→Η επιδίωξη της «συμμαχίας των προθύμων» TiSA είναι η πλήρης απελευθέρωση των υπηρεσιών και στη συνέχεια σταδιακά η διεύρυνση του κύκλου των μελών, για να συμπεριληφθούν κι άλλες χώρες που διαθέτουν πληθώρα φτηνών εργατικών χεριών
Της Ελλης Πάνου
Τι είναι η TiSA; Είναι ένα «χαριτωμένο» όνομα πάνω σε δηλητηριώδες πακέτο. Είναι το αποτέλεσμα των συστηματικών πιέσεων που ασκούν στις κυβερνήσεις οι πολυεθνικές οι οποίες έχουν απλώσει τα πλοκάμια τους παντού, από τον τραπεζικό τομέα, την ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες, τις μεταφορές μέχρι το νερό, τον τουρισμό, την υγεία και τις κατασκευές.
Είναι το θέμα μυστικών διαπραγματεύσεων για να αλλάξουν οι κανονισμοί που διέπουν τον τομέα των δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών, δεσμεύοντας τις κυβερνήσεις κι εξυπηρετώντας περισσότερο το κέρδος και λιγότερο τον πολίτη.
Είναι η νέα συμφωνία, που μαγειρεύεται πίσω από κλειστές πόρτες, από αυτές που υπογράφονται με νομικά δεσμευτικούς όρους, κατοχυρώνοντας τα συμφέροντα των επενδυτών κι απαγορεύοντας «διορθωτικές» κινήσεις από τις κυβερνήσεις.
Είναι μέρος αυτής της σούπας των αρχικών -όπως TPP, TTIP, CETA, PA, GATS-, συμφωνίες δηλαδή οι οποίες χτίζονται η μια πάνω στις βάσεις της άλλης, έχουν όλες την ίδια φιλο-επιχειρηματική ατζέντα και αποτέλεσαν «εφαλτήριο» η κάθε μία για την επόμενη.
Η TiSA δεν αποτελεί εξαίρεση. Τουναντίον. Τα αρχικά σημαίνουν «Συμφωνία για το Εμπόριο των Υπηρεσιών» (Trade in Services Agreement) και πρόκειται για ένα φλερτ με υποψήφιο «γαμπρό» τις πολυεθνικές και «νύφη» ένα κλειστό κλαμπ 21 χωρών (με την Ευρωπαϊκή Ενωση μεταξύ αυτών να μετράει ως μια), όλες μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, που αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα του παγκόσμιου εμπορίου και αποφάσισαν να υιοθετήσουν την πρωτότυπη ομολογουμένως ονομασία: «Πραγματικά Καλοί Φίλοι των Υπηρεσιών» (RGF)!
Η συζήτηση άρχισε το 2012, ήταν διευρευνητική κι αφορούσε το περίγραμμα μιας συνθήκης, που θα απελευθέρωνε ακόμα περισσότερο την εκμετάλλευση στον αστείρευτο τομέα των υπηρεσιών και θα διεύρυνε τους κανόνες, οι οποίοι θα έδιναν στις πολυεθνικές ελεύθερη, ασύδοτη πρόσβαση στις κατά τόπους ντόπιες αγορές. Οι διαπραγματεύσεις σοβάρεψαν τον περασμένο Μάρτιο με χαλαρό στόχο να ολοκληρωθούν φέτος. Συμμετέχουν πλέον 23 οικονομίες, κυρίως αναπτυγμένες οικονομίες όπως η Αυστραλία, ο Καναδάς, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, το Ισραήλ, η Ελβετία, η Ε.Ε. και η Νότια Κορέα, αλλά και αναπτυσσόμενες, όπως το Πακιστάν, η Κόστα Ρίκα, η Ουρουγουάη, η Τουρκία. Η επιδίωξη αυτής της «συμμαχίας των προθύμων» είναι η πλήρης απελευθέρωση των υπηρεσιών και στη συνέχεια σταδιακά η διεύρυνση του κύκλου των μελών, για να συμπεριληφθούν κι άλλες χώρες που διαθέτουν πληθώρα φτηνών εργατικών χεριών. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη έχει σταλεί πρόσκληση στην Κίνα να συμμετάσχει.
