Τη συνέχιση της πολιτικής της κυβέρνησης και την προστασία της κυβερνητικής σταθερότητας θέτει ως ζητούμενο για να μην οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές ο Ευάγγελος Βενιζέλος, χωρίς να παραβλέπει το ορόσημο της προεδρικής εκλογής τον Μάρτιο του 2015. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης εμφανίζεται αισιόδοξος, εκτιμώντας ότι ήρθε η ώρα της οριστικής εξόδου από το Μνημόνιο και της αποχώρησης της τρόικας από την Ελλάδα. Υπερασπίζεται την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, προαναγγέλλοντας μάλιστα 700 εκατομμύρια ευρώ σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, ενώ για το χρέος τονίζει ότι είναι βιώσιμο, επικαλούμενος τον επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ. Για το ΠΑΣΟΚ δηλώνει ότι δεν «αυτοδιαλύεται», ωστόσο αφήνει ανοιχτό ενδεχόμενο το κοινό σχήμα της Κεντροαριστεράς να διατηρηθεί ως συνασπισμός κομμάτων και μετά την αναμέτρηση του Μαΐου. «Οσο αναπνέω θα αγωνίζομαι να μην υποστεί ο τόπος αυτό που με τεράστιες θυσίες αποφύγαμε έως τώρα», απαντά σχετικά με το προσωπικό του μέλλον.

«Αποκλείω τις τριπλές εκλογές, εφόσον το ζητούμενο είναι η συνέχιση της μόνης εθνικής στρατηγικής και η προστασία της κυβερνητικής σταθερότητας

«Περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ του πρωτογενούς πλεονάσματος θα πάνε στην κοινωνία και την αγορά, τώρα, πριν από τις ευρωεκλογές

→Η τρόικα ζητά να ελεγχθεί η εκπλήρωση των όρων και των προϋποθέσεων, αλλά κι εμείς πρέπει να πούμε πως ήρθε η ώρα της στροφής προς την οριστική έξοδο από την κρίση και το Μνημόνιο

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Δημήτρη Κουκλουμπέρη

• Η τρόικα εξακολουθεί να απαιτεί, παρά το διαρκές αίτημά σας να ληφθούν υπόψη οι σκληρές θυσίες των πολιτών. Τελικά, δεν είναι όλα υπό έλεγχο…

Δυστυχώς, στα τέλη του 2009, η Ελλάδα βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο, σε μια κατάσταση απόλυτου αδιεξόδου, με τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα, τεράστιο έλλειμμα ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και άρα ανταγωνιστικότητας και με μη χρηματοδοτήσιμο και βιώσιμο δημόσιο χρέος. Επρεπε λοιπόν να λάβει ένα μοναδικού ύψους δάνειο από τους Ευρωπαίους εταίρους της και δευτερευόντως από το ΔΝΤ. Αυτό το δάνειο τελικά έφτασε τα 240 δισ., χωρίς να υπολογίζονται άλλα κρίσιμα στοιχεία του δεύτερου και τελικού πακέτου, όπως το μεγάλο κούρεμα του χρέους που ακολούθησε και η στήριξη των τραπεζών, που είναι ουσιαστικά στήριξη των καταθέσεων και άρα της δυνατότητας χρηματοδότησης των επιχειρήσεων υπό πάρα πολλές δυσκολίες.

• Και τώρα τι απομένει;

