Το αμερικανικό δίκτυο NBC παρουσίασε έγγραφα του Εντουαρντ Σνόουντεν, που αποκαλύπτουν την καταγραφή εκατομμυρίων χρηστών μέσα από τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και τις εφαρμογές κινητών τηλεφώνων

Της Βίκυς Καπετανοπούλου

Η βρετανική κυβέρνηση μπορεί κατά βούληση να παγιδεύει τα δίκτυα μεταφοράς δεδομένων του Ιντερνετ και να κατασκοπεύει την καθημερινή διαδικτυακή δραστηριότητα εκατομμυρίων χρηστών σε κάποιες από τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπως το youtube, το facebook και το twitter. Την αποκάλυψη έκανε χθες το αμερικανικό NBC σε συνεργασία με τον Γκλεν Γκρίνγουολντ, τον δημοσιογράφο που έφερε στο φως της δημοσιότητας το σκάνδαλο μεγατόνων για το παγκόσμιο πρόγραμμα παρακολουθήσεων της αμερικανικής NSA και της βρετανικής GCHQ.

Σύμφωνα, λοιπόν, με απόρρητα έγγραφα, που διέρρευσαν από τον Εντουαρντ Σνόουντεν και έχει στην κατοχή του το NBC, Βρετανοί πράκτορες παρουσίασαν το 2012 σε Αμερικανούς συναδέλφους τους ένα πιλοτικό πρόγραμμα μέσω του οποίου μπορούσαν να κατασκοπεύουν το youtube σε πραγματικό χρόνο και να συλλέγουν για περαιτέρω ανάλυση τις διευθύνσεις από δισεκατομμύρια βίντεο, αλλά και πληροφορίες για τους χρήστες που τα παρακολουθούσαν.

Η βρετανική κατασκοπία στον κυβερνοχώρο επεκτάθηκε στη συνέχεια στο facebook και στο twitter, καταγράφοντας μεταξύ άλλων τα URL (ιντερνετικές διευθύνσεις), τα «likes», αλλά και τις επισκέψεις χρηστών σε συγκεκριμένα ιστολογία. Η εφημερίδα Guardian είχε αποκαλύψει πέρσι ότι η GCHQ είχε τη δυνατότητα να παγιδεύει υπερατλαντικά καλώδια οπτικών ινών, που κατέληγαν σε βρετανικό έδαφος, και να αποθηκεύει τεράστιο όγκο δεδομένων για 30 ημέρες, σε συνεργασία με μεγάλες εταιρείες τηλεπικοινωνιών, όπως η British Telecom, η Verizon και η Vodafone.

Στην παρουσίαση οι Βρετανοί πράκτορες διατείνονταν ότι το ενδιαφέρον τους εστιάζεται όχι σε συγκεκριμένα άτομα, αλλά στις «γενικές τάσεις» των χρηστών, φέρνοντας μάλιστα ως παράδειγμα την άντληση πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο για τις «τάσεις» όσων επισκέφθηκαν το youtube, το facebook και άλλα ιστολόγια στις 13 Φεβρουαρίου 2012, παραμονή μεγάλης αντικυβερνητικής διαδήλωσης στο Μπαχρέιν.

Αγνοια για το θέμα εξέφρασε εκπρόσωπος του fb, «σοκαρισμένος» δήλωσε εκπρόσωπος της Google, στην οποία ανήκει το youtube. Και οι δύο εταιρείες αρνούνται ότι είχαν δώσει σχετική άδεια στη βρετανική κυβέρνηση. Το fb και το twitter έχουν αρχίσει πλέον να κρυπτογραφούν τα δεδομένα τους, σε αντίθεση με την Google. H GCHQ δεν επιβεβαίωσε, ούτε διέψευσε την ύπαρξη του συγκεκριμένου προγράμματος, ισχυρίστηκε όμως ξανά ότι η υπηρεσία λειτουργεί στο πλαίσιο του νόμου.

Μία μέρα νωρίτερα, με βάση άλλα απόρρητα ντοκουμέντα του Σνόουντεν, οι «New York Times» και η «Guardian» αποκάλυπταν ότι η NSA και η GCHQ βρίσκονταν από το 2007 σε αγαστή συνεργασία, προκειμένου να εντοπίσουν τρόπους για να συλλέγουν και να αποθηκεύουν προσωπικά δεδομένα, όπως την ηλικία, το φύλο, ακόμα και τις σεξουαλικές προτιμήσεις (!), μέσα από εφαρμογές (apps) «έξυπνων» κινητών τηλεφώνων και ταμπλετών, όπως το δημοφιλέστατο παιχνίδι «Angry Birds».

Οι δύο μυστικές υπηρεσίες επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για άντληση πληροφοριών σχετικά με την τοποθεσία τού εκάστοτε χρήστη μέσα από την εφαρμογή Google Maps, αλλά και την καταγραφή -μεταξύ άλλων- των καταλόγων επαφών, «φίλων», τηλεφωνικών αρχείων και γεωγραφικών δεδομένων, που προκύπτουν από το ανέβασμα φωτογραφιών στις εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα των facebook, flickr, linkedIn, twitter και άλλων social media. Η NSA ενδιαφέρεται μόνο να συγκεντρώνει στοιχεία για άτομα που θεωρούνται απειλή για τις ΗΠΑ, υποστήριξε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου.

Απειλές για τη ζωή του

Στην πρόσφατη συνέντευξή του στο γερμανικό δίκτυο ARD o Εντουαρντ Σνόουντεν δήλωσε πως υφίστανται «σοβαρές απειλές» για τη ζωή του, αλλά ο ίδιος κοιμάται ήσυχα τα βράδια γνωρίζοντας πως έπραξε το σωστό. «Αυτοί οι άνθρωποι, και πρόκειται για κυβερνητικούς αξιωματούχους, έχουν πει ότι θα ήθελαν να μου φυτέψουν μια σφαίρα στο κεφάλι ή να με δηλητηριάσουν όταν βγαίνω από το σουπερμάρκετ και μετά να με δουν να πεθαίνω στο ντους» ανέφερε ο Αμερικανός πληροφοριοδότης, αποκαλύπτοντας παράλληλα ότι η NSA ασκεί και βιομηχανική κατασκοπία, βάζοντας στο στόχαστρο π.χ. τη Siemens, ασχέτως αν οι πληροφορίες που συλλέγει δεν έχουν καμιά σχέση με θέματα εθνικής ασφάλειας.