ΙΣΡΑΗΛ Λίγο πριν από τις εκλογές, ο συνασπισμός του Νετανιάχου και του ακροδεξιού Λίμπερμαν δέχεται δημοσκοπικές πιέσεις όχι από τη διασπασμένη Κεντροαριστερά αλλά από την -ακόμη πιο- άκρα Δεξιά
Της Μαργαριτας Βεργολιά
«Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα δυσκολευτούν πολύ να γράψουν το κεφάλαιο “Μπενιαμίν Νετανιάχου”. Επειτα από οκτώ χρόνια στην εξουσία, δεν έχει να επιδείξει κάτι αξιομνημόνευτο», σχολιάζει δεικτικά σε χθεσινό άρθρο του ο Γιόσι Σαρίντ της έγκριτης «Haaretz», δύο εβδομάδες πριν ανοίξουν οι κάλπες των κρίσιμων, πρόωρων εκλογών στο Ισραήλ, στις 22 Ιανουαρίου.
«Παρ' όλα αυτά», συνεχίζει ο αρθρογράφος, «εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις ως ο καταλληλότερος για την ισραηλινή πρωθυπουργία, με όλους τους άλλους υποψήφιους να έπονται σε διαφορά». Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις αφήνουν, πάντως, να φανεί ότι αυτή μπορεί, σύντομα, να είναι μόνον η μισή αλήθεια…
Από τη μία, αναφέρουν οι «Times of Israel», στις τάξεις των αναποφάσιστων ψηφοφόρων -που φθάνουν το ουδόλως… ευκαταφρόνητο 50% (!)- ο απερχόμενος Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει την ίδια δημοτικότητα (46%) με τη Σέλι Γιασίμοβιτς, πρώην δημοσιογράφο και νυν ηγέτιδα του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος, των αντιπολιτευόμενων Εργατικών.
Από την άλλη, το κοινό μέτωπο που έχουν συγκροτήσει το δεξιό κόμμα του Νετανιάχου, Λικούντ, με το υπερεθνικιστικό Ισραέλ Μπεϊτένου του (υπόδικου) πρώην ΥΠΕΞ, Αβιγκντορ Λίμπερμαν, δέχεται εσχάτως επίθεση στα δημοσκοπικά του ποσοστά. Και μάλιστα όχι από εκεί που φοβόταν περισσότερο -την ισραηλινή κεντροαριστερά, που παραμένει διασπασμένη- αλλά από την (ακόμη πιο) άκρα δεξιά.
Για την ακρίβεια, από το σχετικά νεόκοπο κόμμα Εβραϊκή Εστία του πρώην κομάντο του ισραηλινού στρατού, πρώην επικεφαλής των Εβραίων εποίκων στη Δυτική Οχθη και πολυεκατομμυριούχου επιχειρηματία, Ναφτάλι Μπένετ. «Αλιεύοντας» ολοένα και περισσότερες ψήφους από τους δυσαρεστημένους υποστηρικτές της κυβερνώσας δεξιάς, ο Μπένετ δεν αποκλείεται να αναδειχθεί σε ρυθμιστικό παράγοντα του μετεκλογικού σκηνικού στη χώρα. Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η Εβραϊκή Εστία έχει 13-16 έδρες (από μόλις 3 που είχε στην απερχόμενη Βουλή).
Ενα μεγάλο «δέλεαρ» για τον συνασπισμό Νετανιάχου-Λίμπερμαν, που στην πρόθεση ψήφου παίρνει 34-36 έδρες στην Κνεσέτ (σε σύνολο 120) και παραμένει ακόμη αβέβαιο εάν θα καταφέρει να εξασφαλίσει, έστω και οριακά, την πλειοψηφία, μέσα από την παραδοσιακή συνεργασία του με μικρότερα, θρησκευτικά κόμματα, όπως το υπερορθόδοξο Σας (10-12 έδρες) και ο Ενωμένος Ιουδαϊσμός Τορά (5-7 έδρες).