«Ξέχασαν» τους κοινωνικούς εταίρους
Καμία διαπραγμάτευση μέχρι τώρα δεν έχει συμπεριλάβει κοινωνικούς εταίρους και τίποτα δεν έχει δημοσιοποιηθεί, ωστόσο σε αυστραλιανή κυβερνητική ιστοσελίδα αποκαλύπτεται ότι έχουν ήδη γίνει πέντε γύροι συζητήσεων πίσω από τις κλειστές πόρτες με αντικείμενο να ενισχυθούν «οι δεσμεύσεις για την ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά» των υπηρεσιών και να υιοθετηθούν «νέοι κανόνες» παιχνιδιού.
«Στην ουσία», αναφέρεται σε σχετική μελέτη της Διεθνούς των Δημοσίων Υπηρεσιών (PSI) -της οργάνωσης-ομπρέλας, που εκπροσωπεί 20 εκατομμύρια εργαζομένους σε 150 χώρες- η επιδίωξη είναι «με μια μονοκοντυλιά, μια νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση να μπορεί να δεσμεύει τις κινήσεις όλων των επόμενων κυβερνήσεων της ίδιας χώρας…
Οι κοινοτοπίες των πολιτικών περί «διεύρυνσης του εμπορίου» και «ανάπτυξης της οικονομίας» απλώς κρύβουν την πραγματικότητα, ότι δηλαδή μια τέτοια συμφωνία αφορά πολύ περισσότερα απ’ ό,τι το εμπόριο των υπηρεσιών:
* θα περιορίζει τη δυνατότητα επιβολής μέτρων για την ασφάλεια των εργαζομένων,
*θα περιορίζει τους χειρισμούς για την προστασία του περιβάλλοντος και των καταναλωτών,
*θα επιτρέπει στις εταιρείες να μετακινούν υπαλλήλους τους από χώρα σε χώρα, για όσο χρονικό διάστημα θέλουν, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη η ντόπια ανεργία και το υπάρχον εργατικό δυναμικό,
*και θα απελευθερωθούν οι κανόνες που αφορούν υπηρεσίες δημόσιου συμφέροντος, όπως για παράδειγμα τα αποδεκτά επίπεδα ασφάλειας στο νερό, την οριοθέτηση των δήμων, τη χορήγηση αδειών για τη διαχείριση τοξικών αποβλήτων ή την αδειοδότηση ανώτερων σχολών, πανεπιστημίων και κολεγίων».
Σε γενικές γραμμές, η TiSA θα απαγορεύει τα κρατικά μονοπώλια και θα περιορίζει σημαντικά τις πιθανότητες να επιστρέψει στο δημόσιο ή τους δήμους ιδιωτικοποιημένη επιχείρηση, ενώ θα υιοθετεί μια «αρνητική στάση» απέναντι στην ιδιαίτερη μεταχείριση των ντόπιων επιχειρήσεων, δημόσιων ή μη. Για παράδειγμα, οποιαδήποτε οικονομική ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών είτε θα πρέπει να αναφέρεται με σαφήνεια ότι εξαιρείται της συμφωνίας είτε θα πρέπει να διατίθεται με τους ίδιους όρους στους ιδιώτες προμηθευτές.
Οι χώρες που συμμετέχουν -μεταξύ αυτών βεβαίως και οι 28 της Ε.Ε.- είχαν διορία μέχρι τον Φεβρουάριο να δηλώσουν τις προτάσεις τους και οι περισσότερες λέγεται ότι ήδη το έχουν κάνει. Αυτές οι προτάσεις θα αποτελέσουν τη βάση για το επόμενο στάδιο των διαπραγματεύσεων.