Η τρόικα, όπως έχω πει, έχει πάψει εδώ και πάρα πολύ καιρό να είναι ένα απλό διαθεσμικό όργανο. Λειτουργεί ως πολιτικός εκπρόσωπος των κρατών–μελών που μετέχουν στο πρόγραμμα στήριξης. Η έκθεση που θα κάνει τώρα η τρόικα είναι ουσιαστικά η τελευταία. Είναι συνεπώς λογικό να γίνεται επισκόπηση όλων των θεμάτων, καθώς το επόμενο βήμα είναι η επιβεβαίωση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους. Τα επιτεύγματά μας είναι ευτυχώς πάρα πολλά. Το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι μια ρητορεία ή ένα λογιστικό τέχνασμα. Είναι το αποτέλεσμα των θυσιών, των κόπων και της αγωνίας του ελληνικού λαού. Οι διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν γίνει είναι ήδη πάρα πολύ μεγάλες. Ως εκ τούτου, ναι, η τρόικα ζητά να ελεγχθεί η εκπλήρωση των όρων και των προϋποθέσεων, αλλά κι εμείς πρέπει να πούμε πως ήρθε η ώρα της στροφής προς την οριστική έξοδο από την κρίση και το Μνημόνιο. Οσο κι αν αυτό φαίνεται απίστευτο σε όσους έχουν υιοθετήσει το στερεότυπο μιας Ελλάδας που δεν θα μπορέσει να βγει από την κρίση όσο κατοικείται από Ελληνες.

• Αν οι δανειστές επιμείνουν για μέτρα, εκτός διαρθρωτικών αλλαγών, τι θα κάνετε;

Εχουμε πει με πολύ καθαρό και απόλυτο τρόπο ότι πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα ούτε χρειάζονται ούτε μπορεί να ληφθούν. Οι διαρθρωτικές αλλαγές είναι αναγκαίες για ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος στην υπηρεσία του πολίτη και της ανάπτυξης. Αρα, η κοινωνία τις στηρίζει. Κι αυτό το πλαίσιο είναι απαράβατο.

• Οι αποφάσεις για το χρέος παραπέμπονται για το καλοκαίρι. Οι προσδοκίες της κυβέρνησης για έναρξη των σχετικών συζητήσεων την άνοιξη πέφτουν έξω;

Σύμφωνα με την ισχύουσα απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Eurogroup, μόλις εκπληρωθεί ο όρος του πρωτογενούς πλεονάσματος, που η Ελλάδα τον έχει εκπληρώσει έναν χρόνο νωρίτερα από ό,τι είχε προγραμματιστεί, θα επιβεβαιωθεί από τους εταίρους μας η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους. Τα στατιστικά δεδομένα του 2013 επιβεβαιώνονται από τη Eurostat τον Απρίλιο του 2014, οπότε και πρέπει να κινηθεί η διαδικασία αυτή, η οποία τεχνικά έχει περιγραφεί με τον καλύτερο τρόπο από τον θεσμό που είναι ο πραγματικός αντισυμβαλλόμενός μας, δηλαδή από το ESM. Ο επικεφαλής του ESM, ο Κλάους Ρέγκλινγκ, έχει εξηγήσει κατ’ επανάληψη ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος, όπως πρέπει να περιγράφεται, σε όρους καθαρής παρούσης αξίας, είναι όχι μόνο βιώσιμο, αλλά και πολύ μικρότερο από το δημόσιο χρέος πολλών ευρωπαϊκών χωρών.

• Πότε προσδιορίζετε χρονικά την έξοδο της χώρας από το Μνημόνιο;

Τώρα μπαίνουμε στην τελική ευθεία εξόδου από το ισχύον Μνημόνιο, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ίδιου του προγράμματος. Σημασία έχει συνεπώς να μη χρειαστεί η Ελλάδα να υπαχθεί σε ένα πρόσθετο πρόγραμμα προσαρμογής με ειδική και αυξημένη επιτήρηση, δηλαδή μια επιτήρηση μεγαλύτερη και αυστηρότερη από αυτήν που ισχύει ούτως ή άλλως για όλες τις χώρες της ευρωζώνης και της Ε.Ε. Προφανώς, πάντα θα ισχύει το σύμφωνο σταθερότητας, πάντα θα υπάρχει ο στόχος, π.χ., για δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ. Αλλά ήδη η Ελλάδα το 2014 θα έχει δημοσιονομικό έλλειμμα 2,1% του ΑΕΠ, ενώ το πρωτογενές της πλεόνασμα σε διαρθρωτικούς όρους θα είναι το καλύτερο στον κόσμο, δηλαδή με 6,5% του ΑΕΠ θα είναι καλύτερο και από της Σιγκαπούρης.

