Για να βγει η Ελλάδα από τον μηχανισμό στήριξης η τρόικα θέτει ως προϋπόθεση να υπάρχει ένα μαξιλάρι 60-65 δισ. ευρώ ώς το 2020 προκειμένου να εξασφαλιστεί η αποπληρωμή του χρέους. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα για τη χώρα μας, που κινδυνεύει μέχρι το τέλος του 2015 να ψάχνει 34 δισ. ευρώ στις αγορές (με… αλμυρά επιτόκια)
Των Κώστα Τσάβαλου, Μάριου Χριστοδούλου
Ενεργοποίηση της «ρήτρας» για τη δημιουργία ειδικού «κουμπαρά» για την αποπληρωμή του χρέους θέτει ως προϋπόθεση η τρόικα για την έξοδο της Ελλάδας από τον μηχανισμό στήριξης. Πρόκειται για μία από τις πολλές δεσμεύσεις που βαραίνουν από τα προηγούμενα μνημόνια την κυβέρνηση, η οποία ευρισκόμενη τότε στο καναβάτσο της κρίσης υπέγραφε εν λευκώ τα οικονομικά προγράμματα των δανειστών, με ό,τι αυτό συνεπαγόταν για τους πολίτες και τα νοικοκυριά. Κατόπιν τούτων θα πρέπει η χώρα μας με την έξοδό της από τα μνημόνια να αποταμιεύει σε ετήσια βάση ένα ποσό το οποίο θα φτάνει τα 9 με 10 δισ. ευρώ ή το 5% του ΑΕΠ. Το «πώς» θα γεμίζει αυτός ο «κουμπαράς» θα πρέπει να συμφωνηθεί με την τρόικα…
Σύμφωνα με το μνημόνιο του 2010 η αποταμίευση θα διαρκέσει μέχρι το 2020 και το «μαξιλάρι» των εσόδων που θα πρέπει να δημιουργήσει η Ελλάδα στη διάρκεια της εξαετίας θα είναι τουλάχιστον 60-65 δισ. ευρώ. Ετσι θα διασφαλιστεί η συνέχεια της ιδιωτικής χρηματοδότησης με αποδεκτούς όρους, και η Ελλάδα δεν θα χρειαστεί να ξαναπεράσει τον «εφιάλτη» των spreads που έζησε πριν καταφύγει στο πρόγραμμα στήριξης.
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η τρόικα στις επαφές που έχει με τους αξιωματούχους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και οι οποίες πολύ σύντομα δεν θα είναι μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail) αλλά διά ζώσης.
Πιέσεις για τρίτο δάνειο
Οπως εκτιμούν τα ίδια στελέχη, η Ελλάδα δύσκολα θα ξεφύγει από τα νύχια των δανειστών, οι οποίοι καταφθάνουν στη χώρα μας με την εξής αποστολή: να εντείνουν τις πιέσεις για ένα τρίτο δάνειο αλλά και να παίξουν το «χαρτί» των κινδύνων που συνεπάγονται για την Αθήνα εφόσον κλοτσήσει τα δανεικά κεφάλαια των 15,6 δισ. ευρώ που της απομένουν για να πάρει από το πρόγραμμα. Οι δανειστές θα ισχυριστούν ότι αν η Ελλάδα διακόψει το μνημόνιο θα πρέπει πάση θυσία να βρει, εκτός από τα 15,6 δισ. ευρώ της χρηματοδότησης, και άλλα 9 δισ. ευρώ που θα πληρώσει μόνο μέσα στο 2015 και στο ΔΝΤ για την αποπληρωμή παλιών μνημονιακών χρεών και τόκων.
Αυτό σημαίνει ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας έως το τέλος του επόμενου χρόνου φτάνουν τουλάχιστον στα 25 δισ. ευρώ ή στα 34 δισ. ευρώ μαζί με το «μαξιλάρι» του «κουμπαρά», χωρίς να υπολογίζονται τυχόν άλλες ανάγκες, όπως για παράδειγμα ομόλογα που λήγουν εκείνη την περίοδο. Μέρος από αυτά τα κεφάλαια θα αναγκαστεί η κυβέρνηση να τα βρει από τις αγορές, πληρώνοντας… αλμυρά επιτόκια στους «λύκους» των κεφαλαιαγορών, που με τη σειρά τους θα εντείνουν το κλίμα ασφυξίας στον προϋπολογισμό, ο οποίος πιέζεται από την κάλυψη των εσωτερικών του αναγκών.
