Του Δημήτρη Τσοβόλα*

Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης οι καπιταλιστές πίστεψαν ότι κατέρρευσαν αυτομάτως και οριστικά ο σοσιαλισμός και ο μαρξισμός. Πίστεψαν ότι η ελευθερία των αγορών θα λύσει τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της ανθρωπότητας. Διαψεύστηκαν όμως παταγωδώς σε πολύ μικρό διάστημα, γιατί ο καπιταλισμός σε παγκόσμιο επίπεδο πέρασε και περνάει τη βαθύτερη και επί μεγάλο χρονικό διάστημα ύφεση από την εποχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι αγορές, αντί να λύσουν, όξυναν τα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, με αποκορύφωμα την υπερχρέωση των περισσότερων χωρών, τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και την τρομακτική αύξηση της ανεργίας, η οποία μόνο στην Ευρωπαϊκή Ενωση σήμερα ξεπερνά τα είκοσι επτά εκατομμύρια ενεργά άτομα.

Μπροστά σε αυτή την πραγματικότητα, σήμερα η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων επιβάλλει μια σύγχρονη, σοσιαλιστικά σχεδιασμένη οικονομία σε εθνικό, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Αριστερά στη χώρα μας ήλθε για πρώτη φορά πρώτη δύναμη στις πρόσφατες ευρωεκλογές, λόγω της έντασης των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων που δημιούργησε ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός των αγορών και της βαρβαρότητας που επέβαλαν και επιβάλλουν το ΔΝΤ και το ιερατείο της ενωμένης Ευρώπης. Θα πρέπει, όμως, χωρίς καμία καθυστέρηση, η Αριστερά από εδώ και πέρα να ασχοληθεί σοβαρά και αξιόπιστα, χωρίς διγλωσσίες, με την εκπόνηση ενός πλαισίου σύγχρονου σοσιαλιστικού προγράμματος οικονομικής, κοινωνικής, πολιτισμικής και θεσμικής ανάπτυξης, που να βασίζεται πάνω στη δημιουργική συμμετοχή και στις αποφάσεις του εργαζόμενου (με την ευρεία έννοια) κόσμου σε όλα τα επίπεδα της παραγωγής και της κοινωνικής ζωής. Ενα πρόγραμμα που, χωρίς ταλαντεύσεις και περιστροφές, να εξαλείφει την εξάρτηση των εκατομμυρίων ανθρώπων από τις τράπεζες και τα μονοπώλια και να δημιουργεί πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες κοινωνικής και εργασιακής ειρήνης με την προώθηση πολιτικών κοινωνικής προστασίας. Οι αρχές και οι κατευθύνσεις αυτού του προγράμματος θα πρέπει να είναι σαφείς και απαλλαγμένες από ιδεοληψίες και μικροκομματισμούς του παρελθόντος. Θα πρέπει, με άλλα λόγια, το πρόγραμμα αυτό να προβάλλει όραμα και προοπτική, βασισμένα στις σύγχρονες συνθήκες και ανάγκες της οικονομίας και κοινωνίας και ενταγμένα σαφώς στην ιδεολογία του σοσιαλισμού με ανθρωπιά και δημοκρατία. Δεν θα πρέπει να φοβίζουν την Αριστερά σήμερα μέτρα, έννοιες και λέξεις που αποτελούν το αντίβαρο του νεοφιλελευθερισμού.

Επίσης, θα πρέπει η Αριστερά να κάνει ανοίγματα σε προοδευτικά κόμματα και πρόσωπα, στη βάση του ανωτέρω εναλλακτικού προγράμματος, αδιαφορώντας για τις εσωκομματικές αντιδράσεις αυτών που έχουν μικροαστικές αντιλήψεις.

Σήμερα, ο λαός χρειάζεται τολμηρές και υπερβατικές πολιτικές και συμπεριφορές. Χρειάζεται πολιτική ξανά και όχι διαχείριση της κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος. Επίσης, η Αριστερά σήμερα πρέπει να ανοιχτεί στην κοινωνία και στους πολίτες, χωρίς διακρίσεις που προέρχονται από πολιτικές εντάξεις του παρελθόντος και βέβαια θα πρέπει να κινηθεί μακριά από τους θύλακες και τους μηχανισμούς της εξάρτησης, της διαπλοκής και της διαφθοράς.

…………………………………………………………………………………………………..

*Πρώην υπουργός, νομικός