Το 94% των θυμάτων ακόμη περιμένουν κάποια αποζημίωση σύμφωνα με έρευνα της Action Aid
Της Χριστίνας Πάντζου
Η 19χρονη Ρέσμα ήταν απίστευτα τυχερή. Πρώτα κατάφερε να επιζήσει 17 ημέρες κάτω από τα ερείπια του συγκροτήματος Rana Plaza που κατέρρευσε τον περασμένο Απρίλιο στο Μπανγκλαντές, παρασύροντας στον θάνατο 1.132 ανθρώπους και τραυματίζοντας περισσότερους από 2.000, στην πλειονότητά τους γυναίκες που δούλευαν στις βιοτεχνίες φασόν των δυτικών ομίλων επώνυμων ενδυμάτων. Μετά τις εικόνες από τη διάσωσή της που κατέκλυσαν τις παγκόσμιες οθόνες, της προσέφεραν μια δουλειά σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων ως «πρεσβευτή δημόσιου χώρου», ένας μιντιακός νεολογισμός για κάποιαν που απασχολείται ως καθαρίστρια.
Αντίθετα, για όλες τις υπόλοιπες γυναίκες που επέζησαν αλλά και τους συγγενείς των αδικοχαμένων εργατριών και εργατών, η πραγματικότητα παραμένει ζοφερή. Πέρασαν έξι μήνες από την τραγωδία και από τον «συγκλονισμό» των βιομηχανιών της μαζικής μόδας (όπως οι Primark, Benetton, El Corte Inglés, JC Penney, Le Bon Marché, Loblaw Cos, Mango κ.λπ.) που υποσχέθηκαν να πάρουν μέτρα, αλλά το 94% των θυμάτων ακόμη περιμένουν κάποια αποζημίωση σύμφωνα με έρευνα της οργάνωσης Action Aid. Μοναδική εξαίρεση η Primark, που εξάντλησε τη γενναιοδωρία της προσφέροντας 140 ευρώ σε καθεμία από τις 3.300 οικογένειες. Το 92% των επιζησάντων δεν έχει βρει δουλειά, με το 63% να έχει υποστεί σοβαρούς τραυματισμούς, ακρωτηριασμούς, πολλούς να έχουν μείνει παράλυτοι και άλλοι να υποφέρουν ακόμη από έντονους πόνους. Επιπλέον, το 50% δηλώνει ότι πλέον είναι υπερχρεωμένο, ενώ το 90% έχει δει τις αποταμιεύσεις μιας ζωής να εξανεμίζονται για να τα βγάλουν πέρα.
Στο Μπανγκλαντές, έναν από τους «παραδείσους» της δυτικής βιομηχανίας μόδας, η συντριπτική πλειονότητα των εργαζόμενων σε αυτές τις βιοτεχνίες είναι γυναίκες νεότερες των 30 ετών που εργάζονται συχνά σε βάρδιες των 12-18 ωρών και αμείβονται συνήθως με έναν βασικό μισθό 28 ευρώ τον μήνα, ράβοντας ρούχα των οποίων ο τζίρος φτάνει τα 5 δισ. δολάρια τον χρόνο. Πρόσφατη έρευνα αποκάλυψε ότι το το 68% των γυναικών του Μπανγκλαντές πάσχουν από χρόνια κόπωση και αδυναμία. Το δεύτερο μεγαλύτερο πρόβλημα υγείας που έχουν είναι τα γαστρικά έλκη λόγω του υποσιτισμού. Και το τρίτο είναι πόνοι στο στήθος, την πλάτη, τις αρθρώσεις λόγω των συνθηκών εργασίας, μαζί με ουρολοιμώξεις, καθώς δεν τους επιτρέπεται να αφήσουν τη ραπτομηχανή ούτε για να πάνε στην τουαλέτα. Οσο για τη σεξουαλική παρενόχληση από επιστάτες και φύλακες, είναι κομμάτι της καθημερινότητάς τους.
Η κυβέρνηση της χώρας και η Παγκόσμια Οργάνωση Εργασίας υπέγραψαν συμφωνία 17 εκατ. ευρώ για προγράμματα ασφάλειας στο κτίρια που στεγάζουν αυτές τις βιοτεχνίες. Κάπου 100 επιχειρήσεις, στην πλειονότητά τους ευρωπαϊκές, υπέγραψαν επίσης συμφωνία για να χρηματοδοτήσουν μέρος του κόστους. Οσο για τις γυναίκες που χάθηκαν και εκείνες που είδαν τη ζωή τους να καταστρέφεται, ακόμη περιμένουν, αφού η περίφημη εταιρική κοινωνική ευθύνη φαίνεται πως δεν τις περιλαμβάνει.
