Η ερμηνεία του δεν είναι, όμως, το μόνο ατού του «Dallas Buyers Club» του Ζαν-Μαρκ Βαλέ, μιας ταινίας που πλησιάζει με ανθρωπιά και εκπληκτική ισορροπία τον τρόμο που κάποτε έσπειρε το AIDS. Μαζί της στις αίθουσες το συγκλονιστικό ντεμπούτο της Βρετανής Κλίο Μπάρναρντ «Ο εγωιστής γίγαντας», που δεν παραπέμπει τυχαία στη σπαραχτική μελαγχολία του παραμυθιού του Οσκαρ Ουάιλντ. Δυστυχώς, το «Μνημείων άνδρες» του Τζορτζ Κλούνεϊ, παρά το ενδιαφέρον θέμα και την εξαιρετική διανομή, καταλήγει άνευρο, σχεδόν βαρετό

Της Λήδας Γαλανού

Dallas Buyers Club

Σκηνοθεσία: Ζαν-Μαρκ Βαλέ

Ηθοποιοί: Μάθιου ΜακΚόναχεϊ, Τζάρεντ Λέτο, Τζένιφερ Γκάρνερ

Στην καρδιά της δεκαετίας του 1980, το AIDS σπέρνει τον τρόμο στον κόσμο που αγνοεί, αναζητά, κρίνει, καταδικάζει ή παρανοεί. Ο Ρον Γούντροφ, στρέιτ μικροαπατεώνας ηλεκτρολόγος και καουμπόι του ροντέο, μαθαίνει ότι πάσχει από τον ιό και ότι του απομένουν 30 μέρες ζωής. Χαμένος στην παραπληροφόρηση και σ’ ένα σύστημα που αναζητά πανικόβλητο θεραπείες ασκώντας ταυτόχρονα κοινωνικό ρατσισμό, ο Ρον θα πάρει τη μοίρα του στα χέρια του. Θα χτίσει ένα δίκτυο παράνομου αλλά σωτήριου εμπορίου φαρμάκων που, κάπου πιο μακριά από τον νόμο και το κράτος, θα προσφέρει ζωή εκεί όπου αυτή έχει διαγραφεί. Παράδοξη συνεργάτις του θα είναι η Ρεγιόν, μια οροθετική τρανσέξουαλ με τον δικό της Γολγοθά.

Βασισμένη σε πραγματική ιστορία, η ταινία, μια ανεξάρτητη παραγωγή, απρόσμενα υποψήφια για 6 Οσκαρ, βουτά στην ανθρώπινη σκληρότητα και δημιουργεί ένα δράμα με εξαιρετικό στεγνό χιούμορ, μια σοφιστικέ άποψη για τη ζωή και δύο συγκλονιστικές ερμηνείες. Το μεγαλύτερο επίτευγμα της ταινίας είναι η εκπληκτική ισορροπία που διατηρεί, αποφεύγοντας το μελόδραμα, το δράμα γενικότερα μάλιστα κι επιμένοντας στον στόχο της, να μιλήσει ούτε για το AIDS ούτε για την ομοφοβική κοινωνία, αλλά για μια ανθρώπινη ιστορία επιβίωσης και επινοητικότητας. Ο τρόπος με τον οποίο ο Καναδός Βαλέ (του «C.R.A.Z.Y.») αναπαριστά την έκρηξη του AIDS το 1980 και τις αντιδράσεις σ’ αυτήν, είναι ακριβής και υποδειγματικός. Ταυτόχρονα, όμως, ο σκηνοθέτης δεν ασχολείται με τη συγκινητική εξιστόρηση ενός ασθενούς, ούτε με την προδιαγεγραμμένη του πορεία προς τον θάνατο. Με σωστές δόσεις κυνικότητας και ρομαντισμού, αφηγείται την ιστορία ενός πανέξυπνου entrepreneur που μετατρέπει την καταδίκη του σε θάνατο σε προσοδοφόρα επιχείρηση, χαρίζοντας επί τη ευκαιρία και χρόνια ζωής στον εαυτό του και τους πελάτες του.

Ο Μάθιου ΜακΚόναχεϊ, διανύοντας την πιο θεαματική περίοδο της ώς τώρα καριέρας του, ενσαρκώνει τον Ρον με πείσμα και μικρές εκρήξεις ιδιοφυΐας, με τέτοια συγκρατημένη ορμή και πειστικότητα που ολωσδιόλου ξεχνάς ότι πρόκειται για τον δημοφιλή Τεξανό ζεν πρεμιέ που έχει χάσει δεκάδες κιλά για να δείχνει αποστεωμένος. Από την άλλη, ο Τζάρεντ Λέτο θυμάται την καριέρα του στην υποκριτική και πλάθει τη Ρεγιόν ως ένα κορίτσι σε απόγνωση, μια αυτοκαταστροφική πεταλούδα που κυκλώνει το φως και αντί να καεί, απλώς λάμπει.