Με τη ρευστότητα να απειλεί τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου, που κινούνται στην περιοχή των 4 δισ. ευρώ, ο ελληνικός Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους έχει σχεδιάσει τα επόμενα βήματα εξόδου της Ελλάδας στις αγορές με την έκδοση 7ετούς ομολόγου και 18μηνων εντόκων γραμματίων. Ειδικά τα εν λόγω 18μηνα έντοκα γραμμάτια θα επιτρέψουν στο Δημόσιο να αντλήσει κεφάλαια με επιτόκιο χαμηλότερο του 3,8% που μας δανείζει σήμερα το ΔΝΤ, οδηγώντας σε νέα μείωση των επιτοκίων των 3μηνων (έχoυν σήμερα επιτόκιο 1,70%) και 6μηνων γραμματίων (έχουν σήμερα επιτόκιο 2%) και κατ’ επέκταση θα δημιουργήσει όφελος τόσο στο σκέλος της χρηματοδότησης όσο και στο σκέλος των δαπανών για τόκους.
Παράλληλα, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους μετά το πράσινο φως της τρόικας σκοπεύει να «ρουφήξει» όλα τα αποθεματικά των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης. Συγκεκριμένα, σκοπεύει να δανειστεί ενδοκυβερνητικά ποσό τουλάχιστον 5-6 δισ. ευρώ από τις καταθέσεις των φορέων προκειμένου να καλύψει χρηματοδοτικά κενά.
Πάντως, οι κινήσεις του οικονομικού επιτελείου δεν ακυρώνουν σε καμία περίπτωση τη σημασία της επικείμενης αξιολόγησης της Ελλάδας από την τρόικα, στην οποία μάλιστα θα επιχειρηθεί να διευθετηθούν όλα τα ακανθώδη ζητήματα. Η τρόικα θα επικεντρώσει στον υπό κατάρτιση προϋπολογισμό του 2015 και ειδικά στο δημοσιονομικό κενό του 2015, το οποίο τοποθετεί στα 2 δισ. ευρώ έναντι 700 εκατ. ευρώ που υποστηρίζει η κυβέρνηση, αλλά και στο ασφαλιστικό, στα εργασιακά, στο νέο μισθολόγιο και τις απολύσεις στο Δημόσιο, στις ρυθμίσεις για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια και στα σχέδια αναδιάρθρωσης των τραπεζών.
Οι πλειστηριασμοί ακινήτων
Σε εκκρεμότητα παραμένει και το θέμα στους πλειστηριασμούς των ακινήτων, με την τρόικα να επιμένει ότι αυτοί θα πρέπει να γίνονται στο 1/3 της αντικειμενικής αξίας τους προκαλώντας δυσφορία στην κυβέρνηση, που αντιπρότεινε πλειστηριασμούς στα 2/3 της αντικειμενικής αξίας και νομοθετική ρύθμιση που θα επισπεύσει την εκδίκαση των φορολογικών υποθέσεων.
Στην επικείμενη διαπραγμάτευση αναμένεται να επιδιωχθεί η παράταση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς, όμως υπό αυστηρούς όρους. Ολα αυτά τα θέματα θα αποτελέσουν το πρώτο πιάτο της τηλεδιάσκεψης που θα πραγματοποιηθεί σήμερα μεταξύ στελεχών του υπουργείου Οικονομικών και της τρόικας, στο πλαίσιο του προγραμματισμού των δύο πλευρών, εν όψει της άφιξης των επικεφαλής στην Αθήνα και της 5ης αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας.
Εν τω μεταξύ, ευεργετικά συνεχίζει να λειτουργεί για τον προϋπολογισμό η υπερφορολόγηση των Ελλήνων, ο οποίος στο φετινό οκτάμηνο εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα 1,9 δισ. ευρώ.
