Από τον Θανάση Γιαλκέτση «Ποτέ άλλοτε η ανθρωπότητα δεν διέθετε τόσους υλικούς πόρους και τόσες τεχνικές και επιστημονικές γνώσεις […]. Κανείς ωστόσο δεν μπορεί πλέον να πιστεύει ότι αυτή η συσσώρευση ισχύος μπορεί να συνεχίζεται επ’ άπειρον, ως έχει, χωρίς να στραφεί εναντίον του εαυτού της και χωρίς να απειλήσει τη φυσική και ηθική επιβίωση της ανθρωπότητας». Με αυτές τις φράσεις αρχίζει το «Manifeste convivialiste» (Le Bord de l’eau, 2013), ένα μικρό βιβλίο-μανιφέστο που συνυπογράφουν 64 μελετητές και διανοούμενοι από όλο τον κόσμο (ανάμεσά τους και οι Εντγκάρ Μορέν, Σαντάλ Μουφ, Σερζ Λατούς, Ζαν-
Περισσότερα.. »
«Ο homo economicus, όπως τον περιγράφουν τα εγχειρίδια της οικονομίας, είναι κάποιος που προσπαθεί να μεγιστοποιήσει την ευημερία του, κάνοντας τον αυστηρό υπολογισμό των απολαύσεών του και των βασάνων του»
Περισσότερα.. »
Ο Μάικλ Σαντέλ είναι καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Στη γλώσσα μας κυκλοφορούν τα βιβλία του «Ο φιλελευθερισμός και τα όρια της δικαιοσύνης» (Πόλις, 2003), «Δικαιοσύνη» (Πόλις, 2011) και «Ενάντια στην τελειότητα» (Αλεξάνδρεια, 2011). Με το βιβλίο του «What Money Can’t buy» (Farrar, Straus and Giroux, 2012), ο Σαντέλ πραγματεύεται ένα από τα σοβαρότερα ηθικοπολιτικά ζητήματα του καιρού μας: Ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του χρήματος και των αγορών στις σύγχρονες κοινωνίες; Υπάρχουν αγαθά που το χρήμα δεν θα έπρεπε να μπορεί να αγοράζει; Με αφορμή την ιταλική έκδοση αυτού του βιβλίου του, ο Μάικλ Σαντέλ έδωσε στην εφημερίδα «Il Manifesto» τη συνέντευξη που ακολουθεί
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Ο ακόλουθος διάλογος μεταξύ του Περουβιανού νομπελίστα λογοτέχνη Μάριο Βάργκας Λιόσα και του Γάλλου φιλοσόφου Ζιλ Λιποβετσκί δημοσιεύτηκε στην περιοδική επιθεώρηση Lettera Internazionale. Μάριο Βάργκας Λιόσα: Το βιβλίο μου «Ο πολιτισμός του θεάματος» είναι ένα δοκίμιο που εκφράζει ανησυχία, για να μην πω αγωνία, καθώς βλέπουμε ότι αυτό που εννοούσαμε ως «κουλτούρα» όταν ήμουν νέος μετασχηματίστηκε, στη διάρκεια της ζωής μου, σε κάτι πολύ διαφορετικό σε σχέση με τις δεκαετίες του 1950, 1960 και 1970. Το βιβλίο δεν θέλει να είναι απαισιόδοξο, αλλά θέλει να θέσει το πρόβλημα και
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Γεννημένος το 1935 στη Νέα Υόρκη, ο Μάικλ Γουόλτσερ είναι ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της αμερικανικής πολιτικής φιλοσοφίας. Στη γλώσσα μας κυκλοφορούν τα βιβλία του «Δίκαιοι και άδικοι πόλεμοι» (Ιωλκός, 2008), «Η ηθική εντός και εκτός των συνόρων» (Πόλις, 2003) και «Περί ανεκτικότητας» (Καστανιώτης, 1998). Η ακόλουθη συνομιλία του με τον Ιρανό φιλόσοφο Ramin Jahanbegloo είναι ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Conversazioni con Michael Walzer» (Marsilio, 2012). • Ενας ριζοσπάστης διανοούμενος, όπως εσείς, ο οποίος έχει πίσω του πάνω από πενήντα χρόνια αδιάκοπης ακαδημαϊκής και συγγραφικής δραστηριότητας