Φυσικά και δεν πρόκειται για μια «αισιόδοξη ταινία», μια και το AIDS το 1980 δεν σήμαινε παρά θάνατο. Είναι όμως μια ταινία με τεράστια εσωτερική δύναμη, σκληρότητα σχεδόν, που μιλά για τρόπους ζωής παράλληλους με την πεπατημένη, για μυαλά ανοιχτά και θαρραλέα που δικαιούνται να τα καταφέρνουν με τον δικό τους τρόπο.

……………………………………………………………………………………………………………………………………

Ο εγωιστής γίγαντας

(The Selfish Giant)

Σκηνοθεσία: Κλίο Μπάρναρντ

Ηθοποιοί: Κόνερ Τσάπμαν, Σον Τόμας, Σον Γκίλντερ

Ο Αρμπορ και ο Σουίφτι είναι δυο 13χρονα αγόρια που ζουν στο Μπράντφορντ, στο βιομηχανικό βόρειο κομμάτι της Αγγλίας. Τα σπίτια τους είναι διαλυμένα, το σχολείο τους είναι αφιλόξενο, η φιλία τους είναι το μόνο σταθερό σημείο στη ζωή τους. Μαζί θ’ αρχίσουν να μαζεύουν παλιοσίδερα και να τα πουλούν στο μικρομαφιόζο Κίτεν για χαρτζιλίκι. Αυτή η «δουλειά» θα τους ανοίξει πρώτη φορά μια πόρτα στην ελπίδα, αλλά και θα δοκιμάσει τη σχέση τους με τον τραγικότερο τρόπο.

Στην πρώτη της ταινία μυθοπλασίας (μετά το βραβευμένο ντοκιμαντέρ «The Arbor» που εκτυλίσσεται στο ίδιο γεωγραφικό και κοινωνικό περιβάλλον), η Κλίο Μπάρναρντ κάνει ένα συγκλονιστικό ντεμπούτο στη διασταύρωση του σινεμά του Κεν Λόουτς και του σκοτεινού ρομαντικού παραμυθιού. Εμπνέεται, άλλωστε, από τον «Εγωιστή γίγαντα» του Οσκαρ Ουάιλντ και τη σπαρακτική μελαγχολία του.

Οι δύο μικροί πρωταγωνιστές, όχι απλώς ερασιτέχνες, αλλά γέννημα θρέμμα της περιοχές με ζωές παράλληλες μ’ αυτές των ηρώων τους, είναι κάτι παραπάνω από φυσικά ταλέντα, δυο στοιχειωτικές ερμηνείες που μαγνητίζουν την προσοχή στην οθόνη και προκαλούν τη στοργή αντανακλαστικά. Σκηνοθετημένο με ξεκάθαρη πολιτική ματιά, λυρική ατμόσφαιρα και καθηλωτικό πάθος, το απαλό και βαθύ δράμα της Κλίο Μπάρναρντ έχει τη μαγική ιδιότητα να κάνει τα δάκρυα να τρέχουν πάνω από ένα γεμάτο χαμόγελο.

……………………………………………………………………………………………………………………………………….

Μνημείων άνδρες

(The Monuments Men)

Σκηνοθεσία: Τζορτζ Κλούνεϊ

Ηθοποιοί: Τζορτζ Κλούνεϊ, Ματ Ντέιμον, Μπιλ Μάρεϊ, Τζον Γκούντμαν, Ζαν Ντιζαρντέν, Μπομπ Μπάλαμπαν, Χιου Μπόνεβιλ, Κέιτ Μπλάνσετ

Προς το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου, καθώς η Γερμανία αποχωρούσε ήδη από τις κατεχόμενες περιοχές, οι ναζί έπαιρναν μαζί τους τα σπουδαιότερα έργα τέχνης της Ευρώπης, μαζεύοντάς τα από συλλέκτες ή λεηλατώντας απ’ ευθείας εκκλησίες και μουσεία, με σκοπό να τα καρπωθούν ή να τα μεταφέρουν σ’ ένα υπό κατασκευή Μουσείο του Φίρερ. Ο αμερικανικός στρατός συγκρότησε μια ομάδα όχι φαντάρων, αλλά ιστορικών τέχνης, οι οποίοι είχαν αποστολή ν’ ανακαλύψουν πού ήταν κρυμμένοι οι θησαυροί και να τους επιστρέψουν εκεί όπου ανήκαν. Και, ταυτόχρονα, να επιβιώσουν, καθώς γνώριζαν καλύτερα να διακρίνουν έναν αληθινό Σεζάν, παρά μια αληθινή νάρκη στο έδαφος.

