Της Νόρας Ράλλη
ΦΩΤ. ΜΑΡΙΟΣ ΒΑΛΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Φέτος είναι η χρονιά της, αν και μιλάμε για επέτειο θανάτου, γεγονός όχι ευχάριστο. Αλλά το να θυμάσαι, και μάλιστα προσωπικότητες όπως η Μελίνα Μερκούρη, ανάγεται σχεδόν σε αναγκαιότητα. Είκοσι χρόνια συμπληρώθηκαν φέτος από τον θάνατό της, το ίδιο και από τον θάνατο του Μάνου Χατζιδάκι, στενοί φίλοι και συνεργάτες σε όλη τους την πορεία. Το Φεστιβάλ Αθηνών τιμάει αυτή την επέτειο με δύο εκδηλώσεις. Με τη συναυλία της Νάνας Μούσχουρη στις 14 Ιουλίου στο Ηρώδειο (που όμως θα εμπεριέχει και άλλους σταθμούς–επετείους στην καριέρα της διάσημης αοιδού) και με την αυριανή συναυλία με τίτλο «Να με θυμάσαι και να μ’ αγαπάς – Τα τραγούδια της Μελίνας» με την Ελεωνόρα Ζουγανέλη να ερμηνεύει τα πιο γνωστά κομμάτια της μεγάλης ηθοποιού, από τον κινηματογράφο και το θέατρο. Τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι, του Μίκη Θεοδωράκη, του Σταύρου Ξαρχάκου, του Γιάννη Μαρκόπουλου, του Βασίλη Τσιτσάνη, του Βαγγέλη Παπαθανασίου, του Νίκου Γκάτσου, της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, του Λευτέρη Παπαδόπουλου, του Κ.Χ. Μύρη, του Οδυσσέα Ελύτη.
Και πλάι τους, ένα ακόμα, το «Γράψε Ουρανός – Μελίνα». Ενα ολοκαίνουργιο τραγούδι, που έγραψαν οι Ευανθία Ρεμπούτσικα και Λίνα Νικολακοπούλου ειδικά για τη βραδιά. Για να το τραγουδήσει η Ελεωνόρα Ζουγανέλη στη Μελίνα, στην Ιλυα, στη Στέλλα, σε όλους μας. Τη συνοδεύει η Καμεράτα, αλλά και η 10μελής μπάντα της τραγουδίστριας, σε μουσική διεύθυνση Μίλτου Λογιάδη. Την παράσταση θα πλαισιώσουν δύο χορευτές (Χρήστος Καφετζής, Νίκος Ράπτης) και τέσσερις ηθοποιοί (Μιχάλης Ζέκης, Κωνσταντίνος Μπάζας, Πάνος Μπόρας, Μιχάλης Λεβεντογιάννης), καθώς και η Χορωδία Αποφοίτων Αρσάκειων Τοσίτσειων Σχολείων GraduArti, υπό τη διεύθυνση της Χριστίνας Βαρσάμη Κούκνη.
Σε αυτό της το εγχείρημα, λοιπόν, η Ελεωνόρα Ζουγανέλη θα έχει στο πλευρό της παλιούς και νέους συνεργάτες, αλλά και συμμετοχές – έκπληξη, όπως αυτή της σπουδαίας ηθοποιού Μπέτυς Βαλάση, σε ρόλο σχολιαστή. Επίσης, το συναυλιακό κομμάτι θα συνοδευτεί από προβολές βίντεο, από αρχειακό υλικό (ταινίες, φωτογραφίες, προσωπικές μαγνητοσκοπήσεις) του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη. «Είμαστε πολλοί και από διαφορετικούς καλλιτεχνικούς χώρους ο καθένας, αλλά έτσι μόνο θα μπορούσαμε να κάνουμε αισθητές όλες τις πλευρές της πολυδιάστατης προσωπικότητας της Μελίνας, να χρωματίσουμε όλες τις εποχές της, τον χρόνο που περνούσε, τα διαφορετικά πράγματα με τα οποία καταπιάστηκε», μας εξηγεί η Ελεωνόρα.
Η σκηνοθεσία ανήκει στον Πέτρο Ζούλια, που έχει συνδεθεί με τη δραματουργική αναπαράσταση βίων σημαντικών καλλιτέχνιδων (Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Μαργαρίτα Λυμπεράκη κ.ά.). «Ο Πέτρος έχει ασχοληθεί με μεγάλες προσωπικότητες, με τις οποίες μας έχει κάνει να νιώσουμε μεγαλύτερη οικειότητα. Κατορθώνει να τις ζωντανέψει όμορφα, τρυφερά. Πολύ περισσότερο, όμως, τώρα που τον γνώρισα και από κοντά, κατάλαβα πως αναζητά την αλήθεια και το γήινο του κάθε ανθρώπου», μας λέει η Ελεωνόρα Ζουγανέλη. «Και επειδή η Τέχνη από μόνη της φέρει ενδογενώς αυτό το φευγάτο, το μετέωρο, μου αρέσει πολύ που ο Πέτρος μέσα από τις σκηνοθετικές εικόνες που δημιουργεί προσπαθεί όλο αυτό να το γειώσει, ακόμη και να το απομυθοποιήσει. Δεν το λέω με αρνητική χροιά. Η Μελίνα είναι μύθος. Αλλά δεν θέλουμε να θεωρηθεί κάτι το άπιαστο, το φευγαλέο. Η ίδια ήταν τόσο μα τόσο εκρηκτικά ανθρώπινη, και αυτό στην παράσταση έρχεται στο σήμερα. Την αισθανόμαστε. Αυτό θέλουμε να καταφέρουμε όλοι οι συμμετέχοντες: να βιώσουμε τη Μελίνα, όχι ως μύθο, αλλά στο σήμερα, στην καθημερινότητά μας».
