Του Βίκτωρα Νέτα
Επί Μάο Τσε Τουνγκ ένας ιδιαίτερα δραστήριος Ελληνας εφοπλιστής επιχείρησε ένα «άνοιγμα» προς την Κίνα με την προσδοκία να κλείσει μεγάλες δουλειές. Σε φίλο του δημοσιογράφο είχε πει: «Φαντάζεσαι τι μεταφορική δουλειά θα κάνω, αν ο Μάο αποφασίσει κάθε Κινέζος να φάει από ένα κρεμμύδι;». Μπορεί τότε να φαινόταν ότι ο εφοπλιστής κυνηγούσε ένα άπιαστο όνειρο. Πολύ σύντομα, όμως, τόσο αυτός όσο και άλλοι Ελληνες εφοπλιστές ανέλαβαν δουλειές μεταφορών από και προς την Κίνα.
Παράλληλα και άλλοι Ελληνες επιχειρηματίες δραστηριοποιήθηκαν με επιτυχία στην αχανή και ραγδαία αναπτυσσόμενη κινεζική αγορά, παράγοντας και διαθέτοντας και στο εξωτερικό διάφορα βιομηχανικά προϊόντα. Είναι γνωστό ότι εδώ και χρόνια η παγκόσμια αγορά έχει κατακλυστεί από προϊόντα δυτικού σχεδιασμού, που παράγονται στην Κίνα με χαμηλό εργατικό κόστος. Τις τελευταίες δεκαετίες, στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν βρίσκεις «αμερικανικής κατασκευής και προελεύσεως» βιομηχανικά προϊόντα, ακόμη και στα ακριβά καταστήματα του Μανχάταν της Νέας Υόρκης. Ολα κατασκευάζονται στις χώρες της Νότιας Ασίας και στην Κίνα, με κόστος που δεν μπορεί καμία δυτική χώρα να ανταγωνιστεί, γι' αυτό και έχει σημειωθεί στροφή σε ποιοτικά και εξειδικευμένα προϊόντα.
Τα τελευταία χρόνια και Κινέζοι επιχειρηματίες έκαναν μεγάλα και εντυπωσιακά «ανοίγματα» προς την παγκόσμια αγορά. Εδειξαν, μάλιστα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, την οποία βλέπουν σαν ένα προνομιακό διαμετακομιστικό κέντρο για την επιχειρηματική δραστηριοποίησή τους στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Εχει, λοιπόν, ιδιαίτερο ενδιαφέρον το ταξίδι-«άνοιγμα» προς την Κίνα που πραγματοποιεί από τις 15 έως τις 19 Μαΐου ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, συνοδευόμενος από υπουργούς και μερικές δεκάδες επιχειρηματίες. Εχει άραγε προετοιμαστεί αυτό το ταξίδι για να αποφέρει καρπούς, αυτήν την περίοδο μάλιστα που η Ελλάδα βρίσκεται στη δίνη μιας άγριας οικονομικής κρίσης; Στόχος, βέβαια, είναι η προσέλκυση κινεζικών επενδύσεων για την ανάπτυξη. Ακόμη, όμως, δεν έχουν απλουστευτεί οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, που ταλαιπωρούν και αποθαρρύνουν τους ντόπιους και ξένους επενδυτές. Πέραν αυτού υπάρχει και μείζον ζήτημα αξιοπιστίας του κράτους. Ποιος π.χ. θα επενδύσει, όταν όσοι επένδυσαν στα φωτοβολταϊκά με συγκεκριμένους όρους στις τιμές και τη φορολογία, καλούνται να δεχτούν άλλους όρους;
Προσέλκυση επενδύσεων χωρίς σταθερούς όρους δεν μπορεί να γίνει.
Χρειάζεται άρα σοβαρότητα στις διαπραγματεύσεις με τους Κινέζους και με όποιους άλλους υποψήφιους επενδυτές. Μετά τον Πειραιά, το κινεζικό ενδιαφέρον στρέφεται και προς άλλα ελληνικά λιμάνια και προς το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», καθώς και στην γύρω από αυτό περιοχή της Ανατολικής Αττικής, όπου θα αναζητηθούν εκτάσεις για να εγκατασταθούν κινεζικές επιχειρηματικές δραστηριότητες «διείσδυσης» στην Ευρώπη.
Τίθεται ένα σοβαρό ερώτημα: Υπάρχουν στην Ανατολική Αττική οι κατάλληλες υποδομές για να γίνουν τέτοιας έκτασης επενδύσεις γύρω από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», αλλά και στην ευρύτερη περιοχή; Εγινε το αεροδρόμιο, αλλά δεν έγιναν παράλληλα και όλα τα αναγκαία έργα υποδομής. Στους περισσότερους δήμους της περιοχής δεν υπάρχει αποχέτευση, ούτε και επαρκές οδικό δίκτυο. Η Αττική Οδός, που είναι ένα σημαντικό έργο, σταμάτησε στο Κορωπί, ενώ η πρόβλεψη ήταν να φτάσει έως το Λαύριο. Επίσης και ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος και το Μετρό, παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες, δεν έφτασαν ώς το Λαύριο, όπως ήταν η αρχική πρόβλεψη.
Το κινεζικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα δίνει μια μεγάλη ευκαιρία για ανάπτυξη, όχι μόνο με έργα σε αεροδρόμια, λιμάνια, συγκοινωνιακά δίκτυα κτλ, αλλά και με τις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων στην τεράστια κινεζική αγορά. Είναι αναγκαίο, λοιπόν, να γίνει μια σοβαρή και συστηματική έρευνα της κινεζικής αγοράς, ώστε να εκτιμηθούν οι δυνατότητες των ελληνικών προϊόντων, που μπορεί να εξάγονται και να ανταγωνίζονται με επιτυχία ομοειδή προϊόντα άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Η ιδιωτική πρωτοβουλία έχει κάνει σοβαρά βήματα και επιτυχή ανοίγματα στην κινεζική αγορά. Χρειάζεται, όμως, συντονισμός στην έρευνα για να χαραχθούν σωστές κατευθύνσεις.
Χρειάζεται προπαντός κράτος που να λειτουργεί. Και τέτοιο κράτος δεν υπάρχει. Αλλά, δυστυχώς, δεν υπάρχουν ούτε και δημιουργικές δυνάμεις για να αλλάξουν το κλίμα της αδράνειας. Σ' αυτό έχει τεράστιες ευθύνες και ο ελληνικός Τύπος. Οχι μόνο οι εφημερίδες, αλλά και οι τηλεοπτικοί σταθμοί. Από πουθενά δεν ακούγονται κάποιες δημιουργικές προτάσεις, παρά μόνο ακούσιες κριτικές και αλληλοκατηγορίες, από τα ίδια πάντα πρόσωπα.
Λέγεται ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος, όταν ήταν πρωθυπουργός, ξυπνούσε στις 6 το πρωί και τηλεφωνούσε στον ιδιαίτερο γραμματέα του -ο οποίος στο μεταξύ είχε διαβάσει τις πρωινές εφημερίδες- και τον ρωτούσε: «Μας βρίζουν;» Αν η απάντηση ήταν «μας βρίζουν» κοιμόταν ακόμη μια ώρα. Αν ήταν αρνητική, που εσήμαινε πως η κυβέρνησή του δεν δούλευε για να προκαλέσει αντιδράσεις, σηκωνόταν ανήσυχος από το κρεβάτι και έσπευδε στο πολιτικό γραφείο. Αλήθεια, δεν ανησυχεί ο πρωθυπουργός για την αδράνεια της κυβέρνησής του;