Ο Τζορτζ Κλούνεϊ, στην πέμπτη του σκηνοθετική δουλειά, βασίζεται στην πραγματική Ιστορία και στο μπεστ σέλερ του Ρόμπερτ Μ. Εντσελ, «The Monuments Men: Allied Heroes, Nazi Thieves, and the Greatest Treasure Hunt in History». Ο σκοπός του είναι να αποτίσει έναν φόρο τιμής στις κλασικές πολεμικές ταινίες του Χόλιγουντ και ταυτόχρονα να ξετυλίξει ένα διασκεδαστικό αλλά και ευαίσθητο buddy movie μεταξύ ανδρών. Οι προθέσεις του είναι εμφανείς και έντιμες, αλλά το αποτέλεσμα δεν τις δικαιώνει.

Οι πρωταγωνιστές του είναι τόσο εύστοχα επιλεγμένοι και τόσο απολαυστικοί, ο καθένας στο είδος και το ύφος του, από τον χαμηλών τόνων ενοχικό αλκοολικό φλεγματικό ήρωα του Χιου Μπόνεβιλ μέχρι τον πάντα cool και φιλότιμο Ματ Ντέιμον, ή το δίδυμο ψηλός – κοντός των Μάρεϊ – Μπάλαμπαν, που σου προκαλούν χαμόγελο ή συγκίνηση με το που εμφανίζονται στην οθόνη.

Ωστόσο, το σενάριο, που μοιράζεται σε κωμικές σκηνές της «προσαρμογής» των μεγαλούτσικων και σκεβρωμένων επιστημόνων στην πρώτη γραμμή του πολέμου και σε επεξηγηματικά λογύδρια «έμπνευσης», κινείται χωρίς δομή, με αρκετή φλυαρία, παρακολουθώντας δειγματοληπτικά τους ήρωές του σ’ ένα φιλμ χαριτωμένο που όμως πολύ γρήγορα χάνει τον ρυθμό του.

Το μήνυμα της ταινίας του Κλούνεϊ, ότι ο πολιτισμός τού αύριο, για να υπάρξει, πρέπει να στηριχθεί στα επιτεύγματα του χθες, είναι επίκαιρο κι εύστοχο, μόνο που ο ίδιος, ως σκηνοθέτης, έχει μιλήσει με πολύ πιο πνευματώδη και σύνθετο τρόπο για την πολιτική του σκέψη, τόσο στο «Καληνύχτα και καλή τύχη», όσο και στο «The Ides of March».

Το «Μνημείων άνδρες» έχει όλα τα συστατικά για να γίνει μια εκπληκτική ταινία: μια από τις πιο πρωτότυπες, λίγο γνωστές κι ενδιαφέρουσες ιστορίες του Β΄ Παγκόσμιου, εξαιρετικούς ηθοποιούς, πετυχημένη φωτογραφία από τον Φαίδωνα Παπαμιχαήλ, τον Κλούνεϊ επικεφαλής και τις καλύτερες προθέσεις. Παρ’ όλ’ αυτά, εξελίσσεται σ’ ένα άνευρο, βαρετό σχεδόν, ψηφιδωτό, που οπωσδήποτε δεν θ’ αποτελέσει ένα από τα μνημεία της σεζόν.

……………………………………………………………..

* Βγαίνουν ακόμη αυτή την εβδομάδα

«Με χωρίς γυναίκες», του Βαγγέλη Σεϊτανίδη, με τους Θοδωρή Αθερίδη, Δημήτρη Ημελλο, Σμαράγδα Καρύδη. Ο σκηνοθέτης του «Αιώνιου φοιτητή», της «Εύκολης λίας», του «Κάτω από το μακιγιάζ σου» και του «Ετερον ήμισυ», επανέρχεται μ’ ένα κωμικό road movie με ήρωες δυο παλιούς συμμαθητές που, στα 40 τους, αποφασίζουν ν’ αναζητήσουν την ωραία του σχολείου τους.

«Μια χειμωνιάτικη ιστορία» (Winter’s Tale), του Ακίβα Γκόλντσμαν, με τους Κόλιν Φάρελ, Γουίλ Σμιθ, Τζένιφερ Κόνελι, Ράσελ Κρόου, Γουίλιαμ Χερτ. Σκηνοθετικό  ντεμπούτο του βραβευμένου με Οσκαρ σεναριογράφου του «A Beautiful Mind», βασισμένο στο μυθιστόρημα του Μαρκ Χέλπριν, ένα ρομάντζο φαντασίας που εκτυλίσσεται σε δυο περιόδους, το 1916 και σήμερα. Πιστεύουμε ότι ο Κόλιν Φάρελ θα είναι το ίδιο κουκλάκι και στις δύο εποχές.

«Vampire Academy», του Μαρκ Γουότερς, με τους Ολγκα Κουριλένκο, Ζόι Ντόιτς, Κάμερον Μόναχαν. Κινηματογραφική μεταφορά του βαμπιρικού young adult best seller. Καλά βαμπίρ και κακά βαμπίρ ανταγωνίζονται, όχι για το ποιος θα πάρει τον καλύτερο έλεγχο.