ΤΟΥΡΚΙΑ – Το σκάνδαλο διαφθοράς, που κλονίζει την κυβέρνηση, εξελίσσεται σε θεσμική κρίση, αφού εμπλέκονται επιχειρηματίες, μυστικές υπηρεσίες, στρατός, αστυνομία και Δικαιοσύνη
Της Μαργαρίτας Βεργολιά
Κυβέρνηση, δικαιοσύνη, αστυνομία, στρατός, μυστικές υπηρεσίες και επιχειρηματική ελίτ: όλοι… μαλλιά κουβάρια! Το σκάνδαλο διαφθοράς που κλονίζει συθέμελα την ισλαμική κυβέρνηση του Ταγίπ Ερντογάν εξελίσσεται πια σε «καταιγίδα», υπό τη μορφή όχι απλώς μιας πολιτικής, αλλά μιας καθ’ όλα θεσμικής -και δυνάμει οικονομικής- κρίσης…
Παραμονές μιας κρίσιμης εκλογικά χρονιάς -με προγραμματισμένες για τον Μάρτιο τις δημοτικές εκλογές και για τον Αύγουστο τη «μητέρα» όλων των μαχών για την ανάδειξη νέου προέδρου- το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης «γκρεμίζεται» από τις μαζικές ρευστοποιήσεις, με φόντο τη μετωπική πια σύγκρουση μεταξύ δικαστικής εξουσίας και κυβέρνησης, που ολοένα και εντείνεται.
Ανακοίνωση-βόμβα
Μετά την ανακοίνωση-βόμβα του εισαγγελέα Μουαμέρ Ακάς, ότι η αστυνομία αρνήθηκε να προβεί σε προσαγωγές υπόπτων και ότι του αφαιρέθηκε ο φάκελος κατ’ εντολήν της Γενικής Εισαγγελίας, ο Ερντογάν πέρασε χθες στην αντεπίθεση κατηγορώντας ανοιχτά τους δικαστές για παραβίαση κάθε έννοιας νομιμότητας! Ολως… τυχαίως, της φραστικής του επίθεσης είχε προηγηθεί η έμμεση παρέμβαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας κατά της θεσμικής παρεκτροπής στη χώρα. Με απόφασή του, το ΣτΕ μπλόκαρε την πρόσφατη πράξη νομοθετικού περιεχομένου, που υποχρέωνε τις αστυνομικές αρχές να αποκαλύπτουν στους πολιτικούς προϊσταμένους τους το περιεχόμενο και την εξέλιξη των ερευνών για τα σκάνδαλα διαφθοράς, στα οποία σημειωτέον εμπλέκονται λίαν προσφάτως παραιτηθέντες υπουργοί και συγγενείς τους.
Εύλογα, η ρύθμιση είχε καταγγελθεί από το Ανώτατο Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων ως αντισυνταγματική και χαρακτηρίστηκε ανοιχτά από μερίδα του Τύπου «ωμή πολιτική παρέμβαση της κυβέρνησης, με στόχο τη συγκάλυψη του σκανδάλου».
Δένοντας μάλιστα κι άλλο το «γλυκό», ήρθαν οι νέες αποκαλύψεις από τουρκικά ΜΜΕ. Κατ’ αρχάς από το τηλεοπτικό κανάλι «ulusalkanal», που μετέδωσε ότι υπήρξε στις 25 Δεκεμβρίου κλήση από τον εισαγγελέα Ακάς στον Μπιλάλ Ερντογάν, γιο του Τούρκου πρωθυπουργού, να καταθέσει στις 2 Ιανουαρίου 2014 ως ύποπτος για σύσταση και συμμετοχή σε συμμορία! Τη σκυτάλη των αποκαλύψεων πήρε η κεμαλική «Hürriyet», δημοσιεύοντας χθες στην ιστοσελίδα της ολόκληρο τον κατάλογο των 41 ατόμων που θα έπρεπε να είχαν προσαχθεί από τα Χριστούγεννα με τις κατηγορίες για σύσταση συμμορίας, δωροδοκία, ξέπλυμα μαύρου χρήματος και παρατυπίες σε δημόσιους διαγωνισμούς, αλλά τελικά τη γλίτωσαν χάρη στη στάση της αστυνομίας και στην απομάκρυνση του Τούρκου εισαγγελέα. Ενδεικτικά, μεταξύ των ονομάτων που αναφέρονται στη λίστα είναι του Σαουδάραβα επιχειρηματία Γιασίν αλ Κάντι (είχε κατηγορηθεί στις ΗΠΑ ως χρηματοδότης της Αλ Κάιντα), του Μεχμέτ Φατίχ Σαράτς, διευθύνοντος συμβούλου του ομίλου Ciner, ιδιοκτησίας του δισεκατομμυριούχου και στενού φίλου του Ερντογάν, Τουργκάι Τζινέρ. Αλλά και του Νιχάτ Οζντεμίρ, ο όμιλος του οποίου συμμετέχει στο κονσόρτσιουμ για την κατασκευή του νέου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης.