• Οι πολίτες πώς θα επωφεληθούν;

Η προσοχή πλέον θα στραφεί στην πραγματική οικονομία και στους ρυθμούς ανάπτυξης. Γιατί φυσικά μόνο τα δημοσιονομικά δεδομένα δεν διασφαλίζουν την καλή δυναμική του χρέους. Το κρίσιμο στοιχείο είναι να υπάρχει ένα ΑΕΠ που αυξάνεται με σταθερούς θετικούς ρυθμούς. Και αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της ανεργίας και της απασχόλησης. Και βέβαια, η αλλαγή θα ξεκινήσει από την αλλαγή του κλίματος, από την αίσθηση αισιοδοξίας, από την ενίσχυση της κατανάλωσης, από τη διάθεση των επιχειρήσεων να αναλαμβάνουν επενδυτικούς κινδύνους. Γιατί έτσι κινείται ο τροχός της πραγματικής οικονομίας, έτσι ενισχύονται επιχειρήσεις, έτσι διασφαλίζονται ή δημιουργούνται θέσεις εργασίας. Επιπλέον, τα 2/3 του πρωτογενούς πλεονάσματος θα χρησιμοποιηθούν άμεσα για να καλυφθούν ανάγκες ευπαθών ομάδων και να αποκατασταθούν αδικίες που έγιναν υπό την πίεση της κρίσης. Αυτό σημαίνει περίπου 700 εκατ. στην κοινωνία και την αγορά, τώρα, πριν από τις ευρωεκλογές.

• Τι κρίνεται στις ευρωεκλογές; Υπάρχει περίπτωση να διακυβευτεί η κυβερνητική σταθερότητα από το αποτέλεσμα της κάλπης του Μαΐου;

Κατ’ αρχάς, πρέπει να θυμόμαστε πάντα ότι δεν έχουμε μόνον ευρωεκλογές τον Μάιο, αλλά και δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Και το τι κρίνεται στις ευρωεκλογές καλό είναι να το έχουμε πει από πριν. Το λέω αυτό, γιατί συνήθως έρχονται κάποιοι μετά και θέτουν θέμα νομιμοποίησης της κυβέρνησης και άρα εθνικής στρατηγικής της χώρας. Αυτό λοιπόν πρέπει να είναι σε γνώση των πολιτών. Η κυβερνητική σταθερότητα δεν διακυβεύεται. Αλλά θα μου επιτρέψετε να πω ότι η ενισχυμένη παρουσία του ΠΑΣΟΚ και του δημοκρατικού προοδευτικού χώρου είναι η πραγματική εγγύηση της κυβερνητικής σταθερότητας. Αυτό είναι ζήτημα πολύ πιο κρίσιμο από την αριθμητική σχέση των εκλογικών ποσοστών Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ.

• Το σενάριο των τριπλών εκλογών το αποκλείετε; Η τετραετία θα εξαντληθεί;

Προφανώς και το αποκλείω, εφόσον το ζητούμενο είναι η συνέχιση της μόνης εθνικής στρατηγικής και η προστασία της κυβερνητικής σταθερότητας, την αξία της οποίας καταλαβαίνουν πολύ περισσότεροι από αυτούς που το ομολογούν. Υπάρχει βέβαια και το κρίσιμο σημείο της προεδρικής εκλογής τον Μάρτιο του 2015, αλλά αυτό θα το δούμε με τους όρους που απαιτούνται θεσμικά, δηλαδή με κριτήριο τη μέγιστη δυνατή συναίνεση.