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Στο βιβλίο του «Mes philo-sophes» (Germina, 2011) ο Γάλλος φιλόσοφος Εντγκάρ Μορέν μιλάει για τους στοχαστές που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της σκέψης του: τον Ηράκλειτο, τον Μοντέν, τον Πασκάλ, τον Σπινόζα, τον Ρουσό, τον Χέγκελ, τον Μαρξ, τον Φρόιντ κ.ά. Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από το κεφάλαιο που αφιερώνει στον Μαρξ. (…) Σε κάθε νέα μου μελέτη ο μαρξισμός μου επεκτεινόταν και γινόταν βαθμιαία μεταμαρξισμός, ώς το σημείο να μην είναι κάτι άλλο από ένα πλαίσιο στο οποίο συντελούνταν η ασυνείδητη κυοφορία της αντίληψής μου
Περισσότερα.. »
Από τον Θανάση Γιαλκέτση Γεννημένος στην Πράγα το 1932, λίγους μήνες πριν ο Χίτλερ καταλάβει την εξουσία, κρυμμένος σε ένα καθολικό σχολείο στη Γαλλία μέχρι το τέλος του πολέμου, ενώ οι γονείς του εκτοπίζονται και δολοφονούνται στο Αουσβιτς, ο Σαούλ Φριντλέντερ, όταν μετά το τέλος της Κατοχής ανακαλύπτει την εβραϊκή του ταυτότητα, μεταναστεύει παράνομα στο Ισραήλ. Με μια τέτοια βιωματική διαδρομή ήταν μάλλον φυσικό, στα χρόνια των σπουδών και της έρευνας, να ασχοληθεί με τη μοίρα των Εβραίων της Ευρώπης. Σήμερα ο Φριντλέντερ θεωρείται διεθνώς ένας από τους κορυφαίους μελετητές του Ολοκαυτώματος. Το επιβεβαιώνει
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Η συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Αλμπέρ Καμί (1913-1960) είναι μια αφορμή για να ακούσουμε ξανά τη φωνή του. Το ακόλουθο κείμενο του Αλμπέρ Καμί δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 1948 στην εφημερίδα «La Gauche»: Μερικές φορές σκέφτομαι, αν δεν έχω κάτι καλύτερο, για τη δημοκρατία (στο να κάνω μετρό, φυσικά). Είναι γνωστό ότι υπάρχει σύγχυση στα μυαλά των ανθρώπων σχετικά με αυτή την πολύτιμη έννοια. Και καθώς μου αρέσει να ξανασυναντιέμαι με τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ανθρώπων, αναζητώ τους ορισμούς που θα μπορούσαν να γίνουν αποδεκτοί από
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Ο Ελληνας αναγνώστης μπορεί να γνωρίσει τη σκέψη του Γάλλου φιλοσόφου Ζαν-Κλοντ Μισεά διαβάζοντας τα τρία βιβλία του που κυκλοφορούν στη γλώσσα μας: «Η εκπαίδευση της αμάθειας» (Βιβλιόραμα, 2002), «Το αδιέξοδο Aνταμ Σμιθ» (Εναλλακτικές εκδόσεις, 2007), «Η αυτοκρατορία του μικρότερου κακού» (Πόλις, 2008). Για να παρουσιάσει τη σκέψη του στο ισπανικό αναγνωστικό κοινό, ο Μισεά έγραψε ένα κείμενο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «El Confidantial». Παρουσιάζουμε στη συνέχεια ένα απόσπασμα από το κείμενο αυτό. Ο επίσημος φιλελευθερισμός υποστηρίζει ότι η ηθική –όπως και η θρησκεία– είναι μια αυστηρά ιδιωτική υπόθεση
Περισσότερα.. »
Από τον Θανάση Γιαλκέτση Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Πολωνού κοινωνιολόγου Ζίγκμουντ Μπάουμαν «A Natural History of Evil» (Yong-June Park, 2011). Η Χάνα Αρεντ, ίσως η πιο σημαντική εκπρόσωπος αυτού του τρόπου σκέψης που αντιτίθεται σαφώς και αδιάλλακτα στην αναγωγή των κοινωνικών φαινομένων στην ατομική ψυχή, παρατηρούσε ότι το αληθινά δαιμονικό πνεύμα μεταξύ των ναζιστών λαοπλάνων ήταν ο Χίμλερ. Ο Χίμλερ –μολονότι δεν προερχόταν από τους κύκλους των μποέμ όπως ο Γκέμπελς και χωρίς να είναι ένας διεστραμμένος όπως ο Στράιχερ, ούτε ένας τυχοδιώκτης όπως ο Γκέρινγκ,