Το παράδοξο είναι ότι την εκλογική τάση προς ολοένα και πιο δεξιά τροφοδοτεί η ίδια η ισραηλινή κεντροαριστερά, με τη διασπαστική τακτική της. Παρά τις προσπάθειες για κάθοδο στις εκλογές με ένα κοινό ψηφοδέλτιο -που εκτιμάται ότι θα μπορούσε να φέρει ακόμη και την πρωτιά στην κάλπη- οι ηγέτες των Εργατικών (17-18 έδρες), του Γες Ατίντ (10-11 έδρες) και του νεοσύστατου ΧαΤνούχα (7-10 έδρες) δεν κατάφεραν να συνασπιστούν.
Αιτία, φημολογείται, ήταν η πρόταση της ηγέτιδας του ΧαΤνούχα (Το Κίνημα) και πρώην ΥΕΠΞ, Τζίπι Λίβνι, για ενδεχόμενη μετεκλογική συμμετοχή σε κυβέρνηση ενότητας υπό τον Νετανιάχου. Προοπτική, την οποία οι έτεροι δύο κεντροαριστεροί ηγέτες απέρριψαν μετά… βδελυγμίας!
Μοιραία, βλέποντας τον κίνδυνο εξ αριστερών να περιορίζεται -τουλάχιστον επί του παρόντος- ο 63χρονος Νετανιάχου περνά τώρα φουλ στην αντεπίθεση από τα άκρα δεξιά, στοχεύοντας να «φρενάρει» την άνοδο του 40χρονου Ναφτάλι Μπένετ. Χθες, επισκέφθηκε τον εβραϊκό οικισμό Αριέλ στη Δυτική Οχθη, μοιράζοντας υποσχέσεις ότι ο εποικισμός θα συνεχιστεί στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Και σήκωσε και πάλι τη «σημαία» του εθνικισμού, «δείχνοντας» τη Συρία και το Ιράν ως τις μεγαλύτερες απειλές για το εβραϊκό κράτος.
Οι περισσότεροι Ισραηλινοί ψηφοφόροι φαίνεται, ωστόσο, να έχουν άλλη γνώμη. Σε χθεσινή δημοσκόπηση των «Times of Israel», το 43% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι πρώτο μέλημα της νέας κυβέρνησης πρέπει να είναι η άμεση αντιμετώπιση των κοινωνικο-οικονομικών προβλημάτων στη χώρα. Μόλις το 16% ανάγει σε προτεραιότητα τον ειρηνευτικό διάλογο με τους Παλαιστινίους. Σχεδόν 1 στους 10 θεωρεί την πυρηνική απειλή του Ιράν μείζον θέμα. Μόνον ένα 7% δηλώνει ανήσυχο με τις περιφερειακές γεωπολιτικές ανακατατάξεις…
«Υπάρχουν δύο διαφορετικές και αντικρουόμενες νοοτροπίες στις τάξεις των ψηφοφόρων», παρατηρεί ο επικοινωνιολόγος Στέφαν Μίλερ. «Οι ψηφοφόροι της δεξιάς -38% του συνόλου- δηλώνουν αισιόδοξοι για την πορεία που χαράσσει το Ισραήλ, δίνουν εύσημα στον Μπενιαμίν Νετανιάχου για το κυβερνητικό του έργο και εκφράζουν την ίδια ανησυχία για θέματα ασφαλείας, όπως η ιρανική απειλή, με αυτά περί οικονομίας.
Σχεδόν το ακριβώς αντίθετο υποστηρίζουν οι οπαδοί της αριστεράς (16%) και του κεντρώου χώρου (36%). Εκτιμούν ότι η χώρα ακολουθεί λάθος δρόμο, δηλώνουν απογοητευμένοι από την πρωθυπουργία του Νετανιάχου και θεωρούν τα κοινωνικο-οικονομικά και εσωτερικά ζητήματα πολύ πιο σημαντικά, απ' οτιδήποτε άλλο».