Με τη δυσωδία του σκανδάλου διαφθοράς να πνίγει πια την Αγκυρα, το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) βρίσκεται ολοένα πιο κοντά στη διάσπασή του. Ηδη από τις 30 Νοεμβρίου έχουν παραιτηθεί συνολικά 8 βουλευτές -οι 3 αποχώρησαν μόλις μέσα στο τελευταίο 24ωρο, ορισμένοι μάλιστα εκτοξεύοντας κατά του Τούρκου πρωθυπουργού βαριές κατηγορίες.
«Τα πολιτικά κόμματα δεν είναι ιδιοκτησία κανενός, ειδικά του Ταγίπ Ερντογάν» εξεμάνη χθες ο βουλευτής Ερντάλ Καλκάν, ανακοινώνοντας την παραίτησή του. Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, ο επίσης παραιτηθείς βουλευτής του AKP, Χαλούκ Οζνταλγκα, κάλεσε τον Τούρκο πρόεδρο (και εσωκομματικό αντίπαλο πια του Ερντογάν) Αμπντουλάχ Γκιουλ να παρέμβει στην «κρατική και δημοκρατική» -όπως χαρακτηριστικά την αποκάλεσε- «κρίση»…
Μέσα σ’ αυτό το ρευστό σκηνικό, ο πανταχού παρών στρατός ήρθε να πάρει θέση, επισήμως, για να διαψεύσει τα σενάρια περί τυχόν νέας παρέμβασής του -τα οποία σημειωτέον αναμόχλευσε o ίδιος ο σύμβουλος του Ερντογάν, Γιαλτσίν Ακντογάν, με άρθρο του στην εφημερίδα «Star».
Μιλάει ο Στρατός
«Οι Ενοπλες Δυνάμεις δεν επιθυμούν να εμπλακούν σε πολιτικά ζητήματα», αναφέρεται στη σχετική λακωνική ανακοίνωση των Τούρκων στρατηγών, «όμως θα παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις όσον αφορά την θέση του στρατού και των μελών του»!
Οσο για τα σενάρια περί «ξένου δακτύλου», που επικαλείται για πολλοστή φορά ο Τούρκος πρωθυπουργός; Την… πληρωμένη απάντηση ανέλαβε να του τη δώσει δημόσια ο ηγέτης του εθνικο-ισλαμικού Κόμματος Μεγάλης Ενότητας (BBP), Μουσταφά Ντεστιτζί. Εάν ισχύει κάτι τέτοιο, ανέφερε, «τότε αυτό σημαίνει ότι εδώ και 14 μήνες, που διαρκεί η εισαγγελική έρευνα για τα σκάνδαλα διαφθοράς, οι μυστικές υπηρεσίες απλώς κοιμούνταν» κι ότι το πρώτο πράγμα που θα έπρεπε σε αυτήν την περίπτωση να είχε κάνει ο Τούρκος πρωθυπουργός θα ήταν να πάψει από τα καθήκοντά του τον αρχηγό της ΜΙΤ κι έμπιστό του Χακάν Φιντάν. Με απλά λόγια, τον κάλεσε να κόψει σύρριζα το «δεξί του χέρι»…
