ΣΥΡΙΑ Το ειρηνευτικό σχέδιο Ρωσίας – ΗΠΑ έχει παράπλευρες απώλειες: όλοι αμφισβητούν πτυχές του, ο Ασαντ ειρωνεύεται τον Ομπάμα μέσω Fox, ενώ μαίνονται μάχες κυβερνητικών κατά ανταρτών και της Αλ Κάιντα εναντίον όλων

Της Ελλης Πάνου

Λίγες ημέρες μετά την επίτευξη της περίφημης συμφωνίας της Δύσης -και κυρίως των ΗΠΑ- με τη Μόσχα για το πρόβλημα της Συρίας, φαίνεται ότι οι εμπλεκόμενες πλευρές άρχισαν να χαράσσουν πάλι τις «κόκκινες» γραμμές τους, υπονομεύοντας το σχέδιο που υποτίθεται ότι ανέκοψε τη φόρα ακόμα ενός πολέμου.

Ο Μπαράκ Ομπάμα ήδη παραδέχτηκε ότι ο τελικός στόχος είναι η απομάκρυνση του Ασαντ από την εξουσία, το Κρεμλίνο αμφισβητεί τον ΟΗΕ και τα ευρήματα των επιθεωρητών του, ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξέφρασε χθες αμφιβολίες για το εάν η συμφωνία μπορεί να έχει «100% επιτυχία», ενώ ο ίδιος ο Σύρος πρόεδρος σε συνέντευξή του στο δίκτυο Fox, με την ασφάλεια που προφανώς νιώθει τώρα στη σκιά της ρωσικής αρκούδας, έκανε κι αυτός μαθήματα στον Ομπάμα.

Ειρωνίες Ασαντ

«Να ακούς τον λαό σου, να ακολουθείς την κοινή λογική του λαού σου» του διαμήνυσε, ενημερώνοντας τους Αμερικανούς ότι εφόσον θέλουν να καταστρέψουν τα χημικά του, θα πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη. «Είναι πολύ περίπλοκη επιχείρηση», είπε μάλλον ειρωνικά ο Ασαντ, «χρειάζονται πολλά χρήματα. Περίπου 1 δισ. δολάρια. Και είναι και επιζήμια για το περιβάλλον. Εάν η αμερικανική κυβέρνηση είναι πρόθυμη να πληρώσει και να μεταφέρει τοξικά υλικά στις ΗΠΑ, γιατί δεν το κάνει;»

Στη συνέντευξη -που κανόνισε ο φιλελεύθερων πεποιθήσεων, πρώην βουλευτής των Δημοκρατικών και νυν σχολιαστής στο συντηρητικό κανάλι Fox, Ντένις Κούτσινιτς- ο Ασαντ επανέλαβε ότι το καθεστώς του είναι αθώο των κατηγοριών για το μακελειό με τα χημικά και αρνήθηκε να σχολιάσει την έκθεση του ΟΗΕ, υποστηρίζοντας ότι οι δυνάμεις του δεν είχαν ανάγκη να προσφύγουν σε τέτοια μέσα, αφού έτσι κι αλλιώς κυριαρχούν στα μέτωπα των συγκρούσεων.

Η αναζήτηση συμβιβαστικής λύσης και η προσωρινή έστω αναστολή μιας στρατιωτικής επέμβασης είναι ούριος άνεμος στα πανιά των κυβερνητικών δυνάμεων που σφυροκοπούν αδιάκοπα θέσεις των ανταρτών στη Δαμασκό, αλλά και σε μεγάλες πόλεις όπως η Χομς, το Ντέιρ αλ Ζορ, το Χαλέπι.

Στην επαρχία Ιντλίμπ, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία, το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρει ότι σφαγιάστηκαν και κάηκαν 11 άμαχοι από κυβερνητικά στρατεύματα, ενώ στα βορειοανατολικά μάχες διεξάγονται μεταξύ Κούρδων και μαχητών της Αλ Κάιντα.

Οι εξτρεμιστές, εκμεταλλευόμενοι και αυτοί την «ανάπαυλα» που προσφέρει το σχέδιο Αμερικανών και Ρώσων, προσπαθούν να διευρύνουν το πεδίο επιρροής τους και να αποκτήσουν τον έλεγχο περασμάτων με την Τουρκία. Κι εξαπέλυσαν επίθεση εναντίον των ενόπλων του Ελεύθερου Συριακού Στρατού, στη μικρή πόλη Αζάζ, περίπου 5 χιλιόμετρα από το πέρασμα Ονκουπινάρ με την Τουρκία.

Ανήσυχη η Αγκυρα, βλέποντας την Αλ Κάιντα να κάνει δυναμική εμφάνιση στα σύνορά της, αποφάσισε να κλείσει το πέρασμα μέχρι νεωτέρας.

Αν και οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες, ακτιβιστές λένε ότι ένοπλες ομάδες της εξτρεμιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντ (ISIL) σκότωσαν τουλάχιστον πέντε αντάρτες, πιθανώς έχουν συλλάβει 100 κι ελέγχουν την πόλη, σε μια από τις πιο σοβαρές συγκρούσεις μεταξύ ανταρτών και ενόπλων φίλα προσκείμενων στην Αλ Κάιντα. Βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις για εκεχειρία, είπε εκπρόσωπος των ανταρτών, με την Αγκυρα να «προτρέπει» τους αντάρτες να τακτοποιήσουν γρήγορα τα του οίκου τους, ώστε να επικεντρωθούν στον πραγματικό στόχο που είναι «η ανατροπή του καθεστώτος».

Η περίπτωση της Αζάζ είναι ενδεικτική του χάους που επικρατεί στη Συρία. «Ολα ξεκίνησαν», γράφει ο απεσταλμένος του BBC στην περιοχή, Πολ Γουντ, «όταν ένας τραυματίας ισλαμιστής μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο της πόλης, όπου προσφέρουν εθελοντική εργασία Γερμανοί πολίτες.

Εθελοντές στο στόχαστρο

»Ενας από αυτούς, που καταγράφει τη δουλειά των εθελοντών, τον βιντεοσκόπησε, ο τραυματίας-ισλαμιστής ζήτησε να καταστραφεί το φιλμ και κάλεσε σε βοήθεια τους συντρόφους του. Ξέσπασαν συγκρούσεις, σκοτώθηκαν δύο ξένοι μαχητές, ένας από τη Λιβύη και ένας από την Τυνησία, ο “σεΐχης” των ισλαμιστών -που λέγεται ότι είναι από το Κουβέιτ- διέταξε επίθεση κατηγορώντας τους εθελοντές ότι είναι “δημοσιογράφοι-κατάσκοποι” και οι αντάρτες ετράπησαν σε φυγή».

Παρότι, λοιπόν, οι συγκρούσεις στην Αζάζ μπορεί να ξεκίνησαν από τυχαία αφορμή, οι εντάσεις μεταξύ ανταρτών και ισλαμιστών κλιμακώνονται και πολλαπλασιάζονται τα περιστατικά αυτά κατά μήκος των τουρκικών συνόρων, όχι μόνο στις ανατολικές περιοχές στα σύνορα με το Ιράκ, αλλά και στις δυτικές, με τους εξτρεμιστές της ISIL να μοιράζουν φυλλάδια καταδικάζοντας τις «δειλές επιθέσεις του Ελεύθερου Συριακού Στρατού κατά των καλοπροαίρετων μουτζαχεντίν».