ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Νίκο Σβέρκο

• Η κυβέρνηση και σε αυτό το θερινό τμήμα της Βουλής πέρασε μια σειρά μέτρων «στα γρήγορα». Εν τω μεταξύ, ο πρωθυπουργός ήταν ξανά απών. Πώς αντιμετωπίζετε αυτή την τακτική;

Η ομιλία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ γι’ αυτό το ζήτημα, που φτιάχνει την εικόνα μιας περιορισμένης και αυταρχικής δημοκρατίας, υπήρξε καταλυτική. Βεβαίως, τα «μπουκωμένα» κανάλια της διαπλοκής δεν μετέδωσαν τίποτα γιατί, κατ’ αυτούς, ο πρωθυπουργός πρέπει να «δοξάζεται κρυπτόμενος». Το ότι ο Αλ. Τσίπρας και η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ παρέμειναν για πολλοστή φορά και άκουσαν την απάντηση του «αντ’ αυτού» κ. Σταμάτη αποτελεί έμπρακτη κατάθεση ενός διαφορετικού ήθους και ύφους, που θα σφραγίσει και την επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο με κυβέρνηση της Αριστεράς.

• Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι ο δημοκρατικός διάλογος σπανίζει…

Θεμέλιο του δημοκρατικού διαλόγου αποτελεί η συμμετοχή του εκάστοτε πρωθυπουργού σε προ ημερησίας συζητήσεις και η απάντησή του στην ώρα του πρωθυπουργού σε όλους τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης, επίσης η συμμετοχή του τουλάχιστον σε προεκλογικά debates, η τακτική λειτουργία της καθημερινής ενημέρωσης του/της κυβερνητικού εκπροσώπου. Αυτά τα ελάχιστα αποτελούν παρακαταθήκη και της Μεταπολίτευσης και έγιναν σεβαστά από όλους. Σήμερα, από όσους -κορυφαίους της κυβέρνησης- μισούν τη Μεταπολίτευση έχουν αντικατασταθεί οι κανόνες αυτοί από τις αγιογραφίες του κ. Σαμαρά στα στρατευμένα μνημονιακά δελτία των οκτώ, από την καθημερινή προπαγάνδα επί παντός επιστητού του κ. Γεωργιάδη και από τους μονολόγους των ανοίκειων επιθέσεων της κ. Βούλτεψη. Δίπλα, λοιπόν, στην κοινωνική δημοκρατία που έχει τεθεί στο απόσπασμα εδώ και πέντε χρόνια, έχει οικοδομηθεί ένα καθεστώς άθλιας προπαγάνδας, που υπονομεύει την πολιτική δημοκρατία, τον διάλογο, την αναγκαία συνύπαρξη και σύνθεση πολιτικών απόψεων.

• Αυτοί οι νόμοι ρυθμίζουν σημαντικές πτυχές της οικονομικής και κοινωνικής ζωής: το τοπίο της ενημέρωσης, τα δάση, το Ασφαλιστικό ορισμένων κλάδων. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα «ξηλώσει» αυτά τα νομοθετήματα;

Η απόφασή μας είναι ειλημμένη και είναι γνωστή, για να αποκαταστήσουμε και να βαθύνουμε σε προοδευτική κατεύθυνση τις μεγάλες εκκρεμότητες που δημιούργησαν η κρίση και οι κυβερνητικές πολιτικές. Η πραγματική μας αγωνία, όμως, είναι αν θα προλάβουμε, και δεν εννοώ μόνο την κυβέρνηση της Αριστεράς με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, εννοώ και τις κοινωνικές οργανώσεις σε όλο το πλέγμα των αντιπροσωπευτικών θεσμών και των μορφών άμεσης δημοκρατίας. Κοντολογίς, αγωνιούμε μαζί με τον λαό για το αν θα είναι και πόσο θα είναι αντιστρέψιμα τα αποτελέσματα των αντικοινωνικών και αντιδημοκρατικών πολιτικών. Ο πόλεμος που διεξάγεται έχει λοιπόν ως κρίσιμη παράμετρο και τον πολιτικό χρόνο. Αυτό το γνωρίζουν και οι κυβερνώντες, γι’ αυτό θέλουν να «κλείσουν» όλα τα συμβόλαια και τις ρυθμίσεις, τις δεσμεύσεις και τις ασυλίες που θα θωρακίσουν τα συμφέροντα που κέρδισαν και καιροσκόπησαν μέσα στην κρίση. Δεν πρέπει να εθελοτυφλούμε και να χανόμαστε σε περιπτωσιολογίες. Προσπαθούν να ολοκληρώσουν μια τρομακτική, άδικη και μεροληπτική σε βάρος του λαού και του μέλλοντος της χώρας αναδιανομή σε όλα τα επίπεδα. Ο στόχος είναι να υποβαθμιστούν, υπέρ του κεφαλαίου, τόσο το φυσικό περιβάλλον και οι πλουτοπαραγωγικές πηγές όσο και το πιο πολύτιμο κεφάλαιο, αυτό της εργασίας και των δικαιωμάτων των εργαζομένων.

