Πριν από 110 χρόνια, στις 11 Σεπτεμβρίου του 1903, γεννήθηκε στη Φρανκφούρτη ο Τέοντορ Αντόρνο (1903-1969), ένας από τους πιο σημαντικούς κριτικούς στοχαστές του εικοστού αιώνα, κορυφαίος εκπρόσωπος της περίφημης Σχολής της Φρανκφούρτης. Στη σημασία και την επικαιρότητα της σκέψης του Αντόρνο αναφέρεται το ακόλουθο κείμενο του Ιταλού μελετητή του έργου του, Στέφανο Πετρουτσιάνι. Ο Στέφανο Πετρουτσιάνι είναι καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης La Sapienza και το κείμενό του αυτό δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Il Manifesto»
Περισσότερα.. »Πρόσφατα κυκλοφόρησε και στη γλώσσα μας η «Ηθική», ο έκτος τόμος με τον οποίο ολοκληρώνεται το σπουδαίο έργο του Γάλλου φιλοσόφου Εντγκάρ Μορέν «Η Μέθοδος» (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, μετάφραση: Γιάννης Καυκιάς). Η ακόλουθη συνέντευξη του Εντγκάρ Μορέν δόθηκε με αφορμή την πρώτη έκδοση αυτού του τόμου στη γαλλική γλώσσα και δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2005 στην περιοδική επιθεώρηση Sciences Humaines
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Ζούμε το τέλος της κουλτούρας, με την έννοια που δίναμε μέχρι τώρα σ’ αυτήν τη λέξη. Ζούμε τον θάνατο μιας μορφής πολιτισμού και τη γέννηση του «πολιτισμού του θεάματος». Ο εκδημοκρατισμός της κουλτούρας, που γεννήθηκε από μια βούληση αλτρουιστική και εξισωτική, οδήγησε στη μαζική παραγωγή ευτελών και επιφανειακών πολιτιστικών προϊόντων, που δικαιολογείται με την επίκληση των προτιμήσεων του μεγάλου αριθμού των «καταναλωτών». Αυτά υποστηρίζει, μεταξύ άλλων, ο Μάριο Βάργκας Λιόσα στο βιβλίο του «Ο πολιτισμός του θεάματος» (ισπανική έκδοση: «La civilización del espetáculo», Alfaguara, 2012). Ο Περουβιανός νομπελίστας λογοτέχνης έδωσε
Περισσότερα.. »Η Ουγγαρέζα φιλόσοφος Αγκνες Χέλερ γεννήθηκε στη Βουδαπέστη το 1929. Υπήρξε μαθήτρια του Γκιόργκι Λούκατς και μέλος της περίφημης «Σχολής της Βουδαπέστης», που εργάστηκε για την ανανέωση της μαρξιστικής παράδοσης. Μετά τον θάνατο του Λούκατς εκδιώχθηκε από το καθεστώς και το 1977 υποχρεώθηκε να μεταναστεύσει στην Αυστραλία. Αργότερα έζησε και δίδαξε στις ΗΠΑ, ενώ στην πορεία πήρε κριτικές αποστάσεις από τον μαρξισμό. Παρουσιάζουμε στη συνέχεια ένα παλαιότερο κείμενο της Αγκνες Χέλερ, που είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «L’Unità» στις 29.11.1992. Οπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, η Ουγγαρέζα φιλόσοφος προσπαθεί εδώ να δώσει απάντηση σε ερωτήματα που εξακολουθούν να μας απασχολούν και σήμερα
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Ο Εντσο Τραβέρσο γεννήθηκε το 1957 στο Γκάβι, μια μικρή πόλη του Πιεμόντε στην Ιταλία, και είναι σήμερα καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Jules Verne στην Αμιέν. Στη γλώσσα μας κυκλοφορεί το βιβλίο του «Διά πυρός και σιδήρου» (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2013). Το τελευταίο βιβλίο του με τίτλο «Où sont passés les intellectuels?» έχει τη μορφή συνομιλίας με τον δημοσιογράφο Regis Meyran και κυκλοφόρησε πρόσφατα στη Γαλλία (Textuel, 2013). Με αυτήν την αφορμή, ο Εντσο Τραβέρσο έδωσε στο γαλλικό περιοδικό BSCNEWS τη συνέντευξη που ακολουθεί. • Στο βιβλίο
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Θέλουμε η εκπαίδευση να διαπλάθει ολοκληρωμένους και δημοκρατικούς πολίτες, ικανούς να ζουν μια ζωή με νόημα, να σκέφτονται αυτόνομα και να ασκούν κριτική στην εξουσία και την παράδοση; Τότε θα πρέπει να ανησυχούμε σοβαρά, γιατί οι αλλαγές που συντελούνται σήμερα στα περιεχόμενα της εκπαίδευσης –και ιδίως η τάση υποβάθμισης των ανθρωπιστικών σπουδών– θα αρχίσουν να παράγουν ανθρώπινες μηχανές χρήσιμες μόνον για την παραγωγή και την οικονομική μεγέθυνση. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η Αμερικανίδα φιλόσοφος Μάρθα Νουσμπάουμ με το βιβλίο της «Οχι για το κέρδος», που κυκλοφόρησε πρόσφατα και στη