• Ποιος ο ρόλος του ΠΑΣΟΚ στο υπό διαμόρφωση κοινό ψηφοδέλτιο της Κεντροαριστεράς στις ευρωεκλογές; Κάποιοι επιμένουν να ανησυχούν ότι το ΠΑΣΟΚ θα αυτοδιαλυθεί και ορισμένοι άλλοι από τους συμπράττοντες στο εγχείρημα θέλουν νέο κόμμα…

Το ΠΑΣΟΚ έλαβε συγκεκριμένη και επιτακτική εντολή από ένα σημαντικό ποσοστό του εκλογικού σώματος τον Ιούνιο του 2012. Μετέχει στη Βουλή και την κυβέρνηση, κουβαλάει το βάρος ολόκληρης εθνικής στρατηγικής που εφαρμόστηκε επώδυνα, με τεράστιο και δυσανάλογο κόστος. Αντιμετωπίζουμε με ανοιχτή διάθεση, απόλυτη γενναιοδωρία και ισοτιμία, χωρίς κανέναν ηγεμονισμό, χωρίς καμιά μιζέρια και μικροψυχία όλους τους πολίτες, όλες τις κινήσεις, όλα τα κόμματα, που βρίσκονται στον ίδιο ευρύτερο αξιακό και πολιτικό χώρο με αναφορά στην ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, στο Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα. Εχουμε πει στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή ποιο είναι το πλαίσιο στο οποίο κινούμαστε. Το ψηφοδέλτιο του χώρου θα συγκροτηθεί με ανοιχτές δημοκρατικές διαδικασίες έτσι ώστε να διαμορφωθεί η μέγιστη δυνατή δυναμική. Συνεπώς, το ΠΑΣΟΚ ούτε «αυτοδιαλύεται» ούτε επιτρέπει σε οποιονδήποτε να ασεβεί σε βάρος του. Οπως σεβόμαστε τους πάντες, απαιτούμε απόλυτο σεβασμό, όχι μόνο στην ιστορία, αλλά και στη φυσιογνωμία και στον ρόλο του ΠΑΣΟΚ.

• Μετά τις ευρωεκλογές το σχήμα-ομπρέλα θα διατηρηθεί ως συνασπισμός κομμάτων; Θα κατέβει δηλαδή και σε εθνική αναμέτρηση;

Ο στόχος τώρα είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές, αλλά και στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές.

• Η ΔΗΜΑΡ γιατί αρνείται; Πιστεύετε ότι ο Φώτης Κουβέλης βλέπει πλέον προς την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ;

Κοιτάξτε, είναι άχαρη αυτή η συζήτηση και δεν έχει νόημα να συνεχίζεται, και μάλιστα δημόσια. Εδώ πρόκειται για μια επιλογή που αφορά την κατεύθυνση της χώρας, την εθνική στρατηγική, την αίσθηση ευθύνης που έχει ο καθένας, ως κομματικός φορέας, ως παράταξη, ως άτομο. Εμείς ούτε αμφιρρέπουμε ούτε έχουμε ως πρόταγμα το κομματικό μας «μαγαζί». Υπατο κριτήριό μας είναι η δημοκρατική παράταξη που πάντοτε λειτούργησε πατριωτικά, δηλαδή πραγματικά προοδευτικά.

• Γιατί διατηρείτε επιθετική ρητορική προς την αξιωματική αντιπολίτευση; Είναι περισσότερα τα κοινά σημεία με τη Ν.Δ.;

