Τρίτη ματιά
Της Αννας Δαμιανίδη
Καθώς πληθαίνουν τα σάιτ και τα περιοδικά με ένθετα μαγειρικής, θα πρέπει να έχω φτάσει να διαβάζω γύρω στις δέκα συνταγές την ημέρα. Είναι η πρώτη μου φροντίς το πρωί και η τελευταία το βράδυ. Ωραίες έγχρωμες φωτογραφίες και κείμενα με στιλ προσωπικό, ζωντανά, σπαρταριστά σαν τα ψάρια που περιγράφονται μεταξύ άλλων, μου δίνουν κουράγιο με τον πρωινό καφέ. Μπορείς να κάνεις τα πάντα, μου ψιθυρίζουν οι συντάκτες τους, φτάνει να το θελήσεις. Εχω πεθυμήσει το πατρικό ρητό: «Δεν υπάρχει δεν μπορώ, υπάρχει δεν θέλω!» Είναι παλιοκαιρίσιο; Δεν το ακούω τελευταία. Ισως γι' αυτό αναπληρώνω με συνταγές.
Πόσο θετικό πνεύμα έχουν τα κείμενα μαγειρικής, πόση εμπιστοσύνη στις ικανότητες κατανόησης, στις επιθυμίες δημιουργίας και αναζήτησης, πέρα βέβαια από την απλή πείνα. Μου έχει λείψει η απλότητα στα κείμενα των εφημερίδων, αυτή η αμεσότητα και η ειλικρίνεια, ο συγκεκριμένος στόχος. Θέλεις να φτιάξεις κάτι; Ξεκίνα με τη λίστα υλικών (μια λίστα που δεν κινδυνεύει να σε στείλει στην εξεταστική), βγες στην αγορά, πάρε τα υλικά, γύρνα σπίτι σου και πιάσε τα μαχαίρια. Ολα είναι στο χέρι σου και στις ικανότητές σου από τη στιγμή που έχεις επιτρέψει στους εμπόρους να σου προμηθεύσουν τους καρπούς της γης. Δεν υπάρχει αποδόμηση του ρόλου του εμπορίου, μόνον απλή αποδοχή της χρησιμότητάς του και οδηγίες, πού θα βρεις, τι. Και απλές κοινωνικές συμβουλές: ζητήστε από τον χασάπη να σας κόψει το κρέας, μην υποτιμήσετε τις γνώσεις του μανάβη, ψάξτε για μπαχαρικά στην Ευριπίδου, για ελιές στη Στοά των Αθανάτων. Δεν υπάρχει προκατάληψη προέλευσης, από πού κρατάει η σκούφια του λάχανου και του μπρόκολου, παρά μόνο για πρακτικούς λόγους, και μετράει η σύγκριση τιμών, το πιο λογικό πράγμα του κόσμου.
Σε άλλες εποχές, ίσως σε άλλες ηλικίες, προτιμούσα να διαβάζω θεωρίες και ερμηνείες της πραγματικότητας. Αναλύσεις και θεωρίες μέχρι διαστρέβλωσης. Ανακούφιζαν την πίεση των απαιτήσεων. Λίγη ανάλυση, λίγη ανατροπή των αυτονόητων λειτουργούσε λυτρωτικά, μέχρι να αρχίσει να σε τρελαίνει. Τώρα έχουν τόσο αναλυθεί τα απλούστατα και ανατραπεί τα αυτονόητα που η ψυχή μου ζητάει συγκεκριμένα πράγματα σαν διψασμένος ταξιδιώτης.
Θαυμάζω και ζηλεύω τους συντάκτες συνταγών. Εχουν το θάρρος να τα βάζουν με τη μιζέρια, με αυτό το κλισέ που αποθεώθηκε παγκοσμίως τώρα τελευταία, του λιμοκτονούντος λαού, εξαιτίας εκείνης της φωτογραφίας με τα υψωμένα χέρια προς σακούλες πορτοκάλια. Αναρωτιέμαι αν τους βρίζουν οι αναγνώστες τους ή τους θαυμάζουν, όπως εγώ. Μπορεί να έχουν διλήμματα, ακόμα και ενοχές. Ο ψυχαναγκασμός μας έχει μεγαλώσει. Πάντως απτόητοι συνεχίζουν τις έρευνες, ψωνίζουν, δοκιμάζουν, μαγειρεύουν, φωτογραφίζουν, υπομονετικά προσπαθούν να μεταδώσουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους με όλο και καλύτερη γραφή.
Φυσικά και φτιάχνω κάτι απ' όλ' αυτά πού και πού. Αλλά κυρίως φτιάχνομαι. Μπορεί κάποτε, αν συνηθίσουμε, να απαιτούμε απ' όλους όσοι σχεδιάζουν και οραματίζονται το μέλλον να γίνουν έτσι συγκεκριμένοι και απλοί σε ό,τι λένε και ό,τι κάνουν. Χρειάζεται αισιοδοξία.