• Πώς σχολιάζετε τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι, αν κυβερνήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, η Ελλάδα κινδυνεύει να γίνει Αργεντινή;

Είναι θλιβερό το ότι κανένας κυβερνητικός παράγων, προεξάρχοντος του πρωθυπουργού στις σχετικές του αναφορές, που ανταπέδωσε τις κολακίες του κ. Γιούνκερ, δεν αποτόλμησε να πει το στοιχειώδες, ότι δηλαδή είμαστε αλληλέγγυοι με τον λαό και την κυβέρνηση της Αργεντινής απέναντι στους κερδοσκόπους. Δεν σκέφτηκαν, άραγε, ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ακόμα και ως θετικό επιχείρημα τη διαμορφούμενη κατάσταση από την υπερήφανη στάση της Αργεντινής στις επικείμενες «διαπραγματεύσεις» με τους δανειστές για το κρίσιμο ζήτημα του χρέους; Φοβάμαι ότι δίνουν με κάθε ευκαιρία, ακόμα κι όταν δεν τους ζητείται, δείγματα εθελοδουλείας και τυφλής προσαρμογής στο περίφημο πρόγραμμα άγριας λιτότητας.

• Πιάνει τόπο αυτή η κινδυνολογία;

Δεν είναι τυχαίο ότι δεν έχουν αναγνωρίσει, ούτε ο κ. Σαμαράς ούτε ο κ. Βενιζέλος, ότι η συνταγή ήταν λάθος και επίσης ότι δεν είναι βιώσιμο ούτε το κρατικό χρέος, ούτε το ιδιωτικό χρέος, ούτε το σημερινό τραπεζικό σύστημα. Η προπαγάνδα του «σοκ και δέος» εναντίον του ενδεχόμενου κυβέρνησης της Αριστεράς είχε ημερομηνία λήξης με το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών. Η κινδυνολογία των κυβερνώντων και των καναλιών τούς γυρνάει πλέον μπούμερανγκ, η επιρροή μέσα στον κόσμο και των μεν και των δε πέφτει ραγδαία.

• Εκτιμάτε ότι μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις βρίσκονται προ των θυρών. Ορισμένοι θα έλεγαν ότι είστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι δεδομένων των πρόσφατων ισχνών κινητοποιήσεων…

Δεν έχει νόημα να επαναλαμβάνουμε τις ήδη γνωστές αδυναμίες που δεν επιτρέπουν μια συνεχή και καταλυτική παρουσία μαζικών και αυτόνομων κινημάτων, αλλά εμφανίζονται και συντηρούνται κινητοποιήσεις αιχμής και περιορισμένοι ακτιβισμοί. Οι παγιωμένες, έστω ευρισκόμενες και σε υποχώρηση και σε μαζική ανυποληψία, πλειοψηφίες μεγάλων συνδικαλιστικών οργανώσεων, η εμμονή της ηγεσίας του ΚΚΕ σε μοναχική και εν προκειμένω διασπαστική πορεία κινητοποιήσεων, η εξάντληση τμημάτων του λαού που πλήττονται από τις πολιτικές «σοκ και δέος» και η επενέργεια του κοινωνικού αυτοματισμού είναι μερικές από τις αιτίες που λειτουργούν κατά κοινή ομολογία αποτρεπτικά στην κινηματική ανάταση για μια ανατροπή «από τα κάτω». Εκ παραλλήλου, όμως, έχει αναπτυχθεί η ταξική συνειδητότητα και η πολιτική συνειδητότητα, που μορφοποιούν ένα διευρυμένο πνεύμα, μια συνεχή κίνηση πολιτικής αμφισβήτησης και ανατροπής της παρούσας κυβέρνησης.

• Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ευθύνες για την «κινηματική ύφεση»;

Ως ΣΥΡΙΖΑ έχουμε τις δικές μας ευθύνες, που συναρτώνται με την περιορισμένη και αναντίστοιχη με την πολιτική επιρροή κοινωνική γείωση του κόμματος. Είναι σημαντικό όμως ότι πλέον «διαμορφώνουμε ατζέντα», που κινητοποιεί και συνενώνει δυνάμεις για θέματα όπως η ενέργεια, τα δάση, οι φυλακές Γ’ Τύπου, η καταπάτηση των αιγιαλών, το Ασφαλιστικό… Με αυτή την έννοια, εκτιμούμε ότι η κυβέρνηση δεν έχει πλέον ούτε την έξωθεν καλή μαρτυρία ούτε την πραγματική ηγεμονία για τη διαχείριση των εξελίξεων, παρότι στηρίζεται αποφασιστικά από τα επικοινωνιακά κέντρα της διαπλοκής.

• Ορισμένοι θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός θα επιλέξει την έξοδο το φθινόπωρο…

Επαναλαμβάνω, η κυβέρνηση δεν διαθέτει και δεν θα μπορέσει να διαμορφώσει την πολιτική πλειοψηφία των 180. Πιο νωρίς θα αναγκαστεί ενδεχομένως να προσφύγει στις κάλπες κάτω από το βάρος της κοινωνικής πίεσης -δείτε τι γίνεται με τον ΕΝΦΙΑ-, όπως επίσης και υπό το βάρος των αδιεξόδων της πολιτικής της και της αδυναμίας διαμόρφωσης μια στοιχειωδώς ρεαλιστικής αφήγησης για το μέλλον, καθώς δεν είναι διατεθειμένη π.χ. να θέσει ως προϋπόθεση το γενναίο κούρεμα του χρέους στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές.

• Στα μέσα Σεπτεμβρίου αναμένεται να παρουσιαστεί το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Παλαιότερα, κάποια στελέχη είχαν εκφράσει αμφιβολίες για το αν το κόμμα σας είναι έτοιμο να κυβερνήσει, ενώ άλλα εσχάτως μιλούν για «επικίνδυνη στροφή» του κόμματος. Θα καμφθούν αυτές οι αμφιβολίες;

Θέλω και πρέπει να είμαι ειλικρινής. Οσο φτάνουμε κοντά στο πραγματικό ενδεχόμενο της αριστερής διακυβέρνησης υποχωρούν οι αμφιβολίες, οι ενστάσεις και οι αμφισβητήσεις για την πορεία του κόμματος. Αισθανόμαστε όλοι την ιστορικότητα αυτής της φάσης και της διαμορφούμενης συγκυρίας, επιτυγχάνουμε καλύτερες και πιο στέρεες συνθέσεις ανάμεσα σε υπαρκτές διαφορετικές απόψεις και προσεγγίσεις. Συνομολογούμε τόσο την εμμονή μας στο βάθεμα και στην υπόσχεση εφαρμογής ενός ριζοσπαστικού αριστερού προγράμματος για την κοινωνική σωτηρία, όσο και τη συστηματική προσπάθεια για να διαμορφώσουμε την ευρύτατη δυνατή σύμπτωση και συνεργασία δυνάμεων, κοινωνικών και πολιτικών, για τη στήριξη αυτού του προγράμματος.

Εργαζόμαστε για την «αυτοδυναμία» της πρότασης αυτής, που θα δώσει έμπνευση και κουράγιο στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρώπη, θα αποτελέσει ιστορικό ορόσημο στις πολιτικές εξελίξεις μέσα στην Ε.Ε. και μέσα σε έναν κόσμο που η ηγεμονία του παγκοσμιοποιημένου νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού οδηγεί μέσα από την κρίση σε άκρως επικίνδυνες ατραπούς, ιδιαίτερα στην ευρύτερη περιοχή μας. Επαναλαμβάνω, η διαμόρφωση αυτής της νέας προοδευτικής, αριστερής και ευρύτερης αντιμνημονιακής πλειοψηφίας θα οριοθετήσει μια νέα μεταπολίτευση για τον λαό μας και τη χώρα.