Πώς νιώθει που τόσο νωρίς στην καριέρα της και τόσο νέα πρόκειται να εμφανιστεί στο Ηρώδειο, και μάλιστα με τη Μελίνα ως θέμα και τα τραγούδια της ως ρεπερτόριο; «Εχω τη χαρά και την τύχη στις ζωντανές μου εμφανίσεις να ερμηνεύω γνωστά τραγούδια σπουδαίων συνθετών. Και πάντα προσπαθώ να ερμηνεύσω και όχι να μιμηθώ. Στην περίπτωση της Μελίνας, εννοείται πως δεν θα υποδυθώ την ίδια, ούτε φυσικά τον μοναδικό τρόπο που έλεγε τα τραγούδια της. Θέλησα ωστόσο να την αισθανθώ, να ψάξω μέσα μου το γιατί και το πώς. Τα συμπεράσματα τα οδηγώ στη δική μου φωνή και στάση πάνω στη σκηνή. Θα κινηθώ, αλλά όχι ως Μελίνα. Θα τραγουδήσω, αλλά όχι ως Μελίνα. Το σημαντικό για μένα είναι ότι μου δόθηκε η αφορμή και ο χρόνος να παρατηρήσω αυτήν τη σπουδαία Ελληνίδα».
Οσο για το αν θα αλλάξει η οπτική της μετά το Ηρώδειο ήταν πολύ συγκεκριμένη: «Ηταν τόση η χαρά μου όταν μου έγινε η συγκεκριμένη πρόταση, που δεν πρόλαβα ούτε να αγχωθώ, ούτε να φοβηθώ. Είναι μεγάλη τιμή και το ξέρω. Είπα αμέσως το “ναι” και βούτηξα στα βαθιά. Δεν θα πω πως είναι κάτι εύκολο. Αλλά, τα θετικά συναισθήματα υπερτερούν και όχι, ούτε να μεγαλοπιαστώ μετά το Ηρώδειο πρόκειται, ούτε να αλλάξω πορεία. Αν και από πολύ μικρή παρακολουθώ παραστάσεις στο Ηρώδειο και ο χώρος μού είναι οικείος, πράγματι είμαι πολύ νέα για να ανέβω στη σκηνή του. Αλλά δεν το φοβάμαι. Δουλεύω πολλούς μήνες τώρα γι’ αυτή την παράσταση, την αγκάλιασα και, μετά από αυτή, θα συνεχίσω κανονικά να κάνω τη δουλειά μου, όπως και πριν».
Από τον κόσμο περιμένει να «νιώσει ανάταση και συγκίνηση. Να διασκεδάσει, να γελάσει, να ξαναζήσει τη Μελίνα. Και κυρίως, να καταλάβει τι σημαίνει ζω χωρίς αυτήν. Τι σημαίνουν είκοσι χρόνια από το “αντίο” της Μελίνας. Και μαζί, τι σημαίνει να ζω χωρίς όλα αυτά που συμβόλιζε η ίδια… Τώρα θα μου πεις, μπορεί μία παράσταση να πετύχει όλα αυτά; Ναι, μπορεί και να τα καταφέρει».
Ιnfo: 10 Ιουλίου, στις 21.00 στο Ηρώδειο. Η συναυλία είναι υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη. Χορογραφίες: Φώτης Διαμαντόπουλος, Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ. Τα κοστούμια της Ελεωνόρας Ζουγανέλη είναι του Τάκη Γιαννέτου. Τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί.
……………………………………………………………………………….
Ενα νέο τραγούδι για τη Μελίνα
(Νικολακοπούλου – Ρεμπούτσικα)
Γραψε Ουρανός – Μελίνα
«Ελληνα, Ελληνα είναι έρωτας η λευτεριά
Ελληνα, Ελληνα και χαμόγελο στη μαχαιριά
Γράψε μου γράμμα Αθήνα
Να μάθω κι εγώ πως περνάς
Γράψε ουρανός Μελίνα
Και τα δύσκολα άστα σε μας
Εχω αγκαλιά το Μάνο
Πιάνει ένα άστρο μου δίνει φωτιά
Ενα τσιγάρο κάνω
Για της Στέλλας τη λαβωματιά
Ελληνα, Ελληνα είναι έρωτας η λευτεριά
Ελληνα, Ελληνα και χαμόγελο στη μαχαιριά
Ακουσα το Θησείο
Κι την Ακρόπολη να συζητούν
Εχουμε πια Μουσείο
Τα Ελγίνεια πίσω να ‘ρθούν
Να το θυμάσαι Ευρώπη
Σου το λέει η Μελίνα η Ρωμιά
Ομορφοι είν’ όλοι οι τόποι
Μα το φως της Ελλάδας, ζημιά»
