Του Νίκου Παππά*

Η πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης είχε θεμέλιο λίθο αυτό που η ριζοσπαστική Αριστερά χαρακτήρισε εγκαίρως νεοφιλελεύθερη συναίνεση σοσιαλδημοκρατικών και συντηρητικών κομμάτων.

Οι δύο μεγάλες πολιτικές οικογένειες οικοδόμησαν μια Ευρώπη με νομοθετημένη την πρόνοια ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες θα προσαρμόζονται σε συνθήκες κρίσης μόνο μέσω της συμπίεσης της εργασίας.

Η δημοσιονομική και η νομισματική πολιτική ήταν κλειδωμένες και περιορισμένες και σε καμία περίπτωση δεν θα χρησιμοποιούνταν για ανάσχεση της ύφεσης.

Συμπίεση του εργασιακού κόστους, κατάργηση εργασιακών δικαιωμάτων, κατάργηση συλλογικών συμβάσεων και αύξηση της ανεργίας χωρίς περιορισμούς ήταν τα μόνα εργαλεία πολιτικής στην προσπάθεια μιας χώρας σε κρίση για την ανάκτηση της «ανταγωνιστικότητας».

Την πραγμάτωση και την επιβεβαίωση αυτής της «θείας πρόνοιας» των ευρωπαϊκών συνθηκών ζήσαμε στην Ελλάδα και κατακτήσαμε επάξια τον τίτλο του Ευρωπαίου πρωταθλητή στην ανεργία και τη φτώχεια.

Αυτή η Ευρώπη, που θεωρεί ανεκτά τα ποσοστά ανεργίας του 30%, έχει και την υπογραφή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.

Καθώς η κρίση βαθαίνει, τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα στην Ευρώπη βρίσκονται ενώπιον ενός θεμελιακού υπαρξιακού διλήμματος. Θα εμμείνουν στην επί της ουσίας συμμαχία με τους συντηρητικούς ή όχι;

Θα συγκροτήσουν, στα ελληνικά πρότυπα, «μεγάλους συνασπισμούς» μαζί με τα συντηρητικά κόμματα, για να επιβάλουν μνημόνια και να συμβάλουν στην προοπτική οικοδόμησης της μερκελικής Ευρώπης;

Φαίνεται ότι ισχυρές δυνάμεις μέσα σε αυτή την πολιτική οικογένεια σπρώχνουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Στην κατεύθυνση δηλαδή μιας μετα-νεοφιλελεύθερης συναίνεσης, η οποία πολύ πιθανόν, και ειδικά για την Ελλάδα, θα πραγματοποιηθεί όχι απλώς με κυβερνητική συνεργασία σοσιαλιστών και συντηρητικών, αλλά με εκλογική σύμπραξη και τυπική ζεύξη.

Ειδικά στην Ελλάδα η στάση της ηγετικής ομάδας Βενιζέλου προδιαθέτει και προετοιμάζει την κοινή γνώμη για ενδεχόμενη κοινή κάθοδο στις εκλογές με τη Δεξιά του κυρίου Σαμαρά.

Σημειώνουμε, δε, πως ο ίδιος ο Βενιζέλος έχει ήδη χαρακτηρίσει τη συνύπαρξη και την εναλλαγή σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου του Λαϊκού Κόμματος και του Σοσιαλιστικού Κόμματος έναν μόνιμο κυλιόμενο μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό.

Η δε προοπτική συγκρότησης μεγάλου συνασπισμού στη Γερμανία μετά τις βουλευτικές εκλογές, δηλαδή η συγκυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών, θα είναι κομβικής σημασίας. Θα σημαίνει ότι το SPD παντρεύεται στην κυριολεξία την προοπτική της μερκελικής Ευρώπης και αναλαμβάνει την επιβολή λύσεων α λα ελληνικά σε μια σειρά από χώρες που θα αντιμετωπίσουν προβλήματα κατά τη διάρκεια του μεγάλου συνασπισμού.

Αυτές οι επιλογές δεν είναι άνευ κόστους και κραδασμών για δύο λόγους. Πρώτον, διότι πολλοί σοσιαλιστές στην Ευρώπη κοιτούν τις επιλογές που έκανε το ΠΑΣΟΚ και βλέπουν ενδεχόμενες σκηνές από το δικό τους μέλλον. Δεύτερον, διότι γνωρίζουν ότι εμμονή σε αυτόν τον δρόμο σημαίνει σπάσιμο των συμμαχιών που κατέστησαν τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα-πρωταγωνιστές.

Η ανάδειξη της ευρωπαϊκής Αριστεράς ως εναλλακτικής πολιτικής δύναμης σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία αλλά και η Γαλλία είναι η ελπίδα των λαών της Ευρώπης για την κοινή πορεία προς ένα μέλλον αξιοπρέπειας.

Η προοπτική κυβερνητικής αλλαγής στην Ελλάδα και η σημαντική ενίσχυση της ευρωπαϊκής Αριστεράς στις επικείμενες ευρωεκλογές μπορούν να διαμορφώσουν ένα ριζικά διαφορετικό πολιτικό τοπίο στο οποίο οι δυνάμεις της λιτότητας θα βρίσκονται σε μάταιη άμυνα.

Η Ευρώπη δεν μπορεί να έχει συγκολλητική ουσία των ανταγωνισμό και την παραδειγματική τιμωρία των άτακτων. Η μόνη της προοπτική είναι η οικοδόμηση αλληλεγγύης και συνοχής μέσω μιας επαναθεμελίωσης των ευρωπαϊκών συνθηκών.

…………………………………………………….

*Μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