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Στ’ ανοιχτά της Λαμπεντούζα, του νησιού στο νότιο άκρο της Ιταλίας, η θάλασσα γέμισε γι’ άλλη μια φορά με πτώματα. Τα θύματα του πρόσφατου πολύνεκρου ναυαγίου είναι νεκροί χωρίς όνομα, άντρες, γυναίκες και παιδιά, μετανάστες που αναζητούσαν μια καλύτερη μοίρα. Στα τελευταία δέκα χρόνια, 6.700 ανθρώπινες υπάρξεις έχουν χάσει τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να διαβούν αυτήν την πύλη εισόδου στην Ευρώπη. Τον Σεπτέμβριο του 2009, οι ενώσεις Ιταλών δικαστών και νομικών Magistratura democratica και Movimento per la giustizia οργάνωσαν στη Λαμπεντούζα μια συνάντηση με θέμα «Το σύνορο των
Περισσότερα.. »Ο ιταλικός φασισμός ήταν το πρώτο «κόμμα-πολιτοφυλακή» που κατέκτησε την εξουσία σε μια φιλελεύθερη ευρωπαϊκή χώρα, με την ξεκάθαρη πρόθεση να καταλύσει την κοινοβουλευτική δημοκρατία και να οργανώσει με ολοκληρωτικό τρόπο την κοινωνία, υποτάσσοντάς την και ενσωματώνοντάς την στο κράτος, που επιβαλλόταν δεσποτικά ως απόλυτη και κυρίαρχη αξία. Ο Εμίλιο Τζεντίλε, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza, στο βιβλίο του «Φασισμός - Ιστορία και ερμηνεία» (Εκδόσεις Ασίνη, 2013), αναλύει τον ιταλικό φασισμό επισημαίνοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που καθορίζουν την ιστορική μοναδικότητά του. Ο Τζεντίλε παρουσιάζει τον φασισμό «όπως υπήρξε ιστορικά, δηλαδή ως ένα πολιτικό φαινόμενο σύγχρονο, εθνικιστικό, επαναστατικό, ολοκληρωτικό, ρατσιστικό και ιμπεριαλιστικό, αποφασισμένο να καταστρέψει τον δημοκρατικό και φιλελεύθερο πολιτισμό, προτεινόμενο ως ριζοσπαστική εναλλακτική στις αρχές της ελευθερίας και της ισότητας». Με αφορμή την ιταλική έκδοση του βιβλίου του, ο Εμίλιο Τζεντίλε έδωσε στην εφημερίδα «L’Unità» τη συνέντευξη που ακολουθεί
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Με ένα πρόσφατο κείμενό του, ο Γιούργκεν Χάμπερμας παρεμβαίνει στη θεωρητική και πολιτική πολεμική για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ο Γερμανός φιλόσοφος επικρίνει μια μερίδα της Αριστεράς επειδή παραμένει καθηλωμένη σε «νοσταλγικές» θέσεις, επαναλαμβάνοντας έτσι το εθνικιστικό λάθος των αρχών του εικοστού αιώνα. Την αφορμή για την παρέμβαση του Χάμπερμας την έδωσε το βιβλίο του κοινωνιολόγου Βόλφγκανγκ Στρέεκ «Gekaufte Zeit» (Suhrkamp, 2013). Ο Στρέεκ υποστηρίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση ταυτίζεται σήμερα με τον πιο επιθετικό νεοφιλελευθερισμό και ότι ο ιδεαλισμός ενός αριστερού ευρωπαϊσμού τον οδήγησε να συμμετάσχει στην κατασκευή ενός τερατώδους
Περισσότερα.. »
Πριν από διακόσια χρόνια, το 1813, εκδόθηκε στη Μεγάλη Βρετανία ένα βιβλίο με τίτλο «Μια νέα θεώρηση της κοινωνίας». Συγγραφέας του ήταν ο Ρόμπερτ Οουεν (1771-1858), ένας χαρισματικός οραματιστής του οποίου οι ιδέες ενέπνευσαν την πρώτη μορφή βρετανικού σοσιαλισμού. Στη συμβολή του Ρόμπερτ Οουεν αναφέρεται ο Ιταλός ιστορικός Λούτσιο Βιλάρι στο κείμενο που ακολουθεί
Περισσότερα.. »
© 2024 Εφημερίδα των Συντακτών | ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
