγετικών στελεχών της αντιπολίτευσης, υποστήριξε ότι τα θύματα αυτής της αποτρόπαιης επίθεσης φτάνουν τα 1.300.
Καταγγελίες των ανταρτών
Με τις πληροφορίες όλες συγκεχυμένες και ανεπιβεβαίωτες και τις φρικτές εικόνες και τα βίντεο των εκατοντάδων νεκρών και τραυματιών να κατακλύζουν το Διαδίκτυο, η Γενική Επιτροπή της Συριακής Αντιπολίτευσης (SPGC) είπε ότι οι άμαχοι δέχθηκαν επίθεση από τις δυνάμεις του Ασαντ, περίπου στις 3 με 4 τα ξημερώματα χθες, με ρουκέτες που έφεραν κεφαλές με χημικά, και στόχους εστίες αντίστασης των ανταρτών έξω από τη Δαμασκό.
Ακτιβιστής που μίλησε στην εφημερίδα Guardian από πρόχειρο νοσοκομείο στην Αλ Νασάμπια, έκανε λόγο για σοβαρές ελλείψεις σε γιατρούς και φάρμακα και περιέγραψε τα συμπτώματα των θυμάτων: δυσκολεύονται να αναπνεύσουν, η καρδιά σταματάει να χτυπά, οι κόρες των ματιών είναι διεσταλμένες, ορισμένοι παρουσιάζουν ναυτία, δυνατό βήχα, υψηλή πίεση, σπασμούς, άλλοι παραλύουν και δεν μπορούν να κινηθούν. Πολλά από τα θύματα είναι γυναίκες και παιδιά. Τα μωρά δεν αντέχουν και πεθαίνουν.
Κανείς δεν ξέρει ακόμα, λέει η αντιπολίτευση, ποιο είναι το χημικό όπλο ή το τοξικό αέριο που χρησιμοποιήθηκε. Υπάρχει έλλειψη ατροπίνης, που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση επιθέσεων με χημικά, μάσκες οξυγόνου δεν υπάρχουν και το ιατρικό προσωπικό βάζει ως απολυμαντικό ξίδι στο στόμα και τη μύτη και καθαρίζει τα θύματα με νερό.
Οι σκηνές από τα βίντεο, πάντως, δείχνουν με σαφήνεια ότι οι γιατροί αντιμετωπίζουν τα περιστατικά ως επίθεση με χημικά/τοξικά, γράφει ο Guardian: το προσωπικό απομακρύνει τα ρούχα των τραυματιών και των νεκρών -κανένας εκ των οποίων δεν έχει εμφανείς πληγές-, πολλά από τα θύματα αγωνίζονται για να ανασάνουν, σε ορισμένα πλάνα φαίνονται μικρά παιδιά να βγάζουν αφρούς από το στόμα και τη μύτη.
«Μπαίναμε από σπίτι σε σπίτι κι όλα ήταν στη θέση τους. Ολοι ήταν στη θέση τους. Κείτονταν εκεί όπου βρίσκονταν τα ξημερώματα. Εμοιαζαν σαν να κοιμούνται. Αλλά ήταν νεκροί», περιγράφει ο Αμπου Νιντάλ στο Reuters, από το προάστιο Ερμπίν, υποστηρίζοντας ότι η πόλη του δέχθηκε επίθεση από το καθεστώς, παρά το γεγονός ότι πάνω από 10 εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών βρίσκονταν ήδη εδώ και λίγες ημέρες στη Δαμασκό, φιλοξενούμενοι σε ξενοδοχείο, 8 έως 16 χιλιόμετρα από τις πληγείσες περιοχές.
Φρίκη νωρίς το πρωί
Η πρώτη επίθεση, λέει ο Νιντάλ, έγινε γύρω στις 2.30 το πρωί, αιφνιδιάζοντας τον κόσμο. «Είδαμε μερικούς που είχαν καταρρεύσει στις σκάλες και στις εξώπορτες. Ηταν σαν να προσπαθούσαν να πάνε να προσφέρουν βοήθεια και δηλητηριάστηκαν και οι ίδιοι. Μερικοί είχαν πεθάνει». Μέσα σε μισή ώρα από την επίθεση στο Ερμπίν, η είδηση διαδόθηκε. «Ορισμένοι προσπάθησαν να προειδοποιήσουν τον κόσμο με μεγάφωνα από τους μιναρέδες των τζαμιών, ενημερώνοντας ότι και οι γύρω πόλεις, όπως το Αϊν Τάρμα και άλλες, δέχτηκαν επίθεση».
Οταν οι ρουκέτες άρχισαν να πέφτουν στη Μουανταμίγια, νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας, η Φαράχ αλ Σάμι λέει ότι αγνόησε τις προειδοποιήσεις που κυκλοφορούσαν στο Διαδίκτυο ότι έφεραν χημικές κεφαλές. Η γειτονιά της, σκέφτηκε, ήταν αρκετά κοντά σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και θα έπρεπε να ήταν ασφαλής. «Επιπλέον, ο ΟΗΕ ήταν εδώ», είπε στο Reuters. «Μου φάνηκε απίθανο. Μετά όμως άρχισα να ζαλίζομαι, πνιγόμουν και τα μάτια μου έκαιγαν».