Δεν διατηρούμε καμία επιθετική ρητορική. Συνήθως, αμυνόμαστε απέναντι σε χυδαίες, συκοφαντικές επιθέσεις που δεν έχουν καμία λογική, υποδηλώνουν πάθος και ευτέλεια διότι επιχειρείται η απαξίωση ενός χώρου, με έναν τρόπο που θυμίζει όχι ’89 αλλά τις χειρότερες μορφές πολιτικής αντιπαράθεσης του 19ου αιώνα στη χώρα μας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ είναι προϊόν ενός εκλογικού δανείου από τη μεγάλη μήτρα του ΠΑΣΟΚ. Αυτή είναι και η μεγάλη αντίφαση. Καταγγέλλονται τα κόμματα και οι πολιτικές της Μεταπολίτευσης στο όνομα της επανόδου στις πολιτικές αυτές. Αντί να διατυπωθεί μία εναλλακτική πρόταση οριστικής εξόδου από την κρίση, προτείνονται η επάνοδος και ο εγκλωβισμός στα διαχρονικά αίτια της κρίσης. Αρα, τα κριτήριά μας είναι προγραμματικά και γι’ αυτό είχαμε προτείνει τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση μετά τις εκλογές και του Μαΐου και του Ιουνίου το 2012. Αυτός δεν θέλησε να μετάσχει στην εθνική ευθύνη.

• Ιστορικό συμβιβασμό μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς θέλει η πλειονότητα των πολιτών. Μάλλον εννοεί μια κυβέρνηση Ν.Δ.-ΣΥΡΙΖΑ. Είναι αυτό δυνατό στις σημερινές συνθήκες;

Ο ιστορικός συμβιβασμός στις μέρες μας είναι ο συμβιβασμός της εθνικής υπευθυνότητας και της εθνικής ενότητας. Αυτό λοιπόν που θέλει ο λαός είναι ευρύ μέτωπο συναίνεσης και ευθύνης για την οριστική έξοδο της χώρας, όχι απλά από την κρίση, αλλά από οτιδήποτε συνιστά υστέρηση και αγκύλωση. Είναι αυτό δυνατόν υπό τις σημερινές συνθήκες; Δυστυχώς όχι, αλλά πρέπει να αγωνιστούμε να διαμορφώσουμε τις συνθήκες ενός άλλου πολιτικού πολιτισμού για τον οποίο δυστυχώς λίγοι ενδιαφέρονται στη χώρα μας.

• Αν μπορούσατε να αλλάξετε κάτι απ’ αυτά που έγιναν τα τελευταία χρόνια, τι θα αλλάζατε ή θα κάνατε διαφορετικά;

Είναι προφανές ότι θα έπρεπε να έχουμε μιλήσει με διαφορετικό τρόπο πριν από τις εκλογές του 2009. Οτι θα έπρεπε να έχουν διαμορφωθεί μεγάλες κοινοβουλευτικές συναινέσεις και αυξημένες πλειοψηφίες όταν λήφθηκαν οι πρώτες κρίσιμες αποφάσεις στην αρχή του 2010. Θα άλλαζα οτιδήποτε συνετέλεσε ώστε να δημιουργηθεί ένα κλίμα αμεριμνησίας, να προκληθούν καθυστερήσεις, να αναπαραχθούν και να οξυνθούν ακατάσχετες δημαγωγίες και λαϊκισμοί. Αυτό αφορά βεβαίως και όλη την περίοδο τουλάχιστον από το 2007 και μετά, όταν η παγκόσμια κρίση ήταν πλέον οφθαλμοφανής.

• Κάνοντας προβολή στο μέλλον, πού θα βλέπατε τον εαυτό σας; Θα παραμείνετε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ; Εκτός πολιτικής; Επιστροφή στο Πανεπιστήμιο;

Εκφράζετε αυτούς που βιάζονται να ξεμπερδέψουν μαζί μου; Εχω πάντα πολλές ιδιότητες, πολλά ενδιαφέροντα, πολλά ανοιχτά μέτωπα. Τα πάντα είναι πολιτική, τα πάντα είναι Ιστορία, τα πάντα είναι μελέτη, τα πάντα είναι αγώνας. Αλλά να είστε βέβαιος ότι όσο αναπνέω θα αγωνίζομαι να μην υποστεί ο τόπος μας αυτό που με τεράστιες θυσίες αποφύγαμε έως τώρα, παρά τις εύλογες δυσαρέσκειες και τις μεγάλες πικρίες. Μη βιάζεστε λοιπόν.