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Ο Γάλλος φιλόσοφος Ζακ Μπιντέ είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ναντέρ στο Παρίσι. Το 1987 ίδρυσε, μαζί με τον Ζακ Τεξιέ, την περιοδική επιθεώρηση «Actuel Marx», την οποία και διηύθυνε μέχρι το 2006. Είναι επίσης μέλος του επιστημονικού συμβουλίου της διεθνούς οργάνωσης ATTAC. Η ακόλουθη συνέντευξη του Ζακ Μπιντέ δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Marianne». • Η οικονομική κρίση του 2008 και τα επακόλουθά της σηματοδοτούν κατά τη γνώμη σας την επιστροφή στην επικαιρότητα των θέσεων του Μαρξ, που αναφέρονται στις σχέσεις του κράτους με εκείνους που χαρακτηρίζονται «αντιπρόσωποι της εξουσίας
Περισσότερα.. »Ο Γάλλος φιλόσοφος Μαρσέλ Γκοσέ είναι διευθυντής σπουδών στην Ανωτάτη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών της Γαλλίας (EHESS) και διευθυντής σύνταξης του περιοδικού ιδεών «Le Debat». Στη γλώσσα μας κυκλοφορούν τα βιβλία του «Η άνοδος της δημοκρατίας» (τόμοι Ι-ΙΙΙ, Πόλις, 2009 και 2012) και «Η απομάγευση του κόσμου» (Πατάκης, 2011). Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε ο Μαρσέλ Γκοσέ στο γαλλικό περιοδικό «Causeur» Από τον Θανάση Γιαλκέτση • Η γαλλική κοινωνία διαιρείται κατά τη γνώμη σας από ένα αληθινό ηθικό ρήγμα. Πώς θα το περιγράφατε; - Η ιδέα μου είναι ότι
Περισσότερα.. »Στη σημερινή κρίση η Ευρώπη προσπαθεί να απαντήσει με μια νεοσυντηρητική πολιτική λιτότητας, που υπαγορεύει περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και στα εισοδήματα
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Γεννημένος στη Γερμανία, ο Γιαν-Βέρνερ Μίλερ είναι σήμερα καθηγητής Πολιτικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. Στη γλώσσα μας κυκλοφορούν τα βιβλία του «Ενας επικίνδυνος νους: Η επίδραση του Καρλ Σμιτ στον ευρωπαϊκό μεταπολεμικό στοχασμό» (Πόλις, 2010) και «Συνταγματικός πατριωτισμός» (εκδ. Παπαζήση, 2012). Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα άρθρου του Γιαν-Βέρνερ Μίλερ, που δημοσιεύτηκε στην περιοδική επιθεώρηση «Lettera Internazionale»
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Η άρνηση της ναζιστικής γενοκτονίας, η άρνηση δηλαδή ορισμένων να πιστέψουν την ιστορική αλήθεια της εξόντωσης εκατομμυρίων Εβραίων στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, δεν είναι ένα φαινόμενο των τελευταίων χρόνων. Εκδηλώνεται ήδη από τότε που έγινε γνωστή αυτή η τραγωδία, που συντελέστηκε στην καρδιά της Ευρώπης.
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Ποιος είναι και τι πιστεύει ο Σλάβοϊ Ζίζεκ; Είναι ο «γίγαντας της Λιουμπλιάνα», όπως τον χαρακτήρισε κάποτε ένας συντάκτης της «Independent», είναι ένας «θεατρίνος» (performer) που παίζει το παιχνίδι της πρόκλησης, όπως παρατήρησε ο Χομπσμπάουμ, ή είναι ένας «κλόουν» του πνεύματος, του οποίου το έργο «ισοδυναμεί τελικά με λιγότερο από τίποτα», όπως έγραψε ο φιλόσοφος Τζον Γκρέι;
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Με το σύνθημα «Να κηρύξουμε παράνομη τη φτώχεια», πολίτες και οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, στην Ιταλία και σε άλλες χώρες, ξεκίνησαν μιαν εκστρατεία ενάντια στους νόμους, τους θεσμούς και τις κοινωνικές πρακτικές που γεννούν και τροφοδοτούν τη φτώχεια στις διάφορες χώρες και περιοχές του κόσμου. Ο Ρικάρντο Πετρέλα, καθηγητής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, ο οποίος μετέχει σε αυτήν την εκστρατεία, συνέταξε για λογαριασμό του κινήματος το κείμενο που ακολουθεί
Περισσότερα.. »Από τον Θανάση Γιαλκέτση Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από την παρέμβαση του Ινδού νομπελίστα οικονομολόγου Αμάρτια Σεν στο Φεστιβάλ της Επιστήμης, που έγινε στη Ρώμη τον περασμένο Ιανουάριο. Οι δυνατότητές μας να ζήσουμε μια καλή ζωή, να είμαστε ευχαριστημένοι, ευτυχισμένοι, ελεύθεροι να επιλέξουμε τον τύπο ζωής που θέλουμε, υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά που κατορθώνουμε να πραγματοποιήσουμε.
Περισσότερα.. »
© 2024 Εφημερίδα των Συντακτών | ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