Οι μαρτυρίες δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν, αλλά γιατροί που περιέθαλψαν θύματα από την περιοχή πιστεύουν ότι τα συμπτώματα συνάδουν με το αέριο σαρίν, ένα χημικό που η Δύση πιστεύει ότι διαθέτει στο οπλοστάσιό του ο Ασαντ.
Βίντεο από το οχυρό των ανταρτών έξω από τη Δαμασκό, την ανατολική Γούτα, δείχνουν τις ίδιες τραγικές εικόνες: μικρά παιδιά να σπαρταράνε στο πάτωμα, σειρές από πτώματα, το ένα δίπλα στο άλλο, χωρίς ίχνη τραυμάτων, έτοιμα για ταφή.
Ο Μάτζιντ Αμπου Αλι, γιατρός που περιποιήθηκε τραυματίες στο προάστιο Ντούμα, λέει ότι τουλάχιστον οι μισοί από αυτούς ήταν γυναίκες και παιδιά και άρχισαν να φτάνουν στις 3 το πρωί.
Ανθρωποι και κατσαρίδες
«Η περίπτωσή τους έμοιαζε με επίθεση με σαρίν», λέει, «μεγάλη δυσκολία στην αναπνοή και αδυναμία να πάρουν ανάσα μέχρι σημείου ασφυξίας, επιβράδυνση της λειτουργίας της καρδιάς, διεσταλμένες κόρες, εφίδρωση, σπασμοί και απώλεια των αισθήσεων, έως τον θάνατο». Η ανατολική Γούτα εδώ και καιρό είναι ένα από τα πιο αιματηρά πεδία μάχης μεταξύ αντικαθεστωτικών και δυνάμεων του Ασαντ, αφού έχει προφανή στρατηγική σημασία για τους αντάρτες που προσπαθούν να φτάσουν στον ύστατο στόχο τους, τη Δαμασκό.
Μέχρι οι ρουκέτες να πλήξουν τη Μουανταμίγια, ο γιατρός Αμπου Ομαρ και το νοσηλευτικό προσωπικό είχαν προετοιμαστεί, με μάσκες και χειρουργικά γάντια. Αλλά σε αντίθεση με προηγούμενες επιθέσεις που οι νεκροί και οι τραυματίες ήταν μερικές δεκάδες, ο αριθμός των θυμάτων τούς αιφνιδίασε όλους. Από τους 120 νεκρούς, λέει, οι 50 πέθαναν από τα χημικά κι έφταναν κι άλλοι διαρκώς.
«Δεν ήξερα τι να τους κάνω και τους έστελνα να περιμένουν στις σκάλες», είπε στο Reuters, μέσω skype, την ώρα που στο βάθος ακούγονταν πυρά πυροβολικού. «Δεκάδες νοσοκόμοι και διασώστες έπεσαν θύματα σήμερα», λέει, «οι εννέα σκοτώθηκαν. Στην αρχή ήταν από τα χημικά. Τώρα είναι από τα κανονικά πυρά. Οι βόμβες απλώς δεν σταματάνε».
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Διαψεύδει τα πάντα ο Ασαντ
→Για «προβοκάτσια» κάνει λόγο και η Ρωσία
Το καθεστώς εμφανίζεται εξοργισμένο και αρνείται τα πάντα. Στρατιωτικός αξιωματούχος υποστήριξε στην κρατική τηλεόραση ότι είναι όλα ψέματα και ένδειξη «υστερίας και πανικού» των αντιπάλων του Ασαντ, ενώ ο υπουργός Πληροφοριών χαρακτήρισε τις κατηγορίες «παράλογες και κατασκευασμένες», κατηγορώντας το Κατάρ ότι μέσω των δύο τηλεοπτικών δικτύων «Αλ Αραμπίγια» και «Αλ Τζαζίρα» προσπαθεί να επηρεάσει τους επιθεωρητές του ΟΗΕ που βρίσκονται στη Συρία.
Εάν επιβεβαιωθούν, ωστόσο, οι καταγγελίες των αντικαθεστωτικών, θα πρόκειται για τη χειρότερη επίθεση με χημικά όπλα τις τελευταίες δεκαετίες, από το 1988, όταν ο Σαντάμ Χουσέιν εξόντωσε μαζικά -πάνω από 5.000 άτομα- τους Κούρδους στη Χαλάμπτζα.
Σε κάθε περίπτωση, η διεθνής κοινότητα κινητοποιήθηκε και συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Εν μέσω επιφυλάξεων, όπως πάντα, από τους «συνήθεις υπόπτους». Με την Κίνα μέχρι αργά το βράδυ να μην έχει εκφράσει επίσημα άποψη, η Ρωσία ζήτησε «αντικειμενική» έρευνα, εκφράζοντας σκεπτικισμό για τους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης.
