06/07/14


Από την καισαρική τομή στον φυσικό τοκετό (VBAC- Vaginal Birth After Caesarean Section)

Τα αίτια της πρώτης επέμβασης ποικίλλουν και δυστυχώς η άποψη που επικρατεί «μία φορά καισαρική, πάντα καισαρική» κατευθύνει τις γυναίκες σε επαναληπτική καισαρική! Η αντίληψη όμως αυτή έρχεται να καταρριφθεί από τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες που καταλήγουν ότι τα ζευγάρια πρέπει να έχουν την επιλογή ενός φυσικού κολπικού.
      Pin It

Της Κωνσταντίνας Νούσια*

 
nosokomeioΣτην Ελλάδα η καισαρική τομή έχει αγγίξει το 60% των τοκετών και η «ιατρικοποίηση» του τοκετού σε όλα τα στάδια αποτελεί πραγματικότητα. Τίθεται το ερώτημα λοιπόν, γιατί οι Ελληνίδες έχουν δυσκολία να γεννήσουν φυσιολογικά το παιδί τους. Τα αίτια της πρώτης καισαρικής τομής ποικίλλουν και δυστυχώς η άποψη που επικρατεί «μία φορά καισαρική, πάντα καισαρική» κατευθύνει τις γυναίκες σε επαναληπτική καισαρική! Η αντίληψη όμως αυτή έρχεται να καταρριφθεί από τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες που καταλήγουν ότι τα ζευγάρια πρέπει να έχουν την επιλογή ενός φυσικού κολπικού τοκετού στη δεύτερη εγκυμοσύνη.

Η επιλογή για TOLAC (Trial of labor after caesarean) γίνεται πλέον πραγματικότητα και στην Ελλάδα από μαίες και γυναικολόγους ειδικά εκπαιδευμένους στην παρακολούθηση και εκτέλεση ενός κολπικού τοκετού. Οι μαίες έχουν ενεργό ρόλο και είναι κατάλληλα εκπαιδευμένες ώστε να αναλαμβάνουν να προετοιμάσουν τα ζευγάρια, καθώς επίσης και να στηρίξουν τις επίτοκες στην προσπάθειά τους να εκπληρώσουν το όνειρο που δεν είναι άλλο από το να καταφέρουν να γεννήσουν φυσικά το παιδί τους.

 

Μύθοι και πραγματικότητα

 

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του NHS της Αγγλίας και του ACOG των ΗΠΑ οι γυναίκες που είχαν μία προηγούμενη χαμηλή ΚΤ χωρίς σοβαρές επιπλοκές και είχαν κατά τα άλλα φυσιολογική εγκυμοσύνη θα πρέπει να ενθαρρύνονται για VBAC. Το ποσοστό επιτυχίας είναι 72 με 76% αν είναι ο πρώτος κολπικός τοκετός και 87 με 90% αν είναι επόμενος. Επίσης οι γυναίκες που εισάγονται σε πρόωρο τοκετό με ιστορικό χαμηλής εγκάρσιας ΚΤ έχουν περίπου το ίδιο ποσοστό επιτυχίας με τις γυναίκες που γεννούν στο τέλος της εγκυμοσύνης, αλλά έχουν χαμηλότερο κίνδυνο για ρήξη μήτρας.

Ο κίνδυνος που τονίζεται ιδιαίτερα στη χώρα μας στην προσπάθεια για TOLAC είναι η πλήρης ρήξη της μήτρας, αλλά στη διεθνή βιβλιογραφία τονίζεται ότι το ποσοστό είναι πολύ χαμηλό -περίπου 0,2 με 0,8% σε γυναίκες με μια προηγούμενη καισαρική τομή. Επίσης αναφορές στη βιβλιογραφία σχετικά με τους κινδύνους των αιμορραγιών που απαιτούν υστερεκτομή ή μετάγγιση αίματος είναι σπάνιες, σύμφωνα ακόμη και με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Γαλλίας. Αλλωστε οι κίνδυνοι μολύνσεων μετά τον τοκετό, η φλεβική θρόμβωση ή εμβολή φαίνονται ίδιοι για TOLAC όσο και στην επιλεκτική επαναληπτική καισαρική τομή (ERCD ) και εξακολουθούν να είναι σπάνιοι.

 

Κέρδος για τη μητέρα και το παιδί

 

Τα πλεονεκτήματα του TOLAC είναι η συντομότερη ανάρρωση της μητέρας, άρα και η διάρκεια νοσηλείας της στο μαιευτήριο είναι μικρότερη. Η μητέρα απολαμβάνει άμεση εδραίωση του θηλασμού, ενώ έχει δυνατότητα αποτελεσματικότερης φροντίδας και περίθαλψης του νεογέννητου. Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι το ζευγάρι έχει τη δυνατότητα για πολλές μελλοντικές εγκυμοσύνες, διότι οι πολλαπλές καισαρικές τομές εγκυμονούν κινδύνους που σχετίζονται με την αντοχή της μήτρας και τον τραυματισμό γειτονικών οργάνων καθώς και με την αύξηση της επικινδυνότητας για στρυφνό πλακούντα που οδηγεί σε επιπλοκές. Τέλος, μελέτες δείχνουν σημαντικότερη ψυχοσωματική ικανοποίηση στις μητέρες που επιχειρούν κολπικό τοκετό από εκείνες που επιλέγουν προγραμματισμένη καισαρική τομή.

 

Σίγουρα οφέλη υπάρχουν και για το έμβρυο, όπως είναι η αποφυγή αναπνευστικής ανωριμότητας, άμεση επιδερμική επαφή με τη μητέρα (skin to skin) και θηλασμός στην πρώτη ώρα. Ο πατέρας επίσης απολαμβάνει την έλευση του παιδιού του στη ζωή, παραμένοντας τη στιγμή του τοκετού διπλά στη μητέρα και μοιράζεται τη συγκλονιστική αυτή εμπειρία με τη σύντροφό του!
Οι παράγοντες που επηρεάζουν την επιτυχή έκβαση στην προσπάθεια για TOLAC είναι αρχικώς η φυσική έναρξη του τοκετού, εάν υφίσταται προηγούμενος κολπικός τοκετός και αν υπάρχει ευνοϊκό Bishop score (στάδιο ωρίμανσης του τράχηλου της μήτρας) κατά την είσοδο στην αίθουσα τοκετών. Η προετοιμασία της εγκύου καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με ασκήσεις εμπέδωσης, ψυχική ενθάρρυνση και σωστή υποστήριξη στη διαδικασία του φυσικού τοκετού από επαγγελματίες υγείας κατάλληλα εκπαιδευμένους, εξασφαλίζει υψηλά ποσοστά επιτυχούς VBAC.

 

Χωρίς φόβο και πάθος

 

Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω ότι, παρ' όλο που στην Ελλάδα υπάρχει ο μύθος της επαναληπτικής καισαρικής, πρέπει τα ζευγάρια να ενημερώνονται πλήρως για τις επιλογές που έχουν και να ενθαρρύνονται από τους επαγγελματίες υγείας για τη δυνατότητα του κολπικού τοκετού ακόμα και μετά την καισαρική τομή! Δεν είναι ουτοπία να προσπαθήσετε φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή (VBAC). Καλώς να υποδεχτείτε το αγγελούδι σας!

 

* Η Κωνσταντίνα Νούσια είναι μαία, RM-MSc

Scroll to top