Του Τάσου Παππά
Και ξαφνικά το ΠΑΣΟΚ θέτει θέμα κατάργησης του μπόνους των 50 εδρών. Είναι θέμα αρχής; Οχι φυσικά. Αλλωστε και το μπόνους έργο ΠΑΣΟΚ είναι. Γυρίζοντας προς τα πίσω βλέπουμε ότι οι ηγεσίες του αντιμετώπιζαν τον εκλογικό νόμο ως ένα μέσο που τις καλές εποχές θα βοηθούσε το κόμμα να ηγεμονεύσει, κονιορτοποιώντας τα συγγενή σχήματα, και τις κακές εποχές θα το προστάτευε από τους αντιπάλους του.
Στα γενέθλια κείμενα δηλώνεται καθαρά: πάγιο εκλογικό σύστημα η απλή και άδολη αναλογική. Ηταν η περίοδος του ανέξοδου ριζοσπαστισμού. Από τη στιγμή όμως που φάνηκε στον ορίζοντα η προοπτική της εξουσίας, η ρητορική άλλαξε. Η απλή και άδολη αναλογική έγινε «σύστημα αναλογικής» και όταν ήρθε στα πράγματα εφάρμοσε την ενισχυμένη αναλογική με το σκεπτικό ότι η χώρα χρειαζόταν πολιτική σταθερότητα κι αυτή την εξασφάλιζαν μόνο οι μονοκομματικές κυβερνήσεις.
Την περίοδο του 1989, βαλλόμενο πανταχόθεν και μπροστά στο φάσμα της ήττας, επινόησε το περιβόητο ν+1, ένα σύστημα που ήταν πολύ κοντά στην απλή αναλογική. Το έκανε όχι γιατί ήθελε να επιστρέψει στις ρίζες του, αλλά για να δελεάσει την Αριστερά και να αποτρέψει τη συνεργασία της με τον Μητσοτάκη και επίσης για να δυσκολέψει αφάνταστα την επερχόμενη Νέα Δημοκρατία να πετύχει την αυτοδυναμία. Εν μέρει το κατάφερε. Η Αριστερά μπορεί να μη τσίμπησε το δόλωμα (είχε καεί στον χυλό, φυσούσε και το γιαούρτι), όμως η Ν.Δ. με το 47% των ψήφων (το τρίτο μεγαλύτερο ποσοστό στη Μεταπολίτευση) μόλις και μετά βίας μπόρεσε να σχηματίσει κυβέρνηση οριακής πλειοψηφίας (152 έδρες). Κάτι που την υποχρέωσε να ισορροπεί για τρία χρόνια επί ξυρού ακμής, μέχρι που κατέρρευσε με πάταγο από τα συντονισμένα χτυπήματα της εσωκομματικής αντιπολίτευσης (Εβερτ, Κανελλόπουλος, Δήμας) και την αποστασία Σαμαρά.
Σήμερα λοιπόν που ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα πρέπει το μπόνους των 50 εδρών να καταργηθεί γιατί φαλκιδεύει τον κοινοβουλευτισμό και ακυρώνει την αρχή της ισότητας της ψήφου. Ειλικρινής αυτοκριτική; Αναδρομική διαύγεια; Οχι, φυσικά. Απλώς αδάπανη δημοκοπία και αγωνιώδης προσπάθεια να εξουδετερωθεί το «τέρας του νεοκομμουνιστικού λαϊκισμού».