Σημειώνοντας ότι πρόκειται για «εγκληματική πράξη», που έλαβε χώρα μάλιστα ενώ βρίσκονται στη Συρία οι ειδικοί απεσταλμένοι του ΟΗΕ, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών στη Μόσχα έκανε σαφές ότι η Ρωσία διατηρεί ισχυρές αμφιβολίες για το ποιοι είναι οι δράστες. «Το γεγονός αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνει ότι για άλλη μία φορά έχουμε να κάνουμε με μια προσχεδιασμένη προβοκάτσια. Ζητάμε από όσους μπορούν να ασκήσουν επιρροή στους ένοπλους εξτρεμιστές να προσπαθήσουν να σταματήσουν τις προβοκάτσιες με χημικά όπλα. Φαίνεται ως μια προσπάθεια, με κάθε κόστος, για να ζητηθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας να πάρει το μέρος των αντικαθεστωτικών και να υπονομεύσει τις προσπάθειες για μια σύνοδο στη Γενεύη».
Η Δύση, από την άλλη, δήλωσε σοκαρισμένη και ζήτησε άμεση διερεύνηση. Με τις Ηνωμένες Πολιτείες να έχουν προειδοποιήσει ότι «η χρήση όπλων μαζικής καταστροφής» συνιστά «κόκκινη γραμμή» για αλλαγή πλεύσης με παρέμβαση στη Συρία, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζον Ερνεστ, εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της κυβέρνησης και δήλωσε ότι «γίνεται επείγουσα προσπάθεια να συγκεντρώσουν πρόσθετες πληροφορίες».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι Ευρωπαίοι, με το Λονδίνο να ζητά από τη Δαμασκό να επιτρέψει άμεση πρόσβαση στους επιθεωρητές του ΟΗΕ που βρίσκονται εκεί και να στρέφει τα βέλη του προς τη Μόσχα. «Ελπίζω αυτό να ξυπνήσει μερικούς που υποστηρίζουν το καθεστώς, μήπως και καταλάβουν τη δολοφονική και βάρβαρη τακτική του», είπε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ουίλιαμ Χέιγκ, χαρακτηρίζοντας το μακελειό «σοκαριστική κλιμάκωση».
Ξεκάθαρη και η στάση της Αγκυρας. «Είναι σαφές ότι πρόκειται για επίθεση με χημικά», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, και εάν οι κατηγορίες είναι αληθινές, τότε «θα είναι αναπόφευκτο η διεθνής κοινότητα να δώσει την κατάλληλη απάντηση σε αυτή τη θηριωδία και το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
«Είναι ώρα το Συμβούλιο Ασφαλείας να αναλάβει τις ευθύνες του. Εάν δεν το κάνει, θα ζήσουμε κι άλλες τέτοιες τραγωδίες», προειδοποίησε και το Ριάντ. Για τους Ισραηλινούς, που παρακολουθούν ανήσυχοι τις εξελίξεις από παντού στα σύνορά τους, η κατάσταση είναι ξεκάθαρη. «Στη Συρία, το καθεστώς χρησιμοποίησε χημικά όπλα και δεν είναι η πρώτη φορά», είπε ο υπουργός Αμυνας, Μοσέ Γιαλόν. «Είναι μια μάχη μεταξύ ζωής και θανάτου, μεταξύ ενός καθεστώτος που βασίζεται στη μειονότητα των αλεβιτών για την επιβίωσή του και σε μια αντιπολίτευση που αποτελείται από σουνίτες, μερικά μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας και άλλους που σχετίζονται με την Αλ Κάιντα. Δεν βλέπουμε τέλος σε αυτή τη σύγκρουση. Ακόμα κι αν πέσει ο Ασαντ, θα υπάρξει ένα αιματηρό ξεκαθάρισμα λογαριασμών για μεγάλο διάστημα».
Το Συμβούλιο Ασφαλείας ανακοίνωσε αργά χθες βράδυ ότι ανοίγει επίσημη έρευνα για τους μαζικούς θανάτους και ότι ήδη ο επικεφαλής των επιθεωρητών του, Σουηδός Ακε Σέλστρομ, βρίσκεται σε συνομιλίες με την κυβέρνηση.
Οι Σύροι αντικαθεστωτικοί όμως έχουν χαμηλώσει τον πήχη. «Πρόκειται για μακελειό με χημικά όπλα», είπε ο ακτιβιστής Μοχάμεντ Σαΐντ από τα ανατολικά προάστια της Δαμασκού στο πρακτορείο Associated Press. «Η επίσκεψη των επιθεωρητών είναι ανέκδοτο. Ο Ασαντ χρησιμοποιεί τα όπλα και λέει έτσι στον κόσμο ότι τον έχει γραμμένο στα παλιά του τα παπούτσια…».