Του Τάσου Παππά
Η λέξη «συνωμοσία» παρακολουθεί τη δυναστεία των Παπανδρέου σ’ όλη τη διάρκεια του πολιτικού βίου της. Τρεις πρωθυπουργούς έδωσε στη χώρα, και οι τρεις έπεσαν από την εξουσία ύστερα από συνωμοσίες ντόπιων και ξένων εχθρών της. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζονται οι οπαδοί της. Για τον μόνο πάντως που έχει επιβεβαιωθεί η σχετική θεωρία είναι για τον γενάρχη της δυναστείας, τον Γεώργιο Παπανδρέου. Το 1965, τον ανάγκασαν να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία η αμερικανική πρεσβεία, το παλάτι, οι μεγαλοεκδότες της εποχής και οι εξωνημένοι βουλευτές της Ενωσης Κέντρου. Ωστόσο, για το πώς έχασαν την εξουσία οι άλλοι δύο Παπανδρέου, τον τόνο στις συζητήσεις δίνει η μυθολογία που τροφοδοτείται από την εσκεμμένη αινιγματικότητα των πρωταγωνιστών.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε θύμα συνωμοσίας (πάντα σύμφωνα με τους φίλους του) δύο φορές. Την πρώτη το 1989, όταν η Δεξιά, ο ενιαίος Συνασπισμός και οι μεγαλοεκδότες (πάλι) της εποχής τον έστειλαν στο Ειδικό Δικαστήριο, τον διέσυραν, με συνέπεια να χάσει τις εκλογές του 1990 από τον προαιώνιο αντίπαλό του Κ. Μητσοτάκη (τον αρχιερέα της αποστασίας, κατά τον Α. Παπανδρέου).
Τη δεύτερη φορά το 1996, όταν η «ομάδα των τεσσάρων» (Σημίτης, Πάγκαλος, Αυγερινός, Βάσω Παπανδρέου) με τη συνδρομή του Γ. Παπανδρέου τον υποχρέωσαν σε παραίτηση και έτσι άνοιξε ο δρόμος για τον Κ. Σημίτη. Βεβαίως σ’ αυτήν την περίπτωση είχαμε μια κλασικού τύπου εσωκομματική σύγκρουση. Παρ’ όλα αυτά, η πτέρυγα των παπανδρεϊκών κατηγόρησε την «ομάδα των τεσσάρων» ότι συνεργάστηκε για να πετύχει τον στόχο της με εξωθεσμικά κέντρα – μ’ άλλα λόγια με τη διαπλοκή (να την ξανά).
Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να αποτελέσει εξαίρεση στον κανόνα ο Γιώργος Παπανδρέου. Μιλώντας στη διημερίδα του ΠΑΣΟΚ είπε, ανάμεσα στ’ άλλα, ότι «η στρατηγική ήττα για το κόμμα δεν ήταν το Μνημόνιο· στρατηγική ήττα ήταν η αποτροπή του δημοψηφίσματος». Αναφερόμενος (με μισόλογα, υπαινιγμούς και ατελείς περιγραφές) σ’ αυτούς που τον υπονόμευσαν εξαιτίας της πρόθεσής του να πάει σε δημοψήφισμα, δεν περιορίστηκε μόνο στους συνήθεις εχθρούς –κομματικοί αντίπαλοι, οικονομικά και (φυσικά) εκδοτικά συμφέροντα–, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι στην υλοποίηση του σχεδίου για την αποκαθήλωσή του συμμετείχαν και φίλιες δυνάμεις (δηλαδή στελέχη του κόμματός του).
Με την ευκαιρία να θυμίσουμε ότι τότε, εναντίον του δημοψηφίσματος, είχαν ταχθεί οι περισσότεροι κορυφαίοι παράγοντες του ΠΑΣΟΚ, μηδέ του Ευάγγελου Βενιζέλου εξαιρουμένου. Επειδή η ανατροπή ενός πρωθυπουργού με δόλια μέσα δεν είναι υπόθεση του κόμματος από το οποίο προέρχεται, αλλά αφορά συνολικά το πολιτικό σύστημα, περιμένουμε από τον κ. Παπανδρέου στοιχεία και από τον κ. Βενιζέλο απαντήσεις